بازار نفت در آستانه سال ۲۰۲۴ چه نگرانیهایی دارد؟
سرمایهگذاران نفت سال ۲۰۲۴ را در حالی آغاز خواهند کرد که نگرانیهای شدیدی نسبت به مازاد عرضه، کند شدن رشد اقتصادی و تنش در خاورمیانه وجود دارد و میتواند موجب نوسان قیمتها شود.
پس از سال ۲۰۲۲ که طی آن قیمت نفت به دنبال حمله نظامی روسیه به اوکراین، به بالای ۱۰۰ دلار در هر بشکه افزایش یافته بود، میانگین قیمت نفت برنت در سال میلادی جاری، حدود ۸۰ دلار در هر بشکه بوده است.
به گزارش ایسنا، با وجود این که تقاضا به بیش از ۱۰۰ میلیون بشکه در روز رشد کرده است، رشد قیمتها در سال جاری تحت تاثیر دلار قوی و تولید بالای غیراوپک، محدود شده است.
در نظرسنجی رویترز از ۳۰ اقتصاددان و تحلیلگر پیشبینی شد که میانگین قیمت نفت برنت در سال ۲۰۲۴، به ۸۴ دلار و ۴۳ سنت در هر بشکه می رسد. این انتظارات با وجود برآوردهای مختلف از میزان رشد تقاضا از یک میلیون بشکه در روز توسط آژانس بینالمللی انرژی تا ۲.۲۵ میلیون بشکه در روز تخمین اوپک، مطرح است.
شرکتهای مشاوره ریستاد انرژی، جی پی مورگان، کپلر و وود مکنزی میگویند انتظار میرود عرضه نفت در سال ۲۰۲۴، بین ۱.۲ میلیون تا ۱.۹ میلیون بشکه در روز رشد کند که تحت تاثیر افزایش عرضه تولیدکنندگان غیراوپک است.
ویکاس دویودی، استراتژیست انرژی جهانی شرکت مک کواری در این باره میگوید ما هر سه ماهه سال آینده، بازار را از نظر مازاد عرضه بررسی خواهیم کرد.
رویترز در گزارشی عوامل کلیدی تاثیرگذار بر بازار نفت در سال ۲۰۲۴ را بررسی کرده است:
پایبندی اوپک پلاس به تعهدات محدودیت عرضه
سرمایه گذاران منتظر دادههای سه ماهه اول سال ۲۰۲۴ خواهند بود تا ببینند آیا اوپک و متحدانش معروف به اوپک پلاس، برنامه کاهش تولید داوطلبانه ۲.۲ میلیون بشکه ای برنامه ریزی شده را دنبال میکنند یا خیر.
به گفته تحلیلگران گروه بانکی ANZ، اگر این گروه به تعهدات خود در خصوص محدودیت عرضه پایبند باشد، ممکن است به کسری کوچک کمتر از ۵۰۰ هزار بشکه در روز منجر شود.
آن لوئیز هیتل از شرکت وودمک در این باره گفت: سه ماهه اول مهم خواهد بود زیرا می توانیم پایبندی به کاهش داوطلبانه عرضه اوپک پلاس را ارزیابی کنیم.
وی اضافه کرد: بر اساس پیشبینی وودمک از تقاضای فعلی، اوپک پلاس پس از سه ماهه اول سال میلادی آینده، نیازی به تمدید کاهش داوطلبانه تولید نخواهد داشت.
شرکت انرژی اسپکتس انتظار دارد عربستان سعودی پس از اشاره صریح به احیای تدریجی عرضه، کاهش تولید خود را در سه ماهه دوم کاهش دهد، اما این امر مانع از آن نمیشود که در صورت لزوم، کاهش تولیدش را مجددا تمدید کند.
روسیه، ایران، ونزوئلا: سه کشور تاثیرگذار بر بازار نفت
نفت ونزوئلا از زمان تعلیق شش ماهه تحریمهای واشنگتن علیه این تولیدکننده اوپک، به بازارهای جهانی بازگشته است.
به گفته تحلیلگران بانک جی پی مورگان، تا زمانی که دولت نیکلاس مادورو، رئیس جمهور ونزوئلا، به نقشه راه انتخاباتی توافق شده با مخالفان برای انتخابات ریاست جمهوری پایبند باشد، احتمال تمدید شش ماهه دیگر وجود دارد. انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۲۴ در هر دو کشور، سرنوشت طولانی مدت تحریمهای آمریکا و تولید نفت ونزوئلا را تعیین میکند.
طبق گزارش جی پی مورگان، لغو تحریمها علیه شرکت نفت دولتی PDVSA، به تدریج تولید نفت ونزوئلا را از ۷۶۰ هزار بشکه در روز در سال ۲۰۲۳، به ۸۸۰ هزار بشکه در روز در سال ۲۰۲۴ و ۹۶۳ هزار بشکه در روز در سال ۲۰۲۵ افزایش خواهد داد.
به گفته معاملهگران، از سرگیری صادرات نفت سنگین ونزوئلا به آمریکا و هند ممکن است تقاضا برای گریدهای رقیب مانند نفت سنگین بصره عراق و کلد لیک کانادا را کاهش دهد زیرا پالایشگاههای منطقه گلف کاست آمریکا، میزان بیشتری از نفت ونزوئلا بیشتری را پالایش میکنند و ممکن است نفت بیشتری از آمریکا برای صادرات به آسیا موجود شود.
تحلیلگران انتظار دارند که جریان نفت روسیه و ایران با وجود تحریمها به بازارهای جهانی ادامه پیدا کند و قیمت بنزین را در آستانه انتخابات آمریکا پایین نگه دارد. ایران تولید نفت خام خود را ۳.۶ میلیون بشکه در روز تا مارس ۲۰۲۴ هدف گذاری کرده است که در حال حاضر ۳.۴ میلیون بشکه در روز است.
پالایشگاههای جدید
به گفته تحلیلگران، کمبود عرضه محصولات پالایش شده به خصوص دیزل پس از حمله روسیه به اوکراین، با اضافه شدن بیش از یک میلیون بشکه در روز ظرفیت جدید پالایش در چین، هند، مکزیک، خاورمیانه و نیجریه در سال ۲۰۲۴ برطرف خواهد یافت.
عدم تطابق کیفیت خام
تولیدکنندگان غیراوپک شامل برزیل، گویان و آمریکا، رشد تولید نفت را در سال ۲۰۲۴ هدایت کرده و عرضه نفت شیرین سبک را افزایش می دهند، در حالی که گریدهای ترش متوسط به دلیل کاهش عرضه اوپک پلاس، محدود میمانند.
به گفته تحلیلگر مک کواری، این وضعیت میتواند اختلاف قیمت بین گریدهای نفت خام را در سطح جهانی کاهش دهد و اختلاف قیمت گریدهای ترش متوسط دو تا چهار دلار در هر بشکه در مقایسه با نفت سبک شود و اختلاف قیمت نفت سنگین نسبت به نفت سبک، از هشت دلار، به چهار دلار در هر بشکه کاهش پیدا کند.
بخش بزرگی از ظرفیت پالایش در چین، هند و آمریکا برای تولید نفت خام سنگینتر طراحی شده است که با از سرگیری فعالیت پالایشگاهها پس از تعمیر و نگهداری در سه ماهه دوم، ممکن است باعث ایجاد محدودیت عرضه شود.
به گفته تحلیلگران، آمریکا و هند ممکن است برای خرید نفت سنگین بیشتر به ونزوئلا روی بیاورند، در حالی که پیشبینی میشود چین و هند همچنان به عرضه روسیه و ایران متکی باشند.