چله نشيني گراني ها
طبق آنچه اتحاديه‌ها به‌طور رسمي اعلام كرده‌اند، در حداقل‌ترين وضعيت، خريد يك كيلو آجيل مخصوص شب يلدا ۴۸۰ هزار تومان، يك كيلو شيريني ۱۸۰ هزار تومان، دو كيلو انار ۱۰۰ هزار تومان، دو كيلو پرتقال حدود ۸۰ هزار تومان، دو كيلو خرمالو ۸۰ هزار تومان و يك هندوانه سه كيلويي حدود ۶۰ هزار تومان مي‌شود كه در مجموع حدود يك ميليون تومان مي‌شود.
تعادل|
طبق آنچه اتحاديه‌ها به‌طور رسمي اعلام كرده‌اند، در حداقل‌ترين وضعيت، خريد يك كيلو آجيل مخصوص شب يلدا ۴۸۰ هزار تومان، يك كيلو شيريني ۱۸۰ هزار تومان، دو كيلو انار ۱۰۰ هزار تومان، دو كيلو پرتقال حدود ۸۰ هزار تومان، دو كيلو خرمالو ۸۰ هزار تومان و يك هندوانه سه كيلويي حدود ۶۰ هزار تومان مي‌شود كه در مجموع حدود يك ميليون تومان مي‌شود. اين در حالي است كه در اين گزارش قيمت ساير اقلام مصرفي در اين شب مانند ميوه خشك كه قيمت بالايي نسبت به ساير تنقلات يلدا دارد در نظرگرفته نشده است. با يك حساب سرانگشتي، هزينه شب نشيني يلدا براي یک خانواده چهار نفره آن هم بدون شام حدود ۲ ميليون تومان مي‌شود كه نسبت به سال گذشته، يك ميليون تومان بيشتر شده است. رصد ميداني بازار هم حكايت از فروش اقلام به قيمت بالاتري نسبت به قيمت اعلام شده اتحاديه‌ها دارد و رقم نهايي هزينه شب يلدا بيش از اينها خواهد بود كه با حقوق ۷ ميليون توماني كارگران سنخيتي ندارد.
مظنه يلداي ۱۴۰۲
گراني‌هاي لب‌دوز به يلداي ۱۴۰۲ هم رسيد؛ از ميوه گرفته تا آجيل و شيريني. قيمت‌ها آنقدر تند وتيز است، كه گويا برخي فقط به تماشا نشسته‌اند و فراموش كرده‌اند، دو شب ديگر يلداست. در همين يك‌سالي كه گذشت، قيمت‌ها در برخي اقلام دو تا حتي چند برابر شده است. اما رييس اتحاديه فروشندگان ميوه و تره‌بار از پيش‌بيني افزايش تقاضا در شب يلدا مي‌گويد. اسدالله كارگر، انار، هندوانه و خرمالو را اولويت خريد مردم براي شب چله مي‌داند ودرباره قيمت اين اقلام مي‌گويد: قيمت انار تا ۲۷ آذرماه در سه سطح كف قيمت، سقف قيمت و قيمت ممتاز به ترتيب ۲۰، ۳۰ و ۵۵ هزار تومان است. قيمت هندوانه ۱۰، ۱۵ و ۲۲ هزار تومان است. قيمت خرمالو شمال ۱۵، ۲۰ و ۳۰ هزار تومان است. البته قيمت خرمالو كن و شهريار بالاتر و ۲۵، ۴۰ و ۶۰ هزار تومان است. قيمت كيوي نيز۲۰، ۳۵ و ۴۰ هزار تومان است.
در همين راستا، مديركل دفتر ميوه‌هاي گرمسيري و نيمه‌گرمسيري هم با بيان اينكه انار شب يلدا تامين است، گفت: ميزان توليد انار بيش از نياز و مصرف داخلي است و ظرفيت افزايش صادرات را نيز داريم. به گفته زهرا جليلي مقدم، ميزان صادرات هشت ماهه انار كشور ۱۲ هزار و ۶۰۰ تن با ارزش حدود شش ميليون دلار است. اين ميزان صادرات نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۷۰ درصد از نظر وزني و بيش از ۱۲۰ درصد به لحاظ ارزشي رشد داشته است.
اما اگر نگاهي به قيمت ميوه‌هاي شب يلدا در سال ۱۴۰۱بيندازيم؛ مي‌بينيم كه در سال گذشته انار ساوه حداقل 10هزار تومان، به‌طور ميانگين 20هزار تومان و حداكثر 30هزار تومان در ميادين ميوه و تره‌بار به‌صورت عمده فروخته شده است. قيمت هر كيلوگرم انار شيراز نيز از 15هزار تومان شروع شده و نرخ ميانگين آن 25 هزار تومان بوده و حداكثر با 35 هزار تومان در ميادين مركزي ميوه تهران به‌صورت عمده به فروش رسيده است. قيمت هندوانه نيز بر اساس كيفيت آن در ميدان مركزي ميوه و تره‌بار با قيمت‌هاي 5 هزار تومان، 7 هزار تومان و 9 هزار توماني بوده است. قيمت پرتقال شمال در ميدان مركزي ميوه و تره‌بار تهران بر اساس كيفيت با قيمت‌هاي 6هزار تومان، 10هزار تومان تا 15هزار تومان به فروش مي‌رسد. وقتي همين ليست قيمت‌هاي امسال و سال گذشته را كنار هم مي‌ذاريم، خودش گوياي دو يا چند برابري قيمتهاست.
قيمت آجيل چند؟
اما قيمت آجيل شب يلداي امسال چقدر قيمت خورده است؟ براساس اعلام غلامرضا خدامي، رييس اتحاديه آجيل‌فروشان، قيمت آجيل ويژه شب يلدا با بهترين كيفيت ۴۸۰ هزار تومان است كه شامل پسته اكبري ممتاز، مغز گردو، بادام هندي، مغز فندق، انجير، توت و باسلوق است. اين نرخي است كه اعلام شده و مصوب است. ساير آجيل‌ها قيمت دستوري ندارد و قيمت با توجه به مقداري كه مخلوط مي‌شود، متفاوت است. قيمت پسته هم متغير است؛ چراكه فقط پسته اكبري ده نوع دارد كه هر كدام قيمت متفاوتي دارد. قيمت اقلام خشكبار نسبت به شب عيد ۱۰ تا ۲۰ درصد ارزان‌تر شده است. پسته در انواع مختلف ۱۵ تا ۲۵ درصد و تخمه ژاپني هم تا ۳۵ درصد افت قيمت داشته و اين سبب شده تا مردم امسال در آستانه شب يلدا استقبال بهتري به نسبت عيد از خشكبار كرده‌اند. قيمت آجيل درجه يك در بازار سال ۱۴۰۱هر كيلو بين 500 هزار تا 650 هزار تومان اعلام شده بود. خريد محصولات درجه 2 نيز بين 300 هزار تا 400 هزار تومان آب مي‌خورد. قيمت هر كيلو پسته در بازار از كيلو 360 هزار تومان تا 510 هزار تومان بوده است.
يكي از فروشندگان و بنكدار آجيل در سطح بازار به اقتصاد ۲۴ گفته است: از سال گذشته تا امروز بازار آجيل در ركود بي‌سابقه‌اي قرار گرفته است. مردم فقط از كنار مغازه‌هاي آجيل فروشي گذر مي‌كنند و در سال جاري حتي به دنبال قيمت آن هم نبوده‌اند. به گفته اين فروشنده، تلاش مردم براي خريد مايحتاج زندگي مانند گوشت و مرغ، برنج و ميوه و نان و ... است. همين اقلام ضروري و خوراكي نيز به‌شدت گران شده، از اين رو يك كارگر با دريافت دستمزد ۸-۹ ميليون تومان چطور مي‌تواند علاوه بر ساير هزينه‌هاي جاري به فكر خريد آجيل و خشكبار نيز باشد؟! اين فعال صنفي تاكيد مي‌كند: شايد بيش از ۷۰ درصد مردم توان خريد آجيل آن هم براي سالي يك‌بار را هم نداشته باشند و اين براي كشوري با سابقه طولاني در توليد خشكبار بسيار اسف باراست.
شيريني چقدر گران‌تر شده؟
رييس اتحاديه قنادان، شيريني فروشان و كافه قنادي تهران از عدم افزايش قيمت شيريني شب يلدا خبر داده است. علي بهره‌مند، گفته است كه «در صنف قنادي و شيريني‌فروشي هيچ‌وقت در آستانه شب يلدا قيمت ناگهاني افزايش پيدا نمي‌كند، چراكه مواد اوليه به وفور وجود دارد.» در گزارشي هم كه ايرنا منتشر كرده قيمت هر كيلوگرم شيريني‌تر و خامه‌اي را بين ۱۴۰ تا ۱۸۵ هزار تومان، شيريني دانماركي، زبان و پاپيوني را بين ۱۲۰ تا ۱۶۰ هزار تومان اعلام كرده است. اين درحالي است كه قيمت شيريني‌تر در يلداي ۱۴۰۱ هركيلو ۱۲۰ تا ۱۶۰ هزارتومان، شيريني دانماركي ۱۰۰ تا ۱۲۰ هزار تومان و شيريني زبان از ۱۱۰ تا ۱۳۰ هزارتومان بوده است، كه شاهد افزايش قيمت انواع شيريني در آذرماه سال ۱۴۰۲ هستيم. البته آنطور كه اعتماد آنلاين با رسم يك اينفو گرافي نشان داده، ميانگين هزينه شب نشيني يلدا و بدون شام حدود 2 ميليون تومان آب مي‌خورد، اين مبلغ نسبت به سال گذشته حدود يك ميليون تومان بيشتر است! بر اساس اين گزارش، قيمت پرتقال، انار، سيب، خيار، هندوانه، شيريني، آجيل شب يلدا، پسته، بادام و تخمه براي يك خانواده چهار نفره به‌طور متوسط از 30 تا 900 هزار تومان و با رشد 30 تا 200 درصدي نرخ‌ها همراه شده است.
