بخشنامه شهرداري تهران درباره باغات يك خيانت بود

گروه راه و شهرسازي |

رييس كميسيون شهرسازي شوراي شهر تهران بخشنامه اخير معاونت شهرسازي شهرداري پايتخت را «يك فاجعه و خيانت» توصيف كرده است. به گفته او، اگر شهرداري تهران مي‌خواهد اقدامي را درباره باغات انجام دهد، بايد بپذيرد كه تعيين تكليف اين موضوع در اختيار شوراي شهر است و شهرداري حق ندارد بدون هماهنگي با شورا هيچ بخشنامه يا دستورالعملي را درباره باغات صادر كند. مهدي عباسي، رييس كميسيون شهرسازي و معماري شوراي اسلامي شهر تهران در گفت‌وگو با ايلنا ضمن انتقاد از صدور بخشنامه اخير توسط معاونت شهرسازي شهرداري پايتخت درباره موضوع ساخت‌وساز در باغات، اظهار كرد: خوانش‌هاي متفاوتي در مديريت شهري تهران درباره مساله باغات وجود دارد و متاسفانه عده‌اي هستند كه وجود باغات را معضلي براي شهر مي‌دانند، ولي ما معتقديم كه باغات تهران، ميراث طبيعي و سرمايه‌هاي اين شهر هستند كه حتما بايد حفظ شوند. وي افزود: تا زماني كه اين دو نگاه در مديريت شهري تهران درباره باغات وجود دارد، هيچ‌وقت به نظري مشترك در خصوص باغ‌هاي شهري نخواهيم رسيد؛ يعني تا وقتي كه عده‌اي به درختان به عنوان دشمن ساخت‌وساز نگاه مي‌كنند و باغات و درختان موجود در آنها را مانعي بر سر راه افزايش ساخت‌وساز به حساب آورند، نمي‌توانيم برنامه‌اي مشترك را درباره موضوعات باغات در مديريت شهري تهران اجرا كنيم. 

لزوم رشد سواد شهرسازي برخي مديران شهري 

عباسي با تاكيد بر اينكه شهرسازي فقط ساختمان‌سازي نيست، گفت: متاسفانه عده‌اي هستند كه فقط به منافع سازماني كوتاه‌مدت خود توجه مي‌كنند و از منافع عمومي و بلندمدت غافل مي‌شوند. وجود اين تفكر در ميان برخي مديران شهري پايتخت باعث مي‌شود كه عده‌اي فكر كنند منظور از شهرسازي فقط ساختمان‌سازي است، ولي بايد سواد شهرسازي و آگاهي اين افراد افزايش پيدا كند تا به شهر با تمام مختصات آن توجه كنند و شهرسازي را در پروژه‌هاي ساختماني و عمراني خلاصه نكنند. 
وي اظهار كرد: جلب‌توجه مديريت شهري تهران به لزوم حفظ باغات، نياز به ايجاد درك در بعضي مديران نسبت به نقش باغات در افزايش كيفيت زندگي شهري دارد و به نظر مي‌رسد بايد اين موضوع را به برخي افراد در مديريت شهري پايتخت آموزش دهيم و سطح توجه آنها به مساله باغات را بالا ببريم. 

تراكم حق عمومي شهروندان است 

عباسي در بخش ديگري از صحبت‌هاي خود با تاكيد بر اينكه توزيع تراكم يكي از روش‌هاي سياست‌گذاري در مديريت شهري است، عنوان كرد: درباره موضوع واگذاري تراكم، اختلاف نظرهاي جدي در مديريت شهري تهران وجود دارد و در برخي موارد شاهد آن هستيم كه عدالت در توزيع تراكم بين شهروندان رعايت نمي‌شود؛ زيرا واگذاري تراكم معمولا به افرادي انجام مي‌شود كه صاحب يك ملك يا زمين هستند و اين كار باعث مي‌شود كه دارايي اين افراد چند برابر شود، اما كساني كه ملك يا زميني ندارند، نه‌ تنها از توزيع تراكم هيچ نفعي نمي‌برند، بلكه آثار مخرب افزايش تراكم در برخي نقاط شهر را نيز متحمل مي‌شوند. 
وي گفت: چرا بايد شرايطي را فراهم كنيم تا كسي كه هيچ زمين يا ملكي ندارد، از يكي از حقوق شهروندي خود به نام تراكم محروم شود؟ به همين دليل است كه معتقديم حتما بايد با ايجاد زيرساخت‌هاي حقوقي لازم‌ و البته آگاهي‌بخشي به مديران شهري، روند توزيع عادلانه تراكم بين شهروندان تهران را در پيش بگيريم. 

واگذاري تراكم خاص به باغات شهري نادرست است 

عباسي با تاكيد بر نادرست بودن واگذاري تراكم خاص به پلاك‌هاي ثبتي كه به عنوان باغ تعريف مي‌شوند، اظهار داشت: مديران شهري بايد به اين نكته توجه داشته باشند كه واگذاري تراكم و صدور مجوز ساخت‌وساز در باغات، تنها راهكار ايجاد منافع مادي براي مالكان باغات نيست و ما بايد زيرساخت‌هايي را ايجاد كنيم كه اقتصاد مرتبط با باغات در شهر تهران تعريف شود تا مالكان باغ‌ها فكر نكنند كه صرفا با ساخت‌وساز مي‌توانند از باغات خود منفعت كسب كنند. 
وي تصريح كرد: حتي اگر شهرداري بنا داشته باشد كه حتما تراكم خاصي را به پلاك‌هايي كه تحت عنوان باغ تعريف شده‌اند، اختصاص دهد، آيا الزامي وجود دارد كه اين تراكم صرفا در همان باغ تعريف شود كه قطع درختان را به همراه داشته باشد يا مي‌توانيم به اين فكر كنيم كه بهتر است تراكم مربوطه را به پلاك ديگري اختصاص دهيم و از فرصت TDR (انتقال حقوق توسعه) استفاده كنيم؟ مواردي از اين دست نشان مي‌دهد كه حتما بايد نوع نگاه به باغات در بخشي از مديران شهري تهران تغيير كند. 

دروازه دست‌اندازي به باغات 

عباسي با تاكيد بر اينكه بخشنامه اخير معاونت شهرسازي شهرداري تهران درباره باغات يك فاجعه و خيانت بود، گفت: اگر شوراي شهر جلوي اجراي اين بخشنامه را نمي‌گرفت، دروازه‌اي براي دست‌اندازي به باغات براي كساني باز مي‌شد كه مي‌خواهند از اين مساله سوءاستفاده كنند. همچنين اصلا مشخص نبود كه چه تعداد از پلاك‌هاي مربوط به باغات مشمول اين بخشنامه مي‌شوند و معلوم نبود اساسا پلاك‌هايي كه اين بخشنامه درباره آنها صدق مي‌كرد، صاحب حق هستند يا خير؟ 
او ادامه داد: استناد برخي مديران شهرداري براي صدور اين بخشنامه، دو برگ كاغذي بود كه مي‌گفتند ديوان عدالت اداري درباره تبصره ماده ۱۱ قانون تشكيلات و آيين دادرسي صادر كرده است. ولي من شخصا با مسوولان ديوان صحبت كردم و آنها تاكيد داشتند كه به هيچ‌وجه نظر يكساني درباره پرونده‌هاي مربوط به باغات وجود ندارد، بلكه باغ‌هاي شهري داراي پرونده‌هاي متنوع و گونه‌بندي‌هاي مختلفي هستند كه بعضا هيچ شباهتي به يكديگر ندارند و نمي‌توان يك رأي را به همه باغات تعميم داد. 
وي در ادامه تاكيد كرد: اگر شهرداري تهران مي‌خواهد اقدامي را درباره باغات انجام دهد، بايد بپذيرد كه تعيين تكليف اين موضوع در اختيار شوراي شهر است و شهرداري حق ندارد بدون هماهنگي با شورا هيچ بخشنامه يا دستورالعملي را درباره باغات صادر كند. همچنين اعضاي محترم شورا نيز بايد توجه داشته باشند كه وظيفه اصلي آنها در اين زمينه، صيانت از باغات و حقوق عمومي شهروندان است. 

لايحه سال گذشته شهرداري تهران در مسير تخريب باغات بود 

عباسي در پاسخ به اين سوال كه چرا در دو سال اخير، شوراي ششم و شهرداري تهران بر سر ارايه لايحه يا طرح مشتركي درباره باغات به تفاهم نرسيده‌اند، توضيح داد: لايحه‌اي كه شهرداري تهران در سال گذشته درباره باغات به شورا ارايه كرد، در مسير تخريب باغ‌ها بود و اين‌طور نبود كه ما لايحه‌اي را در اختيار داشته باشيم كه بتوان آن را به صورت جزئي اصلاح كرد و به سرعت به تصويب رساند و اگر لايحه شهرداري را تصويب مي‌كرديم، فاجعه ديگري رقم مي‌خورد. 
رييس كميسيون شهرسازي و معماري شوراي اسلامي شهر تهران ادامه داد: با توجه به اينكه شورا از اساس با لايحه شهرداري مخالف بود، رأسا نسبت به تهيه طرحي درباره باغات اقدام كرد. براي تدوين طرح جايگزين نيز از مشاركت گروه‌هاي نخبگاني، متخصصان و ذي‌نفعان اين حوزه بهره گرفته‌ايم و براي اينكه بتوانيم طرح پخته‌اي را ارايه دهيم كه براساس آن باغات شهر تهران هم حفظ شود و هم گسترش پيدا كند، نياز به زمان كافي داريم و معتقديم عجله كردن در تدوين اين طرح، به آن آسيب مي‌زند.