بورس در انتظار شفافیت بیشتر

بازار سرمایه درگیر مصوبات و اخبار جدید است که هریک در صورت تصویب می‌تواند روی معاملات و سوددهی تاثیرگذار باشد. دومین روز مرداد ماه بود که مجید عشقی، رییس سازمان بورس اعلام نمود که سازمان بورس و اوراق بهادار در خصوص قانون برنامه پنج ساله هفتم کشور پیشنهادی را به مجلس ارایه کرده است که به موجب آن تجدید ارزیابی تمام طبقات دارایی‌ها برای شرکت‌های ثبت شده نزد سازمان بورس الزامی شود. تجدید ارزیابی به زبان ساده به معنی ارزش‌گذاری مجدد است و در فرایند تجدید ارزیابی دارایی‌ها در شرکت‌ها، ارزش روز دارایی‌ها (شامل دارایی‌های ثابت، دارایی‌های نامشهود و سرمایه‌گذاری‌ها) مورد بازبینی و محاسبه مجدد قرار می‌گیرد.

تورم عامل اصلی تجدید ارزیابی به حساب می‌آید، در اصل در کشورهایی که تورم ناچیزی دارند اساسا استفاده از اصل بهای تمام شده تاریخی در گزارشگری و حسابداری، مشکل خاصی ایجاد نمی‌کند چون در این کشورها تغییرات در بهای کالاها و خدمات بسیار ناچیز است. مثلا قیمت یک کالا طی 5 سال ممکن است در حد 10 درصد یا کمتر تغییر کند. اما در کشورهایی که نرخ تورم بالایی دارند استفاده از این روش برای گزارشگری مالی باعث می‌شود اطلاعات افشا شده در صورت‌های مالی شرکت‌ها واقع بینانه و مفید نباشد. در کشور ما نیز به‌دلیل اینکه در سالیان طولانی دارای نرخ تورم دو رقمی بوده است استفاده از اصل بهای تمام شده تاریخی باعث می‌شود اطلاعات صورت‌های مالی برای استفاده‌کنندگان و سرمایه‌گذاران قابل اتکا و مربوط نباشد.

   ارزیابی دارایی شرکت‌ها  در قانون بودجه ۱۴۰۳

مجید عشقی، رییس سازمان بورس و اوراق بهادار در خصوص اجباری شدن ارزیابی دارایی شرکت‌ها گفت: ما یک پیشنهاد در خصوص اجباری شدن تجدید ارزیابی کل دارایی‌ها برای شرکت‌ها در برنامه هفتم داشتیم که در این زمینه یک اختلاف نظر‌های کارشناسی با نمایندگان مجلس بود.

وی ادامه داد: پیشنهاد‌هایی که از سوی مجلس ارایه شد این بود که فقط شرکت‌های عمومی و دولتی این اقدام را انجام دهند با توجه به این اختلاف دیدگاهی که وجود داشت در برنامه هفتم این موضوع گنجانده نشد، اما ما از طریق قانون برنامه بودجه سال ۱۴۰۳ پیگیری خواهیم کرد. تجدید ارزیابی دارایی‌ها هر پنج سال با توجه به الگوی تورمی خیلی معنا‌دار نبوده و ترازنامه‌ها شرکت‌ها واقعی نیست.

احساس خاندوزی وزیر امور اقتصاد و دارایی در این خصوص گفت: یکی از مطالبات فعالان اقتصادی مساله تجدید ارزیابی دارایی‌ها پیش از ۵ سال بود که این موضوع با توجه به تورم سال‌های اخیر برای افزایش سرمایه و برخورداری از معافیت‌های مالیاتی مطرح شد و در این مورد با توجه به مطالبه مطرح شده قطعاً برای بودجه سال ۱۴۰۳ این پیشنهاد از سوی وزارت اقتصاد مطرح می‌شود و امیدواریم یک خبر خوب برای شرکت‌های بورسی و فعالان حوزه صنعت کشور داشته باشیم.

  مزیت تجدید ارزیابی شرکت‌ها

کوروش آسایش، کارشناس بازار سرمایه در صفحه خود نوشته بود که «تجدید ارزیابی دارایی‌های شرکت‌های بازار سرمایه و اجبار شدن آن حاوی نکات بسیار مهم و ارزشمند و اقدامی حائز اهمیت از جنبه‌های گوناگون برای بازار سرمایه و مهم‌تر برای سهامداران است. بخش عمده بازار سرمایه ما متشکل از سهامداران خردی است که بسیاری از آنها امکان تحلیل حرفه‌ای ارزش‌های واقعی سهام خود را ندارند در بازار سرمایه ما نیز با توجه به مسائلی از جمله قیمت‌گذاری دستوری برخی از صنایع دارایی محور هستند و این دارایی‌ها برای آنها ارزش آفرینی می‌کند اگر تجدید ارزیابی دارایی‌های شرکت‌های بازار سرمایه عملیاتی شود با توجه به شرایط تورمی واقعی‌تر دارایی و ارزش یک شرکت به سهامداران نشان داده خواهد شد و به این شکل سهامداران هم‌می توانند آگاهانه‌تر سهامداری کنند و حتی بیشتر در بازار سرمایه بمانند.

از سوی دیگر هنگامی که ارزش دارایی‌های شرکت‌های بازار سرمایه واقعی‌تر شود افراد انگیزه سرمایه‌گذاری بیشتری پیدا خواهند کرد و این خود می‌تواند مشوقی برای ورود به بازار سرمایه و راهی برای تزریق نقدینگی محسوب شود از طرفی امکان تحلیل دقیق‌تر برای سهامداران نیز فراهم خواهد شد.»

    بازار از دریچه معاملات

طی معاملات چهارمین روز کاری هفته یعنی سه‌شنبه 25 مهر ماه، شاخص کل بورس تهران 13 هزار و 91 واحد نسبت به روز کاری گذشته بالاتر ایستاد و به سطح 2 میلیون و 31 هزار و 242 واحد رسید.شاخص کل هم‌وزن بورس نیز با رشد 3 هزار و 168 واحد در رقم 689 هزار و 949 واحدی ایستاد. شاخص کل فرابورس با افزایش 129 واحدی به رقم 25 هزار و 287 واحد رسید. همچنین شاخص هم وزن فرابورس با صعود 764 واحد به سطح 123 هزار و 640 واحد رسید.

روز سه‌شنبه خالص تغییر مالکیت حقوقی به حقیقی بازار منفی شد و 140 میلیارد تومان پول حقیقی از بازار سهام خارج شد. روز اخیر نماد وکغدیر بیشترین خروج پول حقیقی را داشت که ارزش آن 15 میلیارد تومان بود. پس از وکغدیر، نمادهای ذوب، خساپا، شپنا و پلاسک بیشترین خروج پول حقیقی را داشتند. در سوی دیگر، بیشترین ورود پول حقیقی به نمادهای ونوین، ثپردیس، شیران، ثفارس و ریشمک تعلق داشت.

همچنین شپنا، شتران، کگل و شبندر نمادهای سبزپوش بورس بودند که بیشترین اثر را در رشد شاخص کل بورس داشتند. در مقابل جم، ملت و به سویچ از نمادهای قرمز بودند که اثر منفی بر شاخص داشتند. در فرابورس نیز نمادهای وسپهر، آریا و شاوان بیشترین اثر افزایشی را بر شاخص داشتند و نمادهای خاور، مارون و دماوند بیشترین اثر کاهنده را بر شاخص کل فرابورس داشتند. در بین نمادهای پرتراکنش بورس نماد شستا بیشترین تراکنش را داشت و خگستر و شتران در رتبه‌های بعدی قرار گرفتند. در فرابورس نیز دی، ثپردیس و فن افزار بیشترین تراکنش را داشتند.روز اخیر ارزش معاملات کل بازار سهام به 8 هزار و 254 میلیارد تومان رسید. ارزش معاملات اوراق بدهی در بازار ثانویه هزار و 558 میلیارد تومان بود که 19 درصد از ارزش کل معاملات بازار را در این روز شامل می‌شود.

ارزش معاملات خرد نیز با کاهش 2 درصدی به نسبت روز معاملاتی قبل به رقم 3 هزار و 730 میلیارد تومان رسید. در معاملات این روز نماد ونوین بیشترین ارزش معاملات بازار سهام را به خود اختصاص داد که ارزش معاملات آن 105 میلیارد تومان بود. پس از ونوین، شستا بیشترین ارزش معاملات را داشت و ثپردیس رتبه سوم بیشترین ارزش معاملات را به خود اختصاص داد و پس از آن، دو نماد وبملت و خگستر در رتبه‌های بعدی بیشترین ارزش معاملات قرار گرفتند. در حجم معاملات نیز سهام شستا با تعداد 770 میلیون و 289 هزار و 378 سهم در صدر قرار گرفته است. دی در رتبه دوم بیشترین حجم معاملات بازار قرار گرفت و رتبه سوم به وبملت تعلق داشت.

دو نماد ونوین و وپارس نیز در رتبه‌های بعدی بیشترین حجم معاملات بازار قرار داشتند. در معاملات سه‌شنبه، 49 نماد صف خرید داشتند و 63 نماد با صف‌ فروش مواجه بودند. مجموع ارزش صف‌های خرید با افت4 درصدی نسبت به روز کاری قبل به 222 میلیارد تومان کاهش یافت و مجموع ارزش صف‌های فروش نیز با کاهش 2 درصدی به 286 میلیارد تومان رسید.