جولان اسلحه‌سازان جهان در خاورمیانه
گروه جهان
«نتیجه مذاکرات در وین هرچه باشد پیش‌بینی این است که تقاضا برای موشک‌های پاتریوت و سامانه‌های راداری در منطقه بیشتر شود.» این بخشی از تحلیل گرانت روگان، مدیر اجرایی شرکت و کارشناس مسائل نظامی در نشریه فارین پالیسی است. در گزارش فارین پالیسی آمده است: «این امر یعنی چه توافق حاصل شود و چه نشود، بعضی از بزرگ‌ترین خریداران تسلیحات نظامی در جهان باز هم بودجه بیشتری به خرید در سال‌های آتی اختصاص می‌دهند. پیمانکاران دفاعی امریکایی از مدت‌ها قبل فرصت عالی برای فروش تسلیحات خود را در منطقه تشخیص داده‌اند و به افزایش فروش‌ها ادامه می‌دهند به ویژه که بازار خرید سلاح در داخل امریکا به دلیل کاهش بودجه دفاعی به خوبی قبل نیست.»خبرگزاری بلومبرگ نیز نوشته است: «توافق با ایران می‌تواند برای پیمانکاران وزارت دفاع امریکا گنجی بادآورده تلقی شود. این پیمانکاران در سایه تلاش اوباما برای آسوده کردن خاطر تل‌آویو و کشورهای خلیج فارس از توافق با ایران با بستن قراردادهایی به مبلغ بیش از 6میلیارد دلار برای فروش جنگ‌افزارهای سنگین نظامی توانسته‌اند به سود زیادی دست یابند. با این حال جزییات توافق احتمالی میان ایران و6کشور عمده جهان،
تعیین خواهد کرد که امریکا برای کمک به متحدانش چه قدم‌هایی باید بردارد. توافق هسته‌یی با ایران به احتمال زیاد شرکای خاورمیانه‌یی امریکا را به درخواست سیستم‌های دفاعی پیشرفته از پیمانکاران امریکایی چون بوئینگ، لاکهید- مارتین، رایتون و نیز شرکت‌های اسلحه‌سازی فرانسوی و... خواهد برانگیخت.»بر همین اساس مریلین هیوسون، مدیر اجرایی ارشد لاکهید مارتین افزایش 20درصدی کل درآمد این شرکت را از فروش خارجی محصولات تا سال 2015 هدف آن تعیین کرده است. بیشتر این رشد باید از فروش سامانه‌های دفاع موشکی به دست آید. این شرکت اکنون سالانه 8میلیارد دلار سامانه موشکی و سامانه کنترل آتش می‌فروشد که نیمی از آن را به متحدان امریکا در خاورمیانه، آسیا و اروپا می‌دهد. به گزارش بلومبرگ، دولت و کنگره امریکا در ماه مه امسال با فروش اسلحه به مبلغ یک میلیارد و ۹۰۰میلیون دلار به تل‌آویو موافقت کردند. این فروش شامل ۳هزار موشک ضد تانک، ۲۵۰ موشک میان برد پیشرفته هوا به هوا و ۵۰ بمب سنگرشکن بوده است. اوباما در ماه مه در نشستی با سران کشورهای خلیج فارس که به منظور رفع هراس‌های آنان برگزار کرده بود، وعده داد که تحویل سلاح به آنان را تسریع خواهد
کرد. در بیانیه پایانی اجلاس پیشنهاد شده امریکا یک سیستم دفاع موشکی را در منطقه توسعه دهد. کنگره تاکنون با بستن قراردادهای نظامی به ارزش میلیاردها دلار با کشورهای خلیج فارس موافقت کرده است. یکی از این قراردادها با امارات متحده عربی برای خرید تجهیزات و پشتیبانی‌های لجستیکی ۱۱۰۰بمب لیزری به مبلغ ۱۳۰میلیون دلار است. در قرارداد دیگری به مبلغ ۹۰۰میلیون دلار این کشور خواستار خرید ۱۲سامانه راکت افکن با تحرک بالا و ۱۰۰راکت ساخت کارخانه لاکهید شده است. این قراردادها فعلا در انتظار نهایی شدن هستند. دولت سعودی نیز قرار است قراردادی به مبلغ یک میلیارد و ۹۰۰میلیون دلار برای خرید ۱۰واحد بالگرد سیکورسکی و رادار و لوازم یدکی مربوط به آن را امضا کند. قراردادی دیگر به مبلغ یک میلیارد و ۷۵۰میلیون دلار برای خرید ۲۰۲موشک لاکهید و تجهیزات مربوط به آن در انتظار نهایی شدن است.
پیمانکاران نظامی مترصد فرصت
در گزارش بلومبرگ آمده، با توجه به کاهش بودجه دفاعی در داخل کشور و وجود رقیبان اروپایی که می‌کوشند بر قابل اعتماد بودن امریکاییان سایه تردید بیفکنند، پیمانکاران امریکایی می‌کوشند این فرصت را غنیمت بشمارند. تلاش‌های امریکا برای آسوده خاطر کردن عربستان را می‌توان در اقدام اخیر امریکا در لغو محدودیت‌های مربوط به کمک‌های امنیتی به کشور بحرین مشاهده کرد. با این حال تحلیلگران می‌گویند هنوز بین واشنگتن و تل‌آویو مذاکره‌یی در باره فروش یک بسته تسلیحاتی دیگر پس از توافق برای آسوده کردن تل‌آویو انجام نگرفته و تحقق چنین امری ماه‌ها به طول می‌انجامد. بروس ریدل می‌گوید در اینکه هر گونه کمک امریکا بتواند سرخوردگی تل‌آویو را جبران کند، تردید دارد. او که نتانیاهو را با لقب معروفش می‌خواند، می‌گوید: «نمی‌دانم اوباما برای به دست آوردن دل بی‌بی چه خواهد کرد. فکر نمی‌کنم بتواند کاری بکند.»اما تنها رابطه واشنگتن‌ـ‌تل‌آویو نیست که تحت تاثیر شرایط جدید قرار گرفته است. فارین پالیسی می‌نویسد: «بی‌اعتمادی فزاینده امریکا و متحدانش در خاورمیانه، خطر تغییر ماهیت روابط طرفین را در پی دارد: حمله عربستان سعودی به یمن و بمباران تندروهای
افراطی در لیبی توسط عربستان و یمن دو نمونه از حملاتی است که بدون حمایت یا اعلام پیشین به امریکا انجام شد. اما این رابطه احتمالا در آخرین روزهای مذاکرات هسته‌یی با ایران بدتر نیز می‌شود.»
خبر «بد» برای عربستان
بیزینس اینسایدر نیز اخیرا در گزارشی با اشاره به مذاکرات هسته‌یی ایران نوشته است: «برای عربستان بازگشت ایران به بازار نفت خبر خوبی نیست. به ویژه اینکه اگر توافق هسته‌یی به سرانجام برسد، ممکن است وضعیت عربستان به مخاطره بیفتد.» در این گزارش آمده است: «نه افزایش تولید و نه تجدید نظر در سیستم سهمیه‌بندی، تصمیماتی نیست که عربستان سعودی را خوشحال کند. این پادشاهی می‌خواهد صادرات خودش را به دلیل کاهش قیمت نفت افزایش دهد و تاکنون هم مخالف کاهش تولید اوپک بوده است. عربستان سعودی و اوپک در تولید نفت رکورد بی‌سابقه‌یی را ثبت کرده‌اند که علت آن سقوط قیمت نفت در سال گذشته بوده است.»
