هراس از بمب‌هاي ساعتي «شهران»

گروه راه و شهرسازي|

اگر چه ساعت 4 صبح جمعه واژگوني يك تانكر نفتكش در محله شهران تهران و در خيابان كوهسار ختم به خير شد، اما بار ديگر با ايجاد نگراني در ميان شهروندان، زنگ‌هاي هشدار را به صدا درآورد و انفجار لوله‌هاي گاز در اين محله در تابستان سال 1395 را در ذهن ساكنان اين محله مرور كرد.
ساخت انبار نفت به سال۱۳۵۳ برمي‌گردد؛ ‌‌قريب به نيم‌قرن پيش كه شهران در حاشيه حريم تهران بياباني بيش نبود و انبار نفت شهران و مخازن عظيم‌ آن در بيابان بنا شدند. اما حالا پس از سال‌ها انبار نفت شهران درست در وسط بافت مسكوني قرار گرفته و صدها خانه عمودي با يكي از مهم‌ترين مراكز تأمين سوخت پايتخت همسايه شده‌اند. در اين بين‌‌ جدا از خود مخازن، تردد روزانه ۸۰ تا ۹۰ تانكر با ظرفيت ۳۰‌هزار ليتر حدود ۲۷۰‌هزار ليتر بنزين و گازوئيل را از مخازن سوخت در شهران به مناطق غربي و شمالي تهران مي‌برند. عبور اين تانكرها از دل بافت مسكوني نيز به عنوان خطري بزرگ براي محله مطرح مي‌شود. در چنين شرايطي است كه ديروز ناصر اماني، عضو شوراي شهر تهران با اشاره به ختم به خير شدن حادثه واژگوني يك تانكر سوخت در محله شهران، بار ديگر به لزوم جابه‌جايي انبارهاي نفت شهران تاكيد كرد. اماني در جلسه شوراي شهر تهران با اشاره به لزوم جابه‌جايي انبارهاي نفت و گازوئيل به خارج از حريم پايتخت، گفت: روز جمعه حوالي ساعت 4 صبح يك تانكر با ظرفيت ۳۰۰۰ ليتر سوخت در محله شهران واژگون شد و خوشبختانه به منازل مسكوني برخورد نكرد و آتش‌نشانان تا ساعت ۱۰ صبح مشغول عمليات در اين محدوده بودند و اين در حالي است كه از دوره سوم و چهارم شوراي شهر مرتب تذكر داديم كه لازم است انبار نفت اين منطقه جابه‌جا شود. وي با بيان اينكه اگر اين تانكر واژگون شده بنزين حمل مي‌كرد با يك فاجعه روبرو مي‌شديم، گفت: تابلوهايي براي تردد تانكرها از مسير جديد و بزرگراه باكري نصب شده بود اما اين تابلوها با اسپري پاك شده‌اند و لازم است كه اساسا شركت نفت براي انتقال انبارهاي نفت برنامه‌ريزي كند. وي با تاكيد بر اينكه اگر از سال ۹۵ كه در اين خصوص تذكر داده مي‌شد، براي جابه‌جايي انبارها اقداماتي انجام مي‌شد تا امروز به نتيجه رسيده بوديم، گفت: هر يك از اين تانكرها انبارهاي انفجاري متحرك هستند و اين در حالي است كه اكثريت تانكرها نيز از عمر مفيد خود عبور كردند. وي افزود: از شهرداري مي‌خواهيم با همكاري شركت نفت اقدامات موثري را در خصوص جابه‌جايي اين انبارهاي نفت انجام دهد تا از حوادث احتمالي جلوگيري شود. من اين تذكر را به شهردار و وزير نفت ارسال مي‌كنم. مهدي چمران نيز با بيان اينكه البته وزارت نفت بايد در اين زمينه اقدام كند، گفت: اما شهرداري هم بايد تابلوها را مجددا نصب و مرتب آنها را بازرسي كند تا اگر تابلوها پاك شده‌اند مجددا آنها را تعمير كنند.

   امكان خروج مخازن سوخت شهران  نيست!

با وجود اين تذكرات، احمدصادقي، عضو شوراي اسلامي شهر تهران با اشاره به حادثه اخير در محدوده مخازن سوخت شهران گفت: نكته‌اي كه در ارتباط با بحث مخازن سوخت شهران بايد مطرح كنم اين است كه اين مخازن با اقدام بسيار پرهزينه در برابر زلزله مقاوم و تاب‌آور شده اما به علل مختلف امكان اينكه مخازن از تهران خارج بشود، نيست؛ ولي خيال مردم تهران راحت باشد. وي افزود: شهروندان عزيز در ارتباط با اينكه اين مخازن مقاوم‌سازي شده آسوده باشند و هيچ نگراني هم از غير مقاوم بودن اين مخازن در زمان زلزله وجود ندارد.  اين عضو شوراي شهر تهران تأكيد كرد: اما موضوع مهم اين است كه جاده جداگانه‌اي براي دسترسي به اين مخازن بايد تعبيه شود و راه ارتباطي تانكر‌هاي سوخت به مخازن بايد از معابري كه در اختيار شهروندان قرار دارد، جدا شود.

    منطقه ۲۲ غير برخوردارترين منطقه شهري

اين عضو شوراي اسلامي شهر تهران همچنين با اشاره به شروع دوباره خيزش ساخت و ساز مسكوني در منطقه ۲۲، وضعيت بغرنج امروز اين منطقه را آيينه تمام نماي آينده آن خواند و از شهرداري درخواست كرد نسبت به صدور مجوزهاي مسكوني بدون تأمين خدمات خودداري كند. 
صادقي اظهار كرد: در بازديد اعضاي كميسيون بودجه شوراي شهر تهران از منطقه ۲۲، به جهت توليد انبوه مسكن و ناديده گرفتن تأمين خدمات و سرانه‌هاي شهري، منطقه ۲۲ را با وجود نوساز بودن ابنيه و بالاترين تراكم مسكوني، مي‌توان غير برخودردارترين منطقه شهري از حيث تأمين سرانه‌هاي خدمات، آموزشي و بهداشتي و فرهنگي شهر قلمداد كرد.  وي افزود: عدم ايجاد بانك زمين، فروش مجدد زمين‌هاي با كاربري خدمات شهري ناشي از ۷۰ درصد سهم شهرداري، تغيير كاربري مجدد اراضي خدماتي به مسكوني و ... سبب شده است، عمده سطوح منطقه از بديهي‌ترين سرانه‌ها محروم بماند. اين عضو شوراي شهر تهران ادامه داد: با توجه به تجربه ۱۰ ساله اخير و شروع دوباره خيزش ساخت و ساز مسكوني در اين منطقه، وضعيت بغرنج امروز آيينه تمام نماي آينده اين منطقه خواهد بود؛ از اين رو، از شهرداري تهران و اعضاي كميسيون ماده پنج شهر تهران مي‌خواهم به جهت جلوگيري از تضييع حقوق مردم و از بين رفتن حقوق حق‌الناس نسبت به صدور مجوزهاي مسكوني بدون تأمين خدمات خودداري فرمايند.

   اراضي دوشان‌تپه مناسب سكونت نيست

اين عضو شوراي اسلامي شهر تهران با اشاره به اينكه اراضي نظامي مشجر به عنوان ميراث بين نسلي و ذخيره حياتي شهري قلمداد شده، گفت: اراضي دوشان تپه براي تخليه امن و فضاي لجستيك زمان بحران در شرق تهران محسوب مي‌شود كه به دليل وضعيت منطقه، مورد مشابهي براي آن وجود ندارد. ليكن در جهت توافق با نيروي هوايي، ايجاد بلوك‌هاي مسكوني بايد در اراضي خارج از اين مجموعه تأمين شده و اين اراضي صرفا به خدمات چند عملكردي با قابليت لجستيك مواقع بحراني تبديل شود. صادقي در يكصد و نود و يكمين جلسه شوراي شهر تهران و در تذكري در خصوص حفظ فضاي سبز و اراضي آزاد شده توسط پادگان‌ها، گفت: شهرداري تهران در توافقنامه‌هايي كه با اركان مختلف نيروهاي مسلح تنظيم مي‌كند و متعهد مي‌شود در عوض آزاد‌سازي پادگان‌هاي درون شهري تراكم مسكوني به نيروهاي مسلح دهد، مي‌بايست حفظ باغات و فضاي سبز و نيز در نظر گرفتن سرانه‌هاي خدمات شهري، آموزشي، فرهنگي و همچنين در نظر گرفتن ضوابط در حرايم پيراموني از جمله ارتفاع گسلشي را رعايت نموده و تاكيد مي‌كنم در مجوز‌هاي ماده ۵ و تغيير كاربري‌هاي صادر شده تجديد نظر نمايند.  وي افزود: اراضي نظامي مشجر به عنوان ميراث بين نسلي و ذخيره حياتي شهري قلمداد شده كه هر ميزان نياز به مسكن و خانه سازماني نيز وجود داشته باشد، اما نمي‌توان نقش بي‌بديل اين اراضي را در مديريت بحران‌هاي شهري و فضاي تخليه امن شهري ناديده گرفت. پادگان دوشان تپه واقع در منطقه ۱۳ يكي از اين اراضي است كه طي صورتجلسات امنيتي و مديريت بحران شهري به عنوان فضاي پشتيبان در نظر گرفته شده است. ليكن شاهد هستيم جهت ايجاد مسكن طرحي در كميسيون ماده ۵ مطرح و تغيير كاربري آن به مسكوني و كاهش باند پرواز از ۱۸۰۰ متر به ۱۴۰۰ متر طراحي شده است. صادقي تاكيد كرد: به رغم نامه شهردار محترم تهران مبني بر تهاتر تراكم مسكوني خارج از اراضي باند، بدنه شهرداري تمكين نكرده و نامه بلا اقدام مانده است. وي افزود: اين اراضي جهت تخليه امن و فضاي لجستيك زمان بحران در شرق تهران محسوب گرديده كه به دليل وضعيت منطقه، مورد مشابهي براي آن وجود ندارد. ليكن اينجانب متذكر مي‌شوم كه در جهت توافق با نيروي هوايي، ايجاد بلوك‌هاي مسكوني در اراضي خارج از اين مجموعه تامين شده و اين اراضي صرفا به خدمات چند عملكردي با قابليت لجستيك مواقع بحراني تبديل گردد.