تاكيد مجدد بر تسهيل پرداخت وام‌هاي خرد به مردم

در شرايطي در هفته‌ها وماه‌هاي اخير برخي مردم و حتي نمايندگان انتقاداتي درباره سخت‌گيري‌ شبكه بانكي براي اعطاي تسهيلات خرد مطرح كرده‌اند، رييس كل بانك مركزي نيز با اشاره به اين مساله كه كمترين نسبت مطالبات غيرجاري به كل تسهيلات پرداختي (NPL) مربوط به تسهيلات خرد است، تاكيد كرد كه با توجه به اين مساله، نيازي نيست كه در پرداخت اين تسهيلات به مردم سختگيري صورت بگيرد. سختگيري نظام بانكي در اعطاي تسهيلات خرد به مردم كه غالبا خود را در اعتبارسنجي‌ها و دريافت تضامين متعدد نشان مي‌دهد سبب شده انتقادات برخي مسوولان، نمايندگان مجلس و مردم را به همراه داشته باشد.
البته بانك مركزي و مسوولان آن در ماه‌هاي گذشته بارها بر ضرورت تسهيل پرداخت اين تسهيلات تاكيد كرده بودند اما به نظر مي‌رسد همچنان مشكلاتي در اين راه وجود دارد. به عنوان مثال، محمدرضا فرزين - رييس كل بانك مركزي - ابتداي تير ماه در پاسخ به سوال ايسنا درباره سخت‌گيري برخي بانك‌ها براي اعطاي تسهيلات خرد در زمينه تضامين بانكي، اظهار كرد: تسهيلات خرد بيشتر از يك ضامن احتياج ندارد البته در هفته‌هاي گذشته گزارش‌هايي به دست ما رسيد كه نشان مي‌داد برخي از بانك‌ها بيش از دو تا سه ضامن از متقاضيان دريافت مي‌كنند، بنابراين ما با قاطعيت اعلام مي‌كنيم كه هيچ بانكي حق ندارد بيشتر از يك ضامن براي اعطاي تسهيلات خرد به مردم طلب كند. وي افزود: البته در اين ميان ممكن است برخي از بانك‌ها در زمينه اعتبارسنجي متقاضيان با مشكلاتي مواجه شوند و به همين دليل بيشتر از يك ضامن از او طلب كنند اما بانك‌ها نبايد اين كار را بكنند و اگر بتوانيم موسسات تضميني را توسعه دهيم و يك موسسه تضمين ايجاد كنيم كه كار وثيقه را انجام دهد، ديگر نيازي به ضامن نيست. اما در اين ميان به نظر مي‌رسد مشكل اعطاي تسهيلات خرد همچنان ادامه دارد و برخي نمايندگان در هفته‌ها و ماه‌هاي گذشته در اين باره اظهاراتي مطرح كرده‌اند. همچنين بهروز محبي نجم‌آبادي - عضو كميسيون برنامه و بودجه مجلس - بر داشتن نگاه ويژه وزارت اقتصاد بر اعطاي تسهيلات خرد به مردم تاكيد كرد و گفت: مردم رونق تورمي را به ركود غيرتورمي ترجيح مي‌دهند. مردم حاضر هستند تورم باشد اما رونق وجود داشته باشد. متاسفانه بانك‌ها ارايه تسهيلات خرد را محدود كردند. ما اميدوار هستيم و مطالبه داريم كه وزير اقتصاد توجه ويژه‌اي به اين موضوع داشته باشد.
حجت‌الاسلام سيد جواد حسيني‌كيا - عضو كميسيون صنايع و معادن مجلس - هم هفته گذشته در تذكري شفاهي در جلسه علني مجلس شوراي اسلامي بيان كرد: بانك‌ها نسبت به اعطاي وام و تسهيلات خرد و تسهيلات فرزندآوري به تكاليف خود عمل نمي‌كنند و مرتبا اعلام مي‌كنند كه سايت بسته است اين موضوع منجر به نارضايتي اجتماعي شده است. انتظار مي‌رود كميسيون اقتصادي مجلس شوراي اسلامي به اين موضوع ورود پيدا كند. در همين راستا روز گذشته فرزين نيز براي چندمين بار در جمع بانكي‌ها بر اين موضوع تاكيد كرد كه وضعيت بازپرداخت تسهيلات خرد از سوي مردم مناسب بوده و نيازي نيست كه بانك‌ها براي پرداخت چند صد ميليون تومان تسهيلات خرد به مردم، سخت‌گيري كنند.
وي در اين باره گفت: يكي از مشكلات مان در تسهيلات خرد مشكل مراجعه است مراجعه مستمر و به دليل سختگيري‌هايي هم كه ممكن است صورت گيرد افراد ممكن است چندين بار به شعب بانكي براي دريافت تسهيلات خرد مراجعه كنند. اما در شرايطي كه ابزارهاي نوين و فناوري مي‌تواند باعث كاهش مراجعه مردم شود، بايد از آن استفاده كرد. به گفته رييس كل بانك مركزي، يكي ديگر از مسائل در اعطاي تسهيلات خرد، اعتبارسنجي و دريافت ضامن‌هاي متعدد است و همانطور كه مشاهده مي‌كنيد مردم از نظام بانكي به همين دليل انتقاد مي‌كنند. اما با توجه به اينكه كمترين نسبت مطالبات غيرجاري به كل تسهيلات پرداختي (NPL) مربوط به تسهيلات خرد است بانك‌ها مي‌توانند تا حد امكان در دريافت تضامين و اعتبار سنجي با مشتريان همكاري كنند.
فرزين اظهار كرد كه نظام بانكي به دليل اينكه بار اصلي تامين مالي كشور را بر عهده دارد تحت فشار است. همچنين موضوع تامين مالي خرد و قرض‌الحسنه هم به صورت تكليفي و هم غير تكليفي مسووليت شبكه بانكي را در حوزه اقتصاد سنگين‌تر مي‌كند، اما تاكيد ما بر پرداخت اين تسهيلات به مردم در كمترين زمان و با بيشترين رضايت است. وي تاكيد كرد كه استفاده از ابزارهاي الكترونيك مانند سفته الكترونيك مي‌تواند در اين زمينه براي بانك‌ها و مشتريان راهگشا باشد و اميدواريم استفاده از اين ابزارها به همه بانك‌ها و مشتريان تسري پيدا كند. البته امروزه هجمه‌ها و تخريب‌ها به شبكه بانكي بسيار زياد است و با توجه به مسووليت سنگين شبكه بانكي اين فضا ناعادلانه است و بايد خدمات ارزنده شبكه بانكي به اقتصاد كشور و آحاد جامعه نيز بازگو شود.