توسعه كريدور مياني، اگرچه مي‌تواند انتفاعات اقتصادي براي كشور داشته باشد، اما از طرفي با توجه به تقويت رقباي منطقه‌اي مي‌تواند زمينه ساز مخاطرات جدي در حوزه امنيتي شود. يكي از محورهاي ايجاد نظم نوين جهاني كه همواره در بيانات رهبر معظم انقلاب نيز بارها به آن اشاره شده است، پديده كريدورها است. نه تنها در ايران بلكه در كشور‌هاي همسايه نيز، رفته رفته مساله كريدورهاي استراتژيك بين‌المللي (اعم از شمال ـ جنوب و شرق ـ غرب) به مهم‌ترين موضوعات حوزه ژئواكونومي و ژئواستراتژيك تبديل شده‌اند. مشخص است با توجه به ظرفيت مهم اقتصادي و امنيتي كريدورها در تحولات فرامنطقه‌اي كه مي‌تواند منافع اقتصادي قابل‌توجهي نيز براي كشورمان داشته باشد، بايستي به صورت ويژه به اين مساله و ابعاد مختلف آن پرداخته شود. البته بايد به اين موضوع توجه كرد كه صرف انتفاعات اقتصادي كشورها در توسعه كريدورها مدنظر نيست، چرا كه دامنه موضوع حتي به مناقشات بزرگ ژئوپوليتيك و بازتعريف جايگاه جمهوري اسلامي ايران در جهان خواهد رسيد. به گزارش تسنيم، با توجه به اينكه بيش از 80 درصد حجم تجارت در دنيا از مسيرهاي دريايي صورت مي‌پذيرد و سهم كريدورهاي زميني كمتر از 20 درصد است، مشخص است كه حفظ امنيت مسيرهاي دريايي به دليل چالش‌هاي امنيتي در حوزه تنگه مالاكا از سوي امريكايي‌ها، براي كشوري مثل چين كه در عمل به قدرت بزرگي در صحنه اقتصاد دنيا تبديل شده و درصدد تعريف اين توان و ظرفيت اقتصادي به قدرتي سياسي و نظامي است، از اهميت بالايي برخوردار خواهد بود. در همين راستا تغيير موازنه در درياها و باز تعريف كريدورهاي زميني براي اين كشور از اهميت بالايي برخوردار است. چيني‌ها براي دستيابي پايدار به انرژي و بازارهاي مصرف جديد، به‌دنبال مسير جايگزين بودند و در نتيجه به شاهراه‌هاي زمين‌محور روي آوردند كه امروزه از اين ايده به عنوان كمربند اقتصادي راه ابريشم (اتصال زميني شرق به غرب) جديد ياد مي‌شود. همانطور كه در تصوير پايين قابل مشاهده است، عملاً سه شاخه زميني مختلف در شاهراه ابريشم جديد جلب‌توجه مي‌كند؛ مسير زردرنگ از شمال و دو مسير قرمزرنگ كه به‌ترتيب از (آسياي ميانه و درياي خزر) و شرق به غرب ايران عبور مي‌كنند. اگر با نگاه صرفاً اقتصادي به شاخه‌هاي قرمزرنگ نگاه كنيم كريدور زميني مياني (شاخه شمالي)، مسير پرپيچ‌وخم‌تري را طي مي‌كند و حتي قسمتي از اين مسير زميني بايد از درياي خزر عبور كند تا به كشور آذربايجان برسد. همچنين در اين مسير چالش‌هايي در خصوص عبور از كشور ارمنستان براي اتصال به تركيه وجود دارد، اختلاف مرزي بين جمهوري آذربايجان و ارمنستان نيز ابهامات در اين خصوص را تشديد كرده است.
رقابت ايران و تركيه در سهم‌گيري از كريدور مياني
توسعه كريدور مياني، اگرچه مي‌تواند انتفاعات اقتصادي براي كشور داشته باشد، اما از طرفي با توجه به تقويت رقباي منطقه‌اي مي‌تواند زمينه ساز مخاطرات جدي در حوزه امنيتي شود. يكي از محورهاي ايجاد نظم نوين جهاني كه همواره در بيانات رهبر معظم انقلاب نيز بارها به آن اشاره شده است، پديده كريدورها است.
ارسال نظر
