شرایط بهتر با تجدید ارزیابی

رقیه ندایی

نخستین روزهای مرداد ماه بود که مساله اجباری شدن تجدید ارزیابی شرکت‌ها توسط مجید عشقی، رییس سازمان بورس مطرح شد و اغلب شرکت‌ها و ناشران از این موضوع حمایت کرند. با توجه به شرایط شرکت‌ها احتمالا این تجدید ارزیابی سودسازی خوبی را  برای شرکت‌ها داشته باشد و باعث شود تا حدودی زیان‌ها کاهش یابد.

تجدید ارزیابی در معنای ساده به معنای به‌روز کردن ارزش دارایی‌های شرکت‌ است. درواقع افزایش مبلغ دفتری یک دارایی در نتیجه تجدید ارزیابی آن مستقیماً تحت عنوان مازاد تجدید ارزیابی ثبت و در ترازنامه به عنوان بخشی از حقوق صاحبان نمایش داده می‌شود. به بیان ساده‌تر یک شرکت با افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی، تجهیزات و زمین و ساختمان و... موجودی خود را به ارزش‌های جدید فعلی بازار مجدد قیمت‌گذاری می‌کند.

در واقع این نوع افزایش سرمایه قدرت گرفتن اخذ تسهیلات بیشتر از بانک‌ها به پشتوانه دارایی‌ها را افزایش خواهد داد و شاهد تغییر شرایط شرکت‌ها خواهیم بود.  با توجه به شرایط اقتصادی ایران و تورم ۳۰ درصد الی ۴۰ درصدی که هرساله موجود است و ممکن است گاهی به خاطر وخامت شرایط تورم افزایش یابد. در اصل دارایی‌هایی که شرکتی در سال تأسیس خریداری کرده دیگر در پایان سال دهم به همان اندازه نیست و اگر شرکت بخواهد همان دارایی را جایگزین یا خریداری نماید باید حداقل چندین برابر استهلاکی که طی ده سال گذشته گرفته‌شده هزینه کند. در نتیجه بقای شرکت‌ها نیز به خطر می‌افتد و میزان تولیدات کاهش و زیان کشور بیشتر می‌شود به همین دلیل تجدید ارزیابی می‌تواند به شرکت‌ها در به روز شدن دارایی کمک کند و صورت مالی واقعی برای ارایه داشته باشد.

 طبق قوانین سازمان امور مالیاتی کشور، هزینه استهلاک مازاد تجدید ارزیابی دارایی‌ها (تفاوت استهلاک بر مبنای دو روش بهای تمام‌شده و تجدید ارزیابی) به عنوان هزینه قابل‌قبول مالیاتی پذیرفته نمی‌شود؛ به این معنا که اداره مالیاتی این هزینه را به عنوان هزینه‌ای که بتواند مالیات را کاهش بدهد قبول نمی‌کند. از دیدگاه سنتی اگر شرکت‌ها بدون آورده‌ای از سمت سهامداران افزایش سرمایه داشته باشند، امری مثبت تلقی می‌شود چراکه از نظر روانی سهامدار پولی نیاورده و در نهایت در افزایش سرمایه شرکت داده شده است. حال آنکه بهترین نتیجه موقعی مشخص می‌شود که در نهایت این افزایش سرمایه به رشد و توسعه کسب و کار و سودآوری شرکت منجر شود. تجدید ارزیابی دارایی‌ها موجب افزایش شفافیت، اخذ تسهیلات بیشتر از بانک‌ها به پشتوانه دارایی‌ها، مقایسه صورت‌های مالی شرکت‌ها و رقیق شدن قیمت سهام شرکت‌ها خواهد شد.