چرا آتش‌بس شكست خورد؟
رخدادهاي مرتبط با تحولات منطقه و مناقشه فلسطين و اسراييل هر روز با نوسانات تازه‌اي همراه مي‌شود. ديروز هم رويترز خبر داد كه مذاكرات دو طرف به ميانجي‌گري قطر براي دستيابي به آتش‌بس شكست خورده و هيات اسراييلي از دوحه خارج شده است.
رخدادهاي مرتبط با تحولات منطقه و مناقشه فلسطين و اسراييل هر روز با نوسانات تازه‌اي همراه مي‌شود. ديروز هم رويترز خبر داد كه مذاكرات دو طرف به ميانجي‌گري قطر براي دستيابي به آتش‌بس شكست خورده و هيات اسراييلي از دوحه خارج شده است. روشن است شكست مذاكرات آتش‌بس به دليل زياده‌خواهي‌هاي طرف اسراييلي و عدم همكاري نتانياهو براي استمرار آتش‌بس رخ داده، چرا كه نتانياهو به خوبي مي‌داند پايان مناقشه به معناي پايان عمر سياسي و دادگاهي شدن اوست. بنابراين به هر دري مي‌زند تا براي خود زمان خريده و در بحبوحه تحولات امكان دستيابي به برگ برنده‌اي به نفع او مهيا شود. شكست مذاكرات آتش‌بس مبتني بر يك چنين دلايلي رخ مي‌دهد. از منظر اقتصادي، اما آرامش و امنيت در منطقه خاورميانه داراي اهميت است. بيش از 60 درصد توليد و انتقال نفت و بخش قابل توجهي از صادرات گاز جهاني از اين منطقه صورت مي‌گيرد و ضروري است كه امنيت و آرامش مناسبي بر اين منطقه حاكم باشد. بسياري از كشورها از جمله چين، امريكا، عربستان، امارات و... سرمايه‌گذاري‌هاي هنگفتي در حوزه‌هاي انرژي، گردشگري، صنعت و... در اين منطقه صورت داده‌اند و تداوم مناقشه اين سرمايه‌گذاري‌ها را با خطر مواجه مي‌سازد. اما رفتارهاي خشن اسراييلي‌ها و كوبيدن بر طبل كشتار و بمباران باعث شده تا برخي طرف‌ها نسبت به چشم‌انداز احتمالي در منطقه هشدار دهند. پس از اينكه آتش‌بس شكسته شد و ادامه مذاكرات در قطر به پايان رسيد، فضاي خاصي بر منطقه حاكم شده است. از سوي ديگر، سطح خشونت‌هاي رفتاري و نظامي اسراييل افزايش پيدا كرده و امريكايي‌ها در ظاهر طوري رفتار مي‌كنند كه انگار از اين رفتارها ناراضي هستند. سفر وزير خارجه امريكا به منطقه براي مهار بحران، چندان موفقيت‌آميز نبوده است. نتانياهو توجهي به پيشنهادهای طرف امريكايي نكرده و براي نخستين بار از زير بار اجراي درخواست طرف امريكايي شانه خالي كرده است در نقطه مقابل بايدن هم نگران است ادامه اين مناقشه در روزهاي پاياني سال ميلادي بر انتخابات امريكا سايه بيفكند كه البته اين گونه هم خواهد بود. بايدن همچنين نگران است كانون‌هاي طرفدار خود در داخل امريكا را از دست بدهد، فضاي بين‌المللي به زيان اسراييل در گردش است. از اروپا هم خبري در خصوص اين مناقشه به گوش نمي‌رسد، اروپاييان نوع خاصي از بي‌تفاوتي را نسبت به اين موضوع ابراز داشته‌اند. دیروز (شنبه) هم مكرون در دوبي مصاحبه‌اي كرد و با لحن سردي در خصوص اين مناقشات سخن گفت. مجموعه اين تحولات نشان مي‌دهد كه در غرب يك نااميدي نسبت به مساله فلسطين به وجود آمده كه باعث نگراني افكار عمومي جهاني است. حتي در دنياي عرب هم جنب و جوش لازم ديده نمي‌شود. به غير از حضور گروه‌هاي فلسطيني در دوحه براي تداوم مذاكرات آتش‌بس، تحرك منطقه‌اي ديگري مشاهده نمي‌شود. جنگ با سطوح بسيار وسيع‌تري نسبت به گذشته در حال تداوم است. با توجه به تراكم جمعيتي بالا در جنوب فلسطين اشغالي، اين نگراني وجود دارد كه كشتار غيرنظامي‌ها توسط صهيونيست‌ها بسيار بيشتر شود. نه فقط غرب بلكه امروز جهانيان نسبت به اين خشونت افسارگسيخته ناراحت هستند. اسراييل در حال انجام سياستي انتقام‌جويانه است تا به زعم خود حماس را براي هميشه از صحنه سياسي و نظامي منطقه حذف كند. اين در حالي است كه كارشناسان و تحليلگران بارها تاكيد كرده‌اند كه انديشه حماس به دليل ريشه‌دار بودن از ميان نمي‌رود. هر نوع خشونت افسارگسيخته و كشت و كشتار توسط اسراييلي‌ها، باعث ريشه دواندن فرهنگ مقاومت و جهاد در ميان نسل‌هاي مختلف فلسطيني مي‌شود. ادامه جنگ اما باعث كشته شدن بسياري از نيروهاي غير نظامي در منطقه شده است. مردان و زنان و كودكان و... بي‌شماري به دليل تهاجم اسراييل كشته شده‌اند، زيرساخت‌هاي اقتصادي، آموزشي، درماني و... فلسطين از ميان رفته و عريان‌ترين شكل خشونت در منطقه ظهور يافته است. نتانياهو اما به خوبي مي‌داند چنانچه بدون برگ برنده به سمت پايان مناقشه حركت كند، بايد غزل خداحافظي از عرصه سياسي اسراييل را بخواند. با پايان نبرد نه‌تنها كابينه نتانياهو سقوط مي‌كند، بلكه شخص نتانياهو هم بايد راهي دادگاه و شايد زنداني شود. به‌رغم مخالفت كارشناسان و فعالان سياسي داخل اسراييل، نتانياهو تغييرات قضايي نامتعارفي را اعمال كرد و به اعتقاد افكار عمومي داخل اسراييل، اين تغييرات زمينه اصلي بروز مشكلات بود. نتانياهو اما به دنبال انجام عملياتي است كه سايه‌اي وسيع‌تر از 7 اكتبر ايجاد كند و از اين طريق بخشي از ناكامي‌هاي خود را جبران كند. اين روند اما در ادامه تبعاتي را براي اسراييل به دنبال خواهد داشت و زمينه تنفر افكار عمومي منطقه و جهان را از اسراييل ايجاد مي‌كند.
