چرا بورس سبز نمیشود؟
دلایل مهم سبزپوشی یا عدم جریان مثبت بازار سرمایه را میتوان عمدتا تصمیمات ذینفعان یک طرفه دولت دانست که هرازگاهی به استناد کسری بودجه یا کسری نقدینگی برای پرداخت حقوق وزارتخانههای مختلف تصمیمات خاصی گرفته میشود با فرض اینکه سرمایه در گردش دولت متوازن شود.
البته این موضوع یک بعد قضیه است و بعد مهمتر این است که قابلیت پیشبینی زیر سوال میرود که چند وقت آینده (چندماه یا چند ساعت) چه تصمیماتی گرفته میشود.
خروج محصولات فولادی، پتروشیمی و... از بورس کالا یا تصمیمات دیگر! برای من جالب است حدود سه تا چهار ماه پیش یکی از مسوولان در مجمع تشخیص مصحلت نظام پیشبینی کرد که نرخ تسعیر ارز، خروج محصولات از بورس کالا و حتی توقف معاملات در بورس و پرداخت بخش عمدهای از وجه به سهامداران که اوراق بهادار دارند است که سر و صدا نکنند و بازار در آرامش باشد.
این فرآیند و جریان خوب نیست. تصمیمات وزن بیشتری نسبت به کاهش سودآوری شرکتها دارند و میتوان گفت که کاهش سودآوری شرکتها تنها حدود 10 درصد روی بازار اثر دارد و مابقی آن مربوط به تصمیمات میشود.
برخلاف گفتههای مسوولان که قرار بود فضای کسب و کار و بازارها پیشبینیپذیر شود، متاسفانه شاهدمخدوش شدن این موضوع هستیم. تصمیمات پی در پی افزوده میشود؛ تصمیماتی که قابلیت پیشبینیپذیر نداشته و بعضا خلقالساعه و غیرکارشناسی هستند مثل خارج شدن محصولات از بورس کالا! این تصمیم همانند معاملات آتی سکه و خروج آن از بورس است که پس از خروج شاهد افزایش چند برابر قیمت بودیم.
همانطور که در شرایط تورمی انتظار داریم که نرخ ارز از ابتدا تا انتهای سال گران شود، ولی گاهی میبینیم نرخ ارز فریز یا کنترل و مدیریت میشود، این شرایط متاسفانه گریبان بورس را هم گرفته است. به خصوص بعد از اردیبهشتماه که حدود ۳۰ درصد شاخص کل بورس و ۴۹ درصد شاخص هموزن رشد کرد، مسوولان سعی میکردند به نوعی نشان دهند که آثار تورم در اقتصاد کشور و نمونه بارز آن بورس، نشان نمیدهد که اینگونه تورمی داریم. دلیل سرایت تورم در اقتصاد کشور و در نتیجه درآمد حاصل از فروش شرکتها، اغلب شرکتها از ۱۰ سال پیش تاکنون گردش مالی سالانهشان حداقل ۱۰ تا ۱۵ برابر شده است. این در حقیقت ناشی از تسری تورم بوده است.
بهطور قطع بازار سرمایه جای رشد دارد و بخشی از برگشت بازار را در روزهای اخیر شاهد بودیم و انتظار رشد پیاپی شاید به صورت روزانه و کوتاهمدت اتفاق نیفتد، اما برآیند بازار تا انتهای سال، بازده مناسب نسبت به سایر بازارها بهطور قطع محتمل است.