گروه راه و شهرسازي|
از نظر كارشناسان شهري عوامل پيداي آلودگي هوا مشخص است. خودروهاي فرسوده، سوخت غيراستاندارد، مازوت‌سوزي نيروگاه‌هاي توليد برق و برخي كارخانجات، بلندمرتبه‌سازي در ورودي كريدور هواي پايتخت به دليل شهرفروشي و... از جمله مهم‌ترين عواملي است كه كارشناسان در مطالب خود به آنها استناد مي‌كنند و با آمار و ارقام از اثرگذاري اين فاكتورها روي آلودگي هواي پايتخت و البته ساير كلان‌شهرها سخن مي‌گويند. در مقابل، دستگاه‌هاي مسوول تلاش دارند با اجراي قانون هواي پاك و رصد برخي عوامل مانع از آلودگي هوا شوند. با وجود اين، به نظر مي‌رسد، همزمان با عدم اجراي كامل و بي‌نقص قانون هواي پاك، برخي اهمال‌كاري‌ها نيز در رصد و بررسي و بازرسي اين فرايندها صورت مي‌گيرد. به عبارتي برخي عوامل پنهان نيز در افزايش آلودگي هوا در نيمه دوم سال وجود دارد. در اين چهارچوب است كه تكذيب مازوت‌سوزي از سوي نيروگاه‌ها براي مردم باورپذير نيست.
تا چند سال پيش، مردم فكر مي‌كردند كه سرد شدن هوا منجر به وارونگي هوا مي‌شود اما حالا بيش از پيش بر اين باورند كه سرماي هوا در پاييز و زمستان بيش از وارونگي هوا باعث افت فشار گاز شهري شده و مسوولان براي ممانعت از قطع شدن گاز خانگي به مازوت‌سوزي نيروگاه‌هاي برق و كارخانجات راي مي‌دهند و به اين ترتيب، آلودگي هوا در نيمه دوم سال حتي بدون مشاهده نمايشگرهاي سنجش آلودگي هوا در سطح شهر، براي شهروندان قابل رويت و لمس هستند. اين مساله براي كارشناسان اقتصاد شهري نيز روشن است كه عدم سرمايه‌گذاري در زيرساخت‌هاي انرژي كشور از جمله نفت، گاز و برق چنين وضعيتي را براي شهر و شهروندان رقم مي‌زند. چرا كه در صورت توسعه نيروگاه‌هاي خورشيدي و ابتناي مصرف انرژي داخلي بر انرژي پاك برق خورشيدي؛ يا توسعه زير ساخت‌هاي گاز شهري، كشوري همچون ايران كه داراي دومين ذخاير گاز جهان است، در نيمه دوم سال نبايد دچار كمبود گاز و كلا انرژي مي‌شد. در همين رابطه، معاون هماهنگي امور عمراني فرمانداري تهران با اشاره به نظارت جدي فرمانداري تهران درباره مازوت‌سوزي نيروگاه‌ها، گفت: تاكنون گزارشي از مازوت‌سوزي در نيروگاه‌هاي اطراف تهران نداشته‌ايم.
سعيد بشيري در گفت‌وگو با ايسنا، درباره نظارت فرمانداري تهران بر نيروگاه‌هاي اطراف تهران براي اعمال ممنوعيت مازوت سوزي، گفت: نظارت كاملي در اين حوزه در ذيل كارگروه آلودگي هوا اعمال مي‌شود. بي‌ترديد ممنوعيت مازوت سوزي در نيروگاه‌هاي اطراف تهران با جديت از سوي فرمانداري و كارگروه آلودگي هوا پيگيري مي‌شود.
وي افزود: اگر موضوعي در جايي اعلام شود مساله توسط گروه‌هايي كه از محيط زيست نيز در آن حضور دارند، ذيل كارگروه آلودگي هواي تهران موضوع دنبال مي‌شود و با حضور در محل پس از پايش گزارش ارايه مي‌كنند؛ اما تاكنون گزارشي در اين حوزه نداشته‌ايم.
اجاره قطعات خودرو براي اخذ معاينه فني
در عين حال، برخي از عوامل پنهان آلودگي هوا از سوي مسوولان اعلام و تشريح نيز مي‌شود. از جمله مديرعامل ستاد معاينه فني خودروهاي تهران از اقدام برخي از رانندگان براي استفاده از قطعات اجاره‌اي براي اخذ معاينه فني خودروهايشان انتقاد كرده و گفته، اين كار به منزله دور زدن قانون نيست؛ بلكه بازي كردن با جان خود و سرنشينان و ساير شهروندان و همچنين خسارت مالي است.
شادي مالكي در مورد اقدام برخي از رانندگان براي قطعات اجاره‌اي جهت اخذ معاينه فني، گفت: يكي از قطعات و تجهيزاتي كه روي خودرو در كاهش آلاينده‌ها بسيار تاثيرگذار است كاتاليست است. وضعيت قرارگيري كاتاليست در خودرو به جهت نوع طراحي به گونه‌اي است كه علي رغم اينكه كاتاليست‌ها داراي شماره سريالي هستند، اما امكان پايش اين شماره سريال در زمان انجام آزمون‌ها وجود ندارد.
پيشنهاد شهرداري براي درج شماره سريال كاتاليست
وي با بيان اينكه ما حتي با شركت‌هاي بزرگ سازنده كاتاليست، صحبت‌ها و مذاكراتي داشتيم و در اين جلسات هم نتوانستيم به نتيجه قطعي برسيم تا راهكاري باشد كه امكان رصد كردن كاتاليست در زمان معاينه فني وجود داشته باشد، افزود: يكي از راهكارها مي‌تواند اين باشد كه شماره سريال كاتاليست مثل شماره سريال شاسي در كارت خودرو و سند ماشين قيد شود و خود اين موجب مي‌شود تخلفي در اين حوزه صورت نگيرد. مالكي با تأكيد بر اينكه متأسفانه گاهي شاهديم كه كاتاليست اجاره‌اي يا حتي يك گام فراتر لاستيك اجاره‌اي و مواردي از اين دست رخ مي‌دهد، ادامه داد: اينكه لاستيك اجاره‌اي بگيريم و معاينه فني را دريافت كنيم و با لاستيك صاف و نامناسب وارد سفرهاي برون شهري شويم و شاهد يك حادثه تلخ و ناگوار باشيم، اصلا خوب نيست. بنابراين بخشي هم بايد دغدغه خود شهروندان باشد و به هيچ عنوان از چنين چيزهايي استفاده نكنند.
