خانه فرسوده بدهيد، واحد نوساز تحويل بگيريد

گروه راه و شهرسازي|

مديرعامل شركت بازآفريني شهري ايران از تصويب آيين‌نامه اجرايي طرح كليد به كليد در دولت و ابلاغ دستورالعمل آن خبر داده و گفته قرار است امسال در طرح كليد به كليد 10 هزار واحد مسكوني بافت فرسوده نوسازي شود.

بر اساس طرح كليد به كليد ساكنان بافت‌هاي فرسوده مي‌توانند واحد مسكوني خود را با يك واحد نوساز يا زمين دولتي با احتساب 40 درصد تخفيف معاوضه كنند.

به گزارش تسنيم، معاون وزير راه و شهرسازي در اين باره گفت: در محلات فرسوده كه از تراكم جمعيتي بالايي برخوردارند و ساكنان در اين محدوده‌ها با خدمات زيربنايي و روبنايي با مشكل روبرو هستند، به‌جهت كاهش بار جمعيتي و ارايه خدمات بهتر، طرح كليد به كليد در بافت‌هاي‌ فرسوده شهري (‌طرح كليد به زمين‌) كه در بند «ث» تبصره 11 قانون بودجه 1402 آمده و آيين‌نامه اجرايي آن توسط دولت مصوب و توسط وزير راه و شهرسازي ابلاغ شده است، در آينده نزديك با اعلام عمومي، اجرايي خواهد شد.

آييني افزود: در طرح كليد به كليد در بافت‌هاي‌ فرسوده شهري (‌طرح كليد به زمين‌) سازمان ملي زمين و مسكن، شركت مادرتخصصي عمران شهرهاي جديد و شركت بازآفريني شهري‌ ايران‌ همياري و همكاري كامل دارند و فرايند عملياتي و اجرايي شدن آن در حال طي شدن است. امسال با استفاده از اين طرح، حدود 10 هزار واحد پلاك فرسوده با واحدهاي نوسازي معاوضه خواهند شد.

وي يادآور شد: در ايين‌نامه اجرايي طرح نوسازي كليد به كليد (كليد به زمين) آمده است كه متقاضيان بايد سند رسمي 6دانگ داشته باشند، به همين جهت مالكان متقاضي اين طرح كه سند غيررسمي يا سند قولنامه‌اي در اختيار دارند با مراجعه به اداره ثبت اسناد و املاك محل زندگي خود در رابطه با سنددار كردن املاك خود اقدام كنند.

مديرعامل شركت بازآفريني شهري ايران با اشاره به بند «م» تبصره قانون بودجه امسال و ماده 9 قانون حمايت از احيا، بهسازي و نوسازي بافت‌هاي فرسوده و ناكارآمد شهري در رابطه با سنددار كردن املاك تصرف‌شده در سكونتگاه‌هاي غيررسمي، يادآور شد: افرادي كه ملك‌شان در محدوده بافت‌هاي ناكارآمد شهري قرار دارد، مي‌توانند با مراجعه به سامانه ثبت‌نام تسهيلات نوسازي بافت‌هاي فرسوده شركت بازآفريني شهري ايران به‌نشاني facility.udrc.ir نسبت به ثبت اسناد مالكيت ملك خود اقدام كنند.

به گزارش «تعادل»، در سال 1391 نيز انبوه‌سازان اقدام به اجرايي كردن طرح كليد به كليد در محله سيروس تهران كردند كه در اين طرح به ازاي هر مترمربع ۱.۲ مترمربع به مالكان واگذار شد و مالكان توانستند به ازاي هر ۱۰۰ مترمربع ۱۲۰ متر واحد مسكوني تحويل بگيرند.

در آن طرح، سازندگان بايد واحدي به همان متراژ در همان محله داشته باشند تا به مالكان براي سكونت ارايه دهند.

به گفته كارشناسان، اجراي طرح كليد به كليد و نوسازي بافت‌هاي فرسوده نقش موثري در كنترل و كاهش قيمت مسكن دارد.

طرحي مشابه نوسازي خودروها

آنگونه كه محمد آييني، معاون وزير راه و شهرسازي گفته است علاوه بر سه بسته تشويقي براي نوسازي بافت فرسوده در سال 1401، زمينه‌ بسته تشويقي ديگري در بودجه سال جاري فراهم شده كه انتظار مي‌رود شهرداري‌ها براي ترغيب مردم و سازندگان، صدور پروانه ساخت در بافت فرسوده را تسريع كنند. به گفته آييني، بر اساس اين بسته تشويقي، طرح «زمين يا كليد به كليد» اجرا خواهد شد. با توجه به اجراي طرح‌هاي مشابه در حوزه نوسازي خودرو، به نظر مي‌رسد، دولت قصد دارد با همكاري شهرداري‌ها همزمان با تحويل واحدهاي مسكوني كلنگي در بافت‌هاي فرسوده (كه به معناي تحويل زمين است)، به مالكان اين واحدها، كليد واحدهاي مسكوني ساخته شده در نقاط ديگري از شهر يا شهرهاي پيراموني اعطا كند.

در اين صورت، به نظر نمي‌رسد چنين طرحي دستكم در حال حاضر، قابليت عملياتي شدن نداشته باشد. چه آنكه شهرداري كلان‌شهرها واحدهاي مسكوني آماده سكونت در اختيار ندارند تا با واحدهاي مستقر در بافت فرسوده معاوضه كنند. آييني در نشست هم‌انديشي شهرداران ۶۵ شهر بزرگ با موضوع «سياست‌هاي نوسازي مسكن با رويكرد بازآفريني» كه به صورت ويديو كنفرانس برگزار شد، در اواخر سال گذشته اظهار كرد: دو ميليون و ۷۰۰ هزار بناي ناپايدار با جمعيتي قريب به ۱۰ ميليون نفر در بافت‌هاي ناكارآمد كشور شناسايي شده است.

ميزان سقف‌هاي لرزان و ناامن در بافت‌هاي ناكارآمد شهري بايد كاهش پيدا كند. همه در قبال جان ساكنان اين بافت‌ها مسوول هستيم و بايد با ابتكار، جرات و شجاعت اين سقف‌هاي لرزان و بناهاي ناپايدار به سقف‌هاي امن و ايمن تبديل شود و از بزرگي كار نبايد هراس به دل راه داد.

مديرعامل شركت بازآفريني شهري ايران با بيان اينكه در نوسازي بافت‌هاي فرسوده هيچ نهادي به مانند شهرداري‌ها به مردم‌ نزديك‌ نيست. انتظار مي‌رود شهرداران مراكز شهرستان‌ها به عنوان دبيرخانه‌هاي ستادهاي بازآفريني شهري پايدار علاوه بر رسيدگي به امر بازآفريني‌ شهر خود به ساير شهرها واقع در شهرستان نيز توجه داشته باشند.

او با بيان اينكه مردم ساكن در محلات بافت فرسوده به تنهايي از توانايي لازم براي نوسازي برخوردار نيستند، گفت: از سوي ديگر سازندگان، توسعه‌گران و سرمايه‌گذاران رغبتي براي حضور در اين بافت‌ها ندارند زيرا معادله براي آنها اقتصادي نيست، بنابراين بسته‌هاي تشويقي را براي ايجاد انگيزه براي سرمايه‌گذاران تبيين و تعريف كرده‌ايم.

تخفيف 50 تا 100 درصد در صدور پروانه

آييني با اشاره به تدوين سه بسته تشويقي در حوزه مالي، اداري و شهرسازانه براي نوسازي بافت فرسوده افزود: بسته تشويقي ديگري كه در بودجه سال 1402 نيز زمينه اجراي آن فراهم شده، بسته تشويقي زمين يا كليد به كليد است. اما آنچه امروز از شهرداري‌ها انتظار مي‌رود اين است كه براي تشويق مردم و سازندگان، صدور پروانه ساخت در بافت فرسوده تسريع شود، علاوه بر اين در محدوده‌هاي مصوب بافت‌هاي فرسوده شهرداري‌ها موظفند حداقل ۵۰ درصد در عوارض پروانه و تراكم ساخت تخفيف بدهند و انتظار بر اين است تا ۱۰۰ درصد تخفيف دهند.

معاون وزير راه و شهرسازي با اشاره به اينكه مشوق‌هاي كالبدي بيشترين سهم را در نوسازي بافت‌هاي فرسوده دارند، تصريح كرد: اعطاي يك طبقه تراكم تشويقي، درب اضافي پاركينگ، تعريف كاربري تجاري در طبقه همكف، افزايش سطح اشغال و عدم محاسبه تراس و بالكن به عنوان سطح اشغال از جمله امتيازاتي است كه براي اولين‌بار در مصوبه تشويقي شهرسازانه در نظر گرفته شده است و انتظار مي‌رود هر چه سريع‌تر نسبت به اجرايي كردن اين مصوبه اقدام شود. نكته ديگر اين است كه بايد بتوانيم اطلاع‌رساني‌هاي لازم در خصوص اين بسته تشويقي را به جامعه هدف ارايه كنيم، بهترين روش نيز ارتباط چهره به چهره و رو در روست.
ايجاد ارتباط بين مالكان و سازندگان نياز به تشكيل حلقه‌هاي مياني دارد كه بايد اين حلقه‌هاي مياني با توجه به ارتباط شهردارها با محلات توسط شهرداري‌ها تشكيل شود. دراين راستا شهرداري‌ها مي‌توانند در محلاتي كه وسعت چنداني ندارند از نيروهاي خود براي تشكيل اين حلقه‌ها استفاده كنند در محلاتي كه محدوده مورد عمل از وسعت بالايي برخوردار است از طريق شهرداري‌هاي نواحي و از طريق استفاده از ظرفيت گروه‌هاي جهادي، دانشگاه‌ها، كارگزاران و به ويژه دفاتر تسهيلگري براي تشكيل اين حلقه‌ها اقدام شود.

همچنين در سطح كوچه‌ها نيز بايد رابطاني تحت عنوان شهرداران كوچه ترجيحا از گروه‌هاي جوانان و بانوان تحصيلكرده در حوزه‌هاي شهرسازي، معماري، جامعه‌شناسي، اقتصاد و ساير رشته‌هاي مرتبط شكل بگيرند. شهرداران كوچه درواقع رابط حلقه‌هاي مياني در راستاي ترويج و فرهنگ نوسازي هستند.

معاوضه كليد به كليد در برنامه هفتم

افزون بر درج مفاد طرح كليد به كليد در بودجه سال جاري كشور، در پيش‌نويس لايحه برنامه هفتم توسعه نيز به وزارت راه و شهرسازي اجازه داده شده تا واحدهاي نوساز يا اراضي تحت مالكيت خود را به صورت كليد به كليد با واحدهاي بافت فرسوده معاوضه كند. بر اين اساس، در ماده ۱۲۱ از فصل هشتم لايحه برنامه هفتم توسعه آمده است: براي تشويق مالكان به مشاركت در نوسازي بافت‌هاي فرسوده، وزارت راه و شهرسازي مجاز است در فرآيند معاوضه كليد به كليد واحدهاي بافت فرسوده با واحدهاي نوساز يا اراضي تحت مالكيت خود، در قيمت كارشناسي واحدهاي نوساز يا اراضي معوض مزبور تا سقف ۴۰ درصد تخفيف اعمال كند يا اراضي يا واحدهاي مسكوني واقع در بافت فرسوده را تا سقف ۴۰ درصد بيش از قيمت كارشناسي قيمت‌گذاري كند. آيين‌نامه اجرايي اين بند شامل معيار انتخاب شيوه‌ مناسب، سقف ريالي تخفيفات قابل اعمال، ظرف شش ماه از تصويب اين قانون توسط وزارت راه و شهرسازي تهيه و به تصويب هيات وزيران مي‌رسد.