رابطه بین تورم و بورس

رقیه ندایی

بورس و تورم رابطه مستقیمی دارند و بازار سرمایه می‌تواند با تکیه به تورم رشد قابل توجهی داشته باشد. در حال حاضر تورم در اقتصاد کشور ما بیش از 40 درصد است؛ اما اکنون بورس بازدهی کمتری از تورم دارد.

به‌طور کلی بورس به علت ماهیت و شفافیت خود می‌تواند بازدهی بیش از تورم به مردم بدهد و به نوعی تنها بازار مقاوم در برابر تورم است؛ اما مشکل اینجاست که به علت دخالت و دستکاری شرایط بازار سرمایه وخیم شده است.

به‌طور متوسط بازدهی سال‌های گذشته  بازار سرمایه را با سایر بازارها با استفاده از شاخص تورم مقایسه می‌کنیم متوجه می‌شویم که بازدهی این بازار با رقابت بسیار بالا در میان‌مدت و بلندمدت بسیار بیشتر بوده است. نکته قابل توجه اینجاست که در کوتاه‌مدت به علت اتفاقات رخ داده بیش از اینکه فضای مالی منطقی باشد؛ فضا هیجانی است و بیشتر شاهد تاثیرگذاری هیجان بر روی کلیت بازار سرمایه هستیم.

در اصل در شرایط تورمی به‌طور متوسط، سود اسمی شرکت‌ها به دلیل کاهش ارزش پول، افزایش پیدا می‌کند. در واقع سودآوری افزایش نیافته، بلکه سود اسمی تحت تاثیر تورم افزایش یافته است.

این افزایش به دلیل جبران کاهش سود حقیقی است. بنابراین، با افزایش این نرخ، سود تقسیمی شرکت‌ها و به تبع آن قیمت سهام افزایش خواهد داشت. در مقابل با افزایش تورم در کوتاه‌مدت سرمایه‌گذاران با توجه به ریسک بالای نگهداری پول و کاهش ارزش آن، تمایل کمتری به نگهداری آن داشته و به دنبال کاهش حجم نقدینگی در سبد دارایی خود هستند.

این سود می‌تواند روی ترازنامه شرکت‌ها تاثیر بسزایی داشته باشد دارایی‌ها متورم می‌شوند و شرکت‌های بورسی عمدتا دارایی‌های ارزشمندی مثل ماشین‌آلات، مجوزها و زمین و… دارند.

در بعد سود و زیانی هم فروش با تورم رشد می‌کند. البته هزینه‌ها هم با تورم  رشد می‌کنند ولی با توجه به تاثیر اهرمی رشد فروش به تورم طبیعتا EPS شرکت‌ها با رشد مواجه می‌شوند، قیمت‌ها رشد می‌کنند و کلیت بازار نیز رشد می‌کند ولی در کوتاه‌مدت این بازار سرمایه است که بازدهی مناسب دارد. در میان‌مدت و بلندمدت کسانی که در بازار ماندند و سبد مناسب و کارشناسی شده‌ای داشتند توانستند بازدهی‌های خوبی را از بازار کسب کنند.

به‌طور کلی در این شرایط اقتصادی تورم می‌تواند به نفع بورس باشد و با رشد این بازار سایر بازارهای مالی نیز تکانی بخورد و کمی به سوددهی برسند؛ البته این موضوع در شرایطی رخ می‌دهد که هیچ نهاد یا ارگانی در بورس دخالت نکند.