سه گزینه روی میز اسرائیل در جنگ غزه
سوای از یک رویارویی هستهای، میتوان گفت که شرایط نمیتوانست در سرتاسر خاورمیانه از این بغرنجتر باشد.
پنتاگون- در مواجهه با چشم انداز درگیر شدن در یک جنگ منطقهای گسترده که احتمالاً کل استراتژی خاورمیانه واشنگتن را از بین میبرد- فرماندهان کهنهکار جنگ خود با داعش را به تل آویو اعزام کرده است تا عزم اسرائیل را تعدیل و هدایت کنند.
به گزارش اکوایران، اما همانطور که تحرکات اخیر نشان میدهد، نوعی از تهاجم به نوار غزه قطعی است.
ضرورت جدی گرفتن هشدارها
در حالی که نیروهای ذخیره ارتش اسرائیل در حال تمرین و بررسی تجهیزات خود هستند، حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران، آنچه که به نظر میرسد مهمترین هشدار باشد را در در روز پنجشنبه برابر سازمان ملل در نیویورک، اعلام کرد. امیرعبداللهیان گفت: «به دولتمردان آمریکایی که اکنون نسلکشی در فلسطین را مدیریت میکنند به صراحت میگویم که ما از گسترش جنگ در منطقه استقبال نمیکنیم. اما هشدار میدهم اگر نسلکشی در غزه ادامه یابد، آنها [آمریکا] از این آتش در امان نخواهند بود.»
مقامات سابق آمریکایی به المانیتور گفتند که دلایل خوبی برای جدی گرفتن هشدار تهران وجود دارد. یک دلیل این که در حال حاضر جریان ثابتی از حملات موشکی و پهپادی در مقیاس کوچک در عراق و سوریه ادامه دارد که منجر به زخمی شدن بیش از 21 پرسنل آمریکایی شده، و نسبت به حملات شدیدتر از جمله علیه پایگاههای آمریکایی در کویت و امارات متحده عربی هشدار میدهند.
مقامات نظامی آمریکا میگویند که تهدیدات را جدی میگیرند. سفارت آمریکا در کویت روز چهارشنبه فعالیت پرسنل خود در پایگاههای نظامی در این کشور را محدود کرد.
با این حال، جدای از مواضع در خلیج فارس، اینکه حزبالله به طور کامل وارد درگیری شود، یکی از نگرانیهای اصلی واشنگتن است.
یکی از مقامات ارشد حماس در اظهاراتی به آسوشیتدپرس از گروههای تحت حمایت ایران خواست تا برای کاهش فشار بر غزه، به مبارزه بپیوندند. در حالی که حزب الله نشانه اندکی از علاقه به تشدید قابل توجه درگیری نشان داده است، آنها ممکن است منتظر باشند تا اسرائیل نیروهای خود را در غزه مستقر کند.
قطعه کلیدی در استراتژی سهگانه ایران برای محاصره اسرائیل
چیزی که احتمالاً در محاسبات وزن سنگینی دارد این است که حماس یک قطعه کلیدی در استراتژی سهگانه ایران برای محاصره اسرائیل است. انهدام کامل آن میتواند ارتش اسرائیل را قادر سازد تا در هر درگیری آینده با نیروهای نزدیک به ایران، نیروهای خود را علیه حزب الله در شمال متمرکز کند.
به نظر میرسد اسرائیلیها روی قدرت آتش گسترده نیروی دریایی و نیروی هوایی ایالات متحده حساب میکنند تا جناح شیعی لبنانی را از گشودن جبهه دوم بازدارند. با این حال، حتی در محدوده عملیات غزه، یک تناقض اساسی بین هدف اولیه اعلام شده ارتش اسرائیل برای ریشه کن کردن کامل حماس و وظیفه ظاهری حفظ جان بیش از 200 اسیری که در نوار غزه نگهداری می شوند، وجود دارد.
این امر تل آویو را با یک دوراهی مواجه کرده است – و به آمریکاییها فرصتی برای خرید زمان داده است.
تعدیل بیسروصدای اهداف در غزه
همانطور که پیشتر گزارش شد، فرماندهی عالی اسرائیل به شکل بی سر و صدا اهداف خود در غزه را تعدیل کرده و موافقت کرده است که تهاجم گسترده را حداقل تا زمانی که سامانههای دفاع هوایی پاتریوت اضافی، سامانه موشکی ضد بالستیک تاد و ناوگروه یواساس آیزنهاور به خلیج فارس برسند به تعویق بیاندازد.
یک مقام دفاعی ایالات متحده به المانیتور گفته، با این حال، رسیدن آیزنهاور ممکن است «چند هفته» طول بکشد.
مقامات ارشد سابق ارتش آمریکا حدس میزنند که نخست وزیر محاصره شده اسرائیل، که به طور کامل در جلوگیری از بدترین حمله در تاریخ اسرائیل شکست خورده و اکنون مردم را برای جنگ تحریک کرده، وارد عمل خواهد شد.
اما آیا اسرائیل بدون تهاجم زمینی تمام عیار به نوار غزه میتواند به اهداف خود دست یابد؟
مقامات سابق ارتش آمریکا و دو منبع دیپلماتیک خاورمیانه به من گفتند که این بستگی به این دارد که نتانیاهو چه چیزی را به عنوان پیروزی بپذیرد.
«جهنم روی زمین»
حماس تهدید میکند که محیط شهری متراکم غزه را که زیر آن شبکهای از تونلهای زیرزمینی به هم پیوسته قرار دارد -که بسیاری از آنها احتمالاً با تلههای انفجاری پر شدهاند - به «جهنم روی زمین» برای ارتش اسرائیل تبدیل میکند. مقامات ارشد سابق ارتش آمریکا این نبرد را با نبرد سهمگین موصل علیه داعش در سالهای 2016-2017 مقایسه کردهاند.
لوید آستین، وزیر دفاع ایالات متحده، که از زمان آغاز جنگ تقریباً هر روز با همتای اسرائیلی خود گفتگوی تلفنی داشته، روز یکشنبه به شبکه ایبیسی گفت: «نبرد شهری بسیار دشوار است».
در حالی که مقامات نظامی سابق آمریکایی مدعیند که ارتش اسرائیل احتمالاً میتواند رهبری رده اول و دوم حماس را با ابزارهای محدودتر از بین ببرد، حذف رهبری سیاسی محلی جنبش - در صورت امکان - احتمالاً مستلزم یک اشغال تمام عیار است، امری که به نظر میرسد یوآو گالانت، وزیر دفاع اسرائیل در اوایل این هفته رد کرده است.
با این حال، تحلیلگران نظامی میگویند حضور میلیونها غیرنظامی بدون راه فرار و بیش از 200 اسیر، رویکردهای حتی محدودتر را به شدت پیچیده خواهد کرد.
به عنوان نشانهای از این که اسرائیلیها حداقل دشواری وظیفه را پیش روی خود میسنجند، ارتش اسرائیل عملیات کاوشگری را آغاز کرده است. این تهاجم ها نشان میدهد که ارتش اسرائیل احتمالا به توصیههای مشاوران نظامی ارشد آمریکایی توجه کرده باشد.
سه گزینه تلآویو
ژنرال بازنشسته، جوزف ووتل، که در طول جنگ با داعش بر تمامی نیروهای آمریکایی در خاورمیانه نظارت داشت، روز چهارشنبه ارزیابی کرد که ارتش اسرائیل سه گزینه بالقوه برای سرنگونی حماس دارد.
ووتل روز چهارشنبه در یک گفتگوی مجازی اتاق فکر در واشنگتن گفت که یک عملیات سنتی پاکسازی «بگیر و نگهدار» (به عبارت دیگر، یک تهاجم در مقیاس تمام عیار و احتمالاً پس از آن اشغال) در محیط شهری غزه «بسیار وقت گیر» خواهد بود، به خصوص با توجه به حضور غیرنظامیان..
این گزینه همچنین به احتمال زیاد خط قرمز ایران را رد میکند و حدود 30،000 سرباز آمریکایی در خلیج فارس را مستقیماً در معرض خطر قرار میدهد.
در حالی که تحلیلگران غربی میگویند ایران به دنبال جنگ با ایالات متحده نیست، اگر جنگ گسترش یابد، میتواند برنامههای واشنگتن برای گسترش توافق ابراهیم را خنثی کند و هر گونه امیدی برای نفوذ استراتژیک ایالات متحده در منطقه را برای سالهای پیش رو از بین ببرد.
ووتل از روش جایگزینی هم یاد کرد، یک روش متمرکزتر «پیشرفت سریع به سوی اهداف حیاتی» که شامل واحدهای مانور است که مناطق کلیدی را برای هدف قرار دادن عوامل و زیرساختهای حماس در غزه تصرف میکنند.
این یک رویکرد محدودتر را ارائه میدهد، اما تصاویر آنلاین از تصرف محلههای غزه توسط ارتش اسرائیل، علیرغم تهدیدها درباره پاسخ نظامی آمریکا، همچنان میتواند ایران و گروههای مورد حمایت آن را برای رو کردن دست خود تحت فشار قرار دهد.
ووتل گفت که گزینه سوم ترکیبی از حملات هوایی سنگین با یورشهای کوچک و سریع نیروهای ویژه ارتش اسرائیل برای جمعآوری اطلاعات برای حملات هدفمندتر علیه رهبران حماس و زیرساختها، روش دیگری خواهد بود. این ژنرال چهار ستاره افزود: «ما تجربه زیادی در انجام این کار داریم. این اساسا تاکتیکی بود که ما علیه القاعده و داعش استفاده کردیم.» اما او هشدار داد: «سطح بالایی از خطر در این مورد وجود دارد. شما دائماً در حال افشای نیروهای خود هستید [در حالی که] دشمن در حال مشاهده و تطبیق با آن است.»
به نظر میرسد که این گزینههای سبکتر در حال حاضر توسط ارتش اسرائیل در حال آزمایش باشند. نتیجه عملیاتهای کاوشگری احتمالاً شکل کمپین را تعیین خواهد کرد. مقامات سابق ایالات متحده گفتند در هر صورت، این احتمالاً یکی از پیچیدهترین وظایفی است که ارتش اسرائیل تاکنون با آن روبرو بوده است.
روز جمعه، فرمانده نیروی تفنگداران دریایی ایالات متحده، ژنرال اریک اسمیت، تایید کرد که سپهبد گلین، مستشار ویژه اعزامی از آمریکا پس از تکمیل ماموریت خود به خانه بازگشته است. اکنون سرنوشت عملیات اسرائیل به طور کامل در دستان نتانیاهو است.
عواقب اشغال خونین
اگر قرار است از جنگ منطقهای اجتناب شود، هرگونه تهاجم زمینی ارتش اسرائیل باید محتاطانه انجام شود. اگر رهاسازی اسرا ادامه یابد، میتواند برای قطر و مصر زمانی برای میانجیگری ترتیبات بیشتر بخرد، اما اسرائیل تاکنون حتی با آتشبس موقت هم موافقت نکرده است.
اشغال خونین غزه توسط اسرائیل احتمالاً به تلاش عربستان سعودی برای عادی سازی روابط با تلآویو پایان میدهد. و جنگ تمام عیار اسرائیل با حزب الله میتواند شرایط شکننده لبنان را به وضعیت یک دولت شکست خورده برساند و ایالات متحده را وارد جنگ منطقهای کند.
و اگر نیروهای نزدیک به ایران حملات خود را در خلیج فارس انجام دهند و ایالات متحده اقدام تلافی جویانه انجام دهند، هر گونه امید کوتاه مدت دیپلماسی برای محدود ساختن برنامه هستهای تهران در معرض خطر جدی قرار خواهد گرفت.
متحدان دیرینه ایالات متحده در منطقه، اردن و مصر در حالی که در بحبوحه جنگ با ناآرامیهای داخلی و بادهای معکوس اقتصادی روبرو هستند، زنگ خطر را به صدا در آوردهاند. یک منبع دیپلماتیک عرب به المانیتور گفته: «اگر این بحران فوران کند، مردم جهان عرب آن را به عنوان نبرد مسلمانان در مقابل غرب تفسیر خواهند کرد، نه به عنوان نبرد سپاه پاسداران و نیروهای مورد حمایت آن علیه اسرائیل و آمریکا».
رهبران عرب سالهاست که به واشنگتن در مورد لزوم پیگیری راهحل دو کشوری برای کاهش نارضایتی فلسطینیها پس از دههها سلب مالکیت و اشغال فشار میآورند. روز چهارشنبه، بایدن - با تأخیر - نشان داد که دولت او به این درخواستها گوش میدهد. بایدن در جریان یک کنفرانس مطبوعاتی در خارج از کاخ سفید در کنار آنتونی آلبانیز، نخست وزیر استرالیا، گفت: «وقتی این بحران تمام شد، باید چشماندازی از آینده وجود داشته باشد. و از نظر ما، این چشم انداز باید یک راه حل دو کشوری باشد.رئیس جمهور آمریکا روز پنجشنبه در تماس تلفنی با نتانیاهو این اظهارات را تکرار کرد.
مقام دیپلماتیک منطقهای مذکور به المانیتور گفت: «این یک لحظه تعیین کننده برای ایده غرب به عنوان یک الگو در جهان عرب است. هنوز این فرصت از بین نرفته است.»