افزایش قیمت خودرو در راه است؟

دستور جلسه امروز شورای رقابت بررسی و اصلاح دستورالعمل بازار خودروهای سواری است. هر گاه اعضای شورای رقابت موضوع خودرو را در دستورکار قرار می دهند چشم نگران دو طرف عرضه و تقاضا در بازار خودرو به خروجی جلسه شورای رقابت دوخته می شود.

به گزارش اکوایران، سایت شورای رقابت اعلام کرد اعضای این شورا در جلسه 29 مهر 1402 (امروز) قصد دارند تا دستورالعمل تنظیم بازار خودروهای سواری را بررسی و اصلاح کنند.

انتشار این خبر سبب شد تا بازار خودرو تب کند. خریداران و فروشندگان در بازار هرگاه اعضای شورای رقابت دستور جلسه‌ای با موضوع خودرو را دارند، گوش به زنگ خروجی جلسه می‌مانند. زیرا تصمیم هایی که در جلسه شورای رقابت گرفته می شود به نوعی مسیر را به آنها نشان می دهد.

کارگروه خودروی مرکز ملی رقابت در جلسه 18 مهر امسال خود مصوباتی درباره بازار خودرو داشت. اعضای این مرکز از شورای رقابت خواستند تا دستورالعمل تنظیم بازار خودروهای سواری به گونه ای اصلاح شود که شورای رقابت تنها در جایگاه سیاست‌گذاری و نظارت ایفای نقش کند و انجام امور اجرایی به نهادهای ذی‌ربط دیگر واگذار شود. این مصوبه از سوی کارشناسان به خروج شورای رقابت از پروسه قیمت گذاری خودرو در مبدا تعبیر شد. کارشناسان معتقد بودند شورای رقابت با توجه به مصوبه مرکز ملی رقابت دیگر در نقشی در تعیین قیمت کارخانه ای خودروها بازی نخواهد کرد و به جایگاه ریل گذاری برای صنعت خودرو ارتقا پیدا می کند.

به نظر می رسد این تغییر جایگاه با توجه به وضعیت حاکم بر خودروسازان در دستورکار قرار گرفته است. صورت های مالی ایران خودرو و سایپا نشان می دهد این شرکت ها زیان انباشته سنگینی را ثبت کرده اند. اطلاعات منتشر شده در سه ماهه اول سال جاری در سایت کدال سازمان بورس نشان می دهد ایران خودرو و سایپا (بهمراه زیر مجموعه خود یعنی پارس خودرو) حدود 140 هزار میلیارد تومان زیان انباشته را ثبت کردند. کارشناسان ثبت این میزان زیان را در صورت های مالی خودروسازان به دلیل حضور نهادی مانند شورای رقابت در پروسه قیمت گذاری محصولات خودروسازان است که اجازه نمی دهد این شرکت ها محصولات خود را براساس مکانیزم عرضه و تقاضا قیمت گذاری کرده و برای مشتریان فاکتور کنند.

وزیر صمت نیز پیش تر اعلام کرده بود درباره قیمت گذاری خودرو باید از قانون تبعیت کنیم، اما نظر شخصی من این است که باید به سمت بازار آزاد حرکت کنیم. عباس علی آبادی گفت باید انحصارها را از بین ببریم به نحوی که قیمت در رقابت بازار تعیین شود.

وزیر صمت به این نکته نیز اشاره کرد که گاهی در اقتصاد مجبور می شویم که قیمت گذاری کنیم. البته به نظر این عوض دولت سیزدهم زمانی که انحصار وجود دارد یا ناترازی شدید که قابل جبران نیست باید از بورس کالا و یا مکانیزم های دیگر کمک بگیریم تا می‌توانیم شرایط عادلانه در بازار ایجاد کنیم.

بنابراین شرایط برای خروج شورای رقابت از پروسه قیمت گذاری مهیاست، مگر اینکه اعضای شورای رقابت قصد داشته باشند به هر نحو ممکن همچنان عنان قیمت گذاری محصولات تولیدی شرکت های خودروساز را دست داشته باشند. البته فراموش نکنیم شورای رقابت از مهر 1400 تا اواخر پاییز سال گذشته به موقت از قیمت گذاری خودرو خارج شد، اما سیاست گذار خودرویی در بازه زمانی یاد شده جرات ایجاد تغییر در قیمت خودرو را نداشت و همین اتفاق بیش از زمان حضور شورای رقابت به ایران خودرو و سایپا زیان وارد کرد. بنابراین چنانچه شورای رقابت از پروسه قیمت گذاری خودرو کنار رود، سیاست گذاری ها باید به سمتی برود که در اسرع وقت سیاست جایگزینی برای تعیین قیمت خودرو در کارخانه در دستور کار قرار گیرد.