تبعات سنگين تعطيلي بازار سرمايه چيست؟
اين فعال بازار با اشاره به تزريق ۶ همت به بورس تا پايان سال تصريح كرد: ۶ هزار ميلياردتوماني كه رييس سازمان به آن اشاره دارد تنها خرج دو ساعت از معاملات است. سمتوسوي بورس نه با تزريق منابع مالي و نه با تعطيلي شدن و نشدن تغيير ميكند. اين رويكرد به معني رهاكردن فضاي بازار سرمايه بر عهده خود نيست، عمق بازار و دامنه نوسان محدودهاي را تعريف كرده است اگر تعطيلي آن اولويت قرار داده شود، يعني خود سازمان اين موضوع را زير سوال برده است. باتوجهبه اينكه يك روز حجم خريداران كم و روز ديگر زياد هستند، نمايانگر اين موضوع است كه بطن بازار به حد زيادي كمك به حل بحران دارد.
اوايل آبان بود كه با شروع ناارامي در منطقه خاورميانه شاهد ريزش ۵۰.۸ واحدي شاخص كل بوديم، با اين اتفاق گمانه زنيها براي تعطيلي بورس تهران افزايش پيدا كرد. در اين بين همزماني تعطيلي بورس استانبول به اين شايعات دامن زد از همين رو كارشناسان و متوليان بازار سهام در اين باب اظهارنظر كردند. بسياري عقيده داشتند كه در روزهاي سنگين ريزش و افزايش اخبار سياسي بايد بازار تعطيل شود و كارشناسان اين موضوع را بررسي كردهاند.فردين آقابزرگي، كارشناس ارشد بازار سرمايه در گفتوگو با تيتر كوتاه تشريح كرد: در شرايط فوق استثنايي اين در حيطه اختيارات شوراي عالي بورس است. البته در فرايند طبيعي و روال معمول جريان معاملات در زماني كه شك منفي به بازار وارد شود با تعطيلي آن نگراني بيشتري به ريسكهاي بورس اضافه خواهد شد. اين ريسكها از جمله جنگ و اتفاقات مشابه آن قابليت نقدشوندگي اوراق بهادار را از سهامداران (بهطور خاص سهامداران غيرحرفهاي خرد) سلب ميكند. با شروع ناآراميها در منطقه صحبتهاي مبني بر تعطيلي معاملات شنيده شد البته كه محقق نشد اگر اين اتفاق رخ دهد، فرداي روز كاري با وجود فروكشكردن اتفاقات نظامي و منطقهاي فشار فروش مضاعف ميشد و تعطيلي اثرات خود را نمودار ميكرد. وي ادامه داد: بنابراين معتقدم كه تعطيلي بورس در واقعهاي مانند دوشنبه سياه در دهه ۴۰ ميلادي امريكا استثنا خواهد بود. اتفاقات عجيبتري مانند ترور سردار سليماني، حادثه ۱۱ سپتامبر و بحران مالي ۲۰۰۸ را در سراسر جهان سپري كرديم و زماني شرايط طوري است كه كارشناسان و فعالان بازار معتقدند بازار در ارزندگي قرار دارد، پس ايجاد دغدغهاي جديد به سهامداران خرد و غيرحرفهاي نامناسب و غير كارآمد است.
تزريق نقدينگي به بازار
اين فعال بازار با اشاره به تزريق ۶ همت به بورس تا پايان سال تصريح كرد: ۶ هزار ميلياردتوماني كه رييس سازمان به آن اشاره دارد تنها خرج دو ساعت از معاملات است. سمتوسوي بورس نه با تزريق منابع مالي و نه با تعطيلي شدن و نشدن تغيير ميكند. اين رويكرد به معني رهاكردن فضاي بازار سرمايه بر عهده خود نيست، عمق بازار و دامنه نوسان محدودهاي را تعريف كرده است اگر تعطيلي آن اولويت قرار داده شود، يعني خود سازمان اين موضوع را زير سوال برده است. باتوجهبه اينكه يك روز حجم خريداران كم و روز ديگر زياد هستند، نمايانگر اين موضوع است كه بطن بازار به حد زيادي كمك به حل بحران دارد. اگر فضاي معاملات به نحوي به سوي ترميم روند حركت ميكند تصميم با سرمايهگذاران است كه با هيجان، عجله و بدون مطالعه خارج شوند. البته مطابق تجربيات گذشته پيش واكنشهايي كه پس از اعلام جنگ رخ داد جز ضرر و زيان، هيچ سودي براي كسي ندارد.
همزمان با ايجاد حواشي مبني بر تعطيلي بورس تهران در كشور تركيه هم بورس به دلايلي تعطيلي شد در همين راستا ياسر فلاح، مديرعامل شركت سرمايهگذاري ملي ايران با اشاره به تعطيلي بورس استانبول در پاسخ به سوالات خبرنگار تيتر كوتاه گفت: تعطيلي بورس استانبول به دليل مسائل فني بود، اطلاع موضوع توجه به هيجانات نبود. زماني هيجاني در بازار رخ ميدهد و همه به دنبال تعطيلي بورس هستند، آيا بورس استانبول بهخاطر اخبار هيجاني و منتشر شده در فضاي مجازي تعطيل شد؟ خير؛ دليل آن مشكلات فني بود و بعد از چند ساعت بازگشايي شد. زماني كه در بورس ايران هسته معاملات با مشكل مواجه ميشود و منجر به اعتراض فعالان ميشود، اين مشكلات فني است و پيش ميآيد. دو كشور در نقطهاي در حال جنگ هستند ما چرا در كشورمان بورس را تعطيل كنيم ؟ دليلي براي اين كار وجود ندارد.
تعطيلي بورس دليل منطقي دارد؟
اين كارشناس بازار سهام بر اين باور است كه موضوع تعطيلي بورس بيشتر در قالب اخبار زرد مطرح ميشود. دراينبين افرادي همزمان با ايجاد اتفاقات منطقهاي يا سياسي عدهاي پيشنهاد تعطيلي بورس را ميدهند. به نظر ميرسد كه مطرحشدن تعطيلي بورس حرفهاي و جالب نيست كه اساساً به نفع بورس و سرمايهگذاران هم نخواهد بود و كمكي به حل هيچ مشكلي نميكند. اگر با اخباري و حاشيه تصميم بر تعطيلي ساختاري شود، خود پيغام منفي براي سرمايهگذاران و فعالان است. با تعطيلي بازار سرمايه اين پيغام مخابره ميشود كه اتفاق ناگواري رخداده است كه بايد بورس تعطيل شود. وي ادامه داد: با چنين اخباري بورس تعطيل نميشود، بازار سرمايه نماگر و دماسنج اقتصاد است.اگر كسي تب دارد نبايد سراغ شكستن دماسنج برود، بلكه مريض بايد درمان شود. دراينبين اگر اتفاقي رخ دهد بايد مريض درمان و نگاه سرمايهگذاران به بورس همراه با اطمينان شود. در واقع دولت بايد اقداماتي را در جهت حمايت از بورس انجام دهد كه سرمايهگذار احساس آرامش كند. اگر اين اقدامات و پيشبينيپذيري اقتصاد محقق شود نيازي به فكركردن درباره تعطيلي بورس هم از بين ميرود.
مسير بورس طبيعي است؟
رضا عيوضلو، عضو هياتمديره سازمان بورس و اوراق بهادار بيان كرد: درباره موضوع تعطيلي بورس در زمان اوج جنگ پيشنهادهايي مطرح شد؛ ولي در دستور كار سازمان و شوراي عالي بورس قرار نگرفت. موضوعي كه در بازار استفاده شده دامنه نوسان بوده و در سرتاسر جهان اين ابزار مرسوم است؛ اما تعطيلي بازار در دستور كار شوراي عالي بورس قرار نگرفت. همچنين براي صيانت از نقدشوندگي بازار نبايد آن را تعطيل كرد؛ بنابراين در ريزشهاي ناگهاني موضوع تعطيلي مطرح نميشود البته كه پيشنهادهاي از سمت فعالان مطرح شد؛ اما هياتمديره سازمان بورس به جمعبندي براي تعطيلي معاملات نرسيد. وي در پايان افزود: هفتههاي قبل شرايط سياسي منطقه مقداري در فضاي بازار سرمايه تأثير گذاشت پيشنهادهاي مطرح شد از جمله تعطيلي بازار يا محدوديت دامنه نوسان كه هيچ يك به جمعبندي نرسيد. نظر سازمان بر اين بود كه خود بازار قدرت تحليل اين دست موضوعات را دارد و بايد بورس مسير طبيعي خود را سپري كند كه شاهد بهبود شرايط هم بوديم. بنابراين با توجه به اينكه تعطيلي بازار منوط به نظر شوراي عالي بورس است اين اقدام تنها در مواقع خاص رخ ميدهد قبلتر شاهد آن بوديم كه به دليل آلودگي هوا، اخلال در هسته معاملات و... بازار سهام تعطيل ميشود.