كسري تراز تجاري 10 ميليارد دلاري شد

آمارهاي اعلام شده از روند صادرات كالاهاي غيرنفتي نشان مي‌دهد تراز تجاري در آبان امسال معادل منفي 10.1 ميليارد دلار بوده كه اين روند نسبت به دو سال گذشته نامساعدتر شده است.
روند تجارت خارجي كشور در 8 ماه منتهي به آذر سال جاري نشان مي‌دهد صادرات غيرنفتي به لحاظ وزني در مقايسه با سال گذشته افزايشي 27 درصدي داشته و از نظر وزني هم افزايش 1.6 درصدي را ثبت كرده است. 
آمار ۸ ماهه ۱۴۰۲ تجارت خارجي نشان مي‌دهد كه در اين بازه زماني مجموعا 24.7 ميليون تن واردات به ارزش 42.1 ميليارد دلار داشته‌ايم كه به لحاظ وزني واردات حدود 4 درصد افزايش و به لحاظ ارزشي هم حدود ۱۲ درصد افزايش داشته است. از سوي ديگر در اين مدت 90 ميليون تن صادرات غيرنفتي به ارزش بيش از 32 ميليارد دلار صورت گرفته كه در مقايسه با سال گذشته 27 درصد افزايش به لحاظ وزني و 1.6 درصد به لحاظ ارزشي افزايش داشته است اما چه عاملي افت تراز تجاري كشور را به همراه داشته است. در گزارش وزارت اقتصاد به اين نكته اشاره شده كه بخش مهمي از كسري‌هاي تراز تجاري غير نفتي ناشي از كاهش قيمت‌هاي جهاني به ويژه در حوزه محصولات پتروشيمي است كه بخش عمده‌اي از صادرات غير نفتي ما را تشكيل مي‌دهد و حدود ۴۰ درصد كاهش قيمت جهاني داشتند.
به همين دليل است كه 27 درصد افزايش وزن در صادرات غير نفتي نسبت به مدت مشابه سال قبل داشتيم اما كاهش قيمت‌هاي جهاني موجب شده كه به لحاظ ارزشي تنها 1.6 افزايش داشته باشيم. علاوه بر اين عدم پيچيدگي فناوري در اقتصاد ايران موجب شده كه متوسط ارزش يك وزن ثابت از كالاهاي صادراتي كمتر از واردات به همان وزن باشد.  
يكي ديگر از دلايلي كه كاهش تراز تجاري را به آن نسبت مي‌دهند از سوي ديگر كاهش اين تراز به دليل كاهش قيمت‌هاي جهاني برخي محصولات و همچنين فناوري پايين صادرات ما، تراز واردات و صادرات غير نفتي منفي بوده است.
احتمال ديگري كه در اين خصوص مطرح مي‌شود روي آوردن دولت به واردات براي كنترل تورم اقلام اساسي به روش واردات باشد؛ اين گمانه با توجه به آنكه عمده واردات كشور اقلام اساسي مورد نياز جامعه و نهاده‌هاي توليد است قوت مي‌گيرد. با اين حال وزير اقتصاد معتقد است اگر آمار عملكرد تجارت غيرنفتي ايران را با احتساب نفت محاسبه كرد، اين آمار مثبت 10 ميليارد دلار خواهد شد.
در اين بررسي‌ها از آمار تراز تجاري استفاده شده است. تراز تجاري به معناي اختلاف ميان ارزش دلاري صادرات و واردات كشور است. زماني كه تراز تجاري يك كشور مثبت باشد به معناي ارزش صادرات بيشتر نسبت به واردات است. از سوي ديگر اگر منفي باشد به معناي ارزش وارداتي بيشتر از صادرات و خروج ارز از كشور است.