اعطاي رانت يا حمايت؟
مديركل دفتر صنايع خودرويي وزارت صمت گفت: در طرح جواني جمعيت ايران خودرو، براي 293 هزار خودرو واريز وجه شده كه از اين ميزان حدود 270 هزار خودرو تحويل مادران شده است. طرح حمايت از خانواده و جواني جمعيت به سياست‌گذار خودرويي تكليف كرده تا نيمي از ظرفيت فروش شركت‌هاي خودروساز را به مادران داراي دو فرزند و بيشتر اختصاص دهد. بررسي طرح‌هاي فروش ويژه به مادران نشان مي‌دهد، مادران از همه خودرو‌هاي عرضه شده به صورت يكسان استقبال نكردند.
مديركل دفتر صنايع خودرويي وزارت صمت گفت: در طرح جواني جمعيت ايران خودرو، براي 293 هزار خودرو واريز وجه شده كه از اين ميزان حدود 270 هزار خودرو تحويل مادران شده است. طرح حمايت از خانواده و جواني جمعيت به سياست‌گذار خودرويي تكليف كرده تا نيمي از ظرفيت فروش شركت‌هاي خودروساز را به مادران داراي دو فرزند و بيشتر اختصاص دهد. بررسي طرح‌هاي فروش ويژه به مادران نشان مي‌دهد، مادران از همه خودرو‌هاي عرضه شده به صورت يكسان استقبال نكردند.
بررسي طرح فروش خودرو ذيل قانون حمايت از خانواده و جواني جمعيت نشان مي‌دهد مادران به دنبال خودرو‌هايي بودند كه از فاصله قيمتي بيشتري ميان بازار و كارخانه برخوردار هستند و استقبال چنداني از خودرو‌هايي كه فاصله قيمت كارخانه و بازار آنها كم است، نمي‌كنند. اين مساله نشان مي‌دهد طرح فروش ويژه خودرو به مادران كه نمايندگان مجلس در زمان تصويب قانون حمايت از خانواده و جواني جمعيت به آن راي دادند تا چه اندازه به بيراه رفته است.
نتايجي كه طرح حمايت از خانواده و جواني جمعيت در حوزه خودرو نشان مي‌دهد، نمايندگان مجلس به نوعي مادران را تبديل به واسطه‌هاي جديد بازار خودرو كردند. مادراني كه تحت عنوان متقاضي در طرح فروش ويژه شركت كرده و به واسطه دارا بودن شرايط مي‌توانستند خودرو‌هاي عرضه شده را به قيمت كارخانه بگيرند، اما به جاي استفاده، خودرو‌هاي خريداري شده را به بازار عرضه كرده تا بتوانند از رانتي كه قانون حمايت از خانواده و جواني جمعيت به آنها پيشكش كرده، نهايت استفاده را ببرند.
مديركل خودرويي وزارت صمت در اين ارتباط مي‌گويد در طرح‌هاي متعدد فروش تحت قانون حمايت از خانواده و جواني جمعيت حدود ۸۳۵ هزار دستگاه از محصولات متنوع شركت‌هاي خودروساز در دسترس مادراني كه واجد شرايط بودند قرار گرفت، اما تنها حول و حوش ۲۹۳ هزار دستگاه فروخته شده است. عبدالله توكلي لاهيجاني ادامه داد از حدود ۲۹۳ هزار دستگاه خودرويي كه برايشان واريز وجه صورت گرفته نزديك به ۲۷۰ هزار دستگاه براي مادران داراي دو فرزند و بيشتر فاكتور شده است.
بررسي هرم تقاضاي مادران در چندين طرحي كه براساس قانون حمايت از خانواده و جواني جمعيت برگزار شده نشان مي‌دهد تقاضا براي خودرو‌هايي كه فاصله قيمتي بيشتري ميان بازار و كارخانه دارند، وجود داشت. با توجه به اين نتيجه‌گيري، محصولات توليدي ايران خودرو در صدر تقاضاي مادران قرار داشت. اما هر چقدر مادران محصولات ايران خودرو را دوست دارند در مقابل چندان روي خوشي به محصولات سايپا نشان ندادند. دليل اين اتفاق را بايد فاصله كم قيمتي ميان بازار و كارخانه جست‌وجو كرد.
اطلاعات ديگري نشان مي‌دهد مادران از خودرو‌هاي مونتاژي هم استقبال چنداني نكردند. اين در حالي است كه محصولات شركت خودروساز خصوصي در برخي از طرح‌هاي فروش برگزار شده و در مقاطعي از فاصله قيمتي مناسبي ميان بازار و كارخانه برخوردار بود. دليل اين مساله را بايد در قيمت‌هاي كارخانه‌اي بالاي اين خودرو‌ها جست‌وجو كرد. مادران داراي دو فرزند و بيشتر ترجيح مي‌دادند شانش خودر را براي در اختيار گرفتن محصولات ايران خودرو بيازمايند كه با آورده‌اي كم، سود بالايي براي آنها به همراه دارد.
