بازي با آمارها در زمين سلامت مردم
سال‌هاست كه عدم تعيين تعرفه‌هاي واقعي پزشكي باعث بروز مشكلات بسياري در حوزه بهداشت و درمان شده است. از گرفتن زيرميزي توسط پزشكان گرفته تا امروز كه آمار مهاجرت پزشكان از كشور ركورد شكسته و مسوولان كم كم به اين فكر افتاده‌اند كه از كشورهاي همسايه پزشك وارد كنند.
تعادل|
سال‌هاست كه عدم تعيين تعرفه‌هاي واقعي پزشكي باعث بروز مشكلات بسياري در حوزه بهداشت و درمان شده است. از گرفتن زيرميزي توسط پزشكان گرفته تا امروز كه آمار مهاجرت پزشكان از كشور ركورد شكسته و مسوولان كم كم به اين فكر افتاده‌اند كه از كشورهاي همسايه پزشك وارد كنند. هر چند رييس كل سازمان نظام پزشكي كشور سعي داشته با مقايسه تعداد پزشكان در سال ۶۲ و سال ۱۴۰۲ به اين نتيجه برسد كه تعداد پزشك در كشور ۱۲ برابر شده است اما مساله اينجاست كه آيا با توجه به ميزان جمعيت كشور ۱۶۵ هزار پزشك عددي است كه بتوان به آن افتخار كرد. در حالي كه سه سال گذشته صدها پزشك از كشور مهاجرت كرده و رفته‌اند و در بسياري از شهرهاي كوچك مردم با كمبود پزشك و امكانات درماني دست به گريبان هستند. مساله اينجاست كه مسوولان طي سال‌هاي گذشته به جاي اينكه مشكلات و كمبودها را پذيرا باشند سعي مي‌كنند با برگزاري نشست‌هاي خبري سعي در تلطيف فضا داشته و كاري كنند كه نشان از بهبود وضعيت داشته باشد. اما وقتي حرفهاي مسوولان با واقعيت جاري در جامعه هر روز بيشتر از روز قبل فاصله مي‌گيرد اين اعتماد عمومي مردم است كه خدشه‌دار مي‌شود. در نهايت اما انتقاد تمامي مسوولان به يك چيز باز مي‌گردد بودجه و اعتباراتي كه براي بخش‌هاي خدماتي جامعه در نظر گرفته شده است. حالا هنوز هم وضعيت تعرفه‌هاي پزشكي در سال ۱۴۰۳ و بودجه‌اي كه دولت به مجلس براي اين سال داده است مشخص نيست.
بلاتكليفي وضعيت تعرفه‌هاي پزشكي ۱۴۰۳
رييس كل سازمان نظام پزشكي ضمن تشريح پيشرفت‌هاي كم‌نظير حوزه بهداشت و درمان كشور طي ۴۰ سال گذشته، در عين حال از بلاتكليفي وضعيت تعرفه‌هاي پزشكي ۱۴۰۳ باوجود ارسال لايحه بودجه سال آتي به مجلس انتقاد كرد و پاسخ شوراي عالي بيمه سلامت در زمينه عدم برگزاري جلسه را خواستار شد.
دكتر محمد رييس‌زاده گفت: تاكيد ما آن است كه علي‌رغم آنكه بايد به معضلات و كاستي‌هاي جامعه پزشكي به شكل تخصصي و از مسير خود پرداخته شود، در عين حال نبايد بگذاريم اين روند پرافتخار و رو به رشد دچار مشكل شود. نگراني من آن است كه در سايه مداخلات غير كارشناسي و هجمه‌هاي غيرواقعي، اين روند پر افتخار معكوس شود.رييس كل سازمان نظام پزشكي با اشاره به دوران كرونا و جانفشاني‌هاي جامعه پزشكي ادامه داد: جامعه پزشكي در دوران كرونا با تمام توان در ميدان حاضر شد و بالغ بر ۲۰۰ شهيد مدافع سلامت تقديم كرد. در مجموع چه در صلح و چه در بحران‌ها جامعه پزشكي وظيفه درماني خود را انجام داده است. در مباحث آموزشي و پژوهش‌هاي راهبردي و رسيدن به مرز دانش پزشكي در دنيا هم اقدامات
كم نظيري را جامعه پزشكي انجام داده است.
نگراني از برخي تصميم‌گيري‌هاي نادرست براي حوزه سلامت
او گفت: نگراني‌ام آن است كه به دليل برخي تصميم‌گيري‌هاي نادرست جامعه نسبت به جامعه پزشكي دچار ناسپاسي شود. اين درحالي است كه سلامت، نشاط و اميد جامعه پزشكي ضامن سلامت، نشاط و اميد جامعه است. البته در همه اقشار كج‌روي وجود دارد و جامعه پزشكي هم از آن مستثني نيست اما به بهانه برخي نقايص عده‌اي انگشت‌شمار نبايد كليت جامعه پزشكي كشور تخريب و دچار نااميدي شود. البته رسانه‌ها نيز در حفظ حرمت و شان جامعه خدمتگزار پزشكي نقش اساسي دارند.
چراهنوز جلسه‌اي بابت تعرفه‌هاي پزشكي برگزار نشده است؟
رييس كل سازمان نظام پزشكي تعرفه‌گذاري خدمات پزشكي را مورد اشاره قرار داد و درباره تعرفه‌هاي سال ۱۴۰۳ گفت: طبق قانون هر سال قبل از لايحه بودجه بايد تعرفه‌هاي خدمات سلامت توسط شوراي عالي بيمه سلامت تعيين و به پيشنهاد مشترك وزارت بهداشت و سازمان نظام پزشكي پايان هر سال براي سال بعد ابلاغ شود. ملاك تعيين تعرفه نيز منابع، مصارف و قيمت تمام شده خدمات است. اكنون در دي ماه به سر مي‌بريم و لايحه بودجه سال آينده نيز در مجلس است اما متاسفانه هنوز هيچ جلسه‌اي بابت تعرفه‌هاي پزشكي از سوي شوراي عالي بيمه سلامت برگزار نشده است. البته كه هر سال هم تخطي از قانون مي‌شود و سال‌هاست كه همين تعرفه‌هاي غيرواقعي با تاخيرهاي چند ماهه ابلاغ مي‌شود. او در اين باره افزود: شوراي عالي بيمه درباره عدم برگزاري جلسه تعيين تكليف تعرفه‌ها چه پاسخي دارد؟ اگر آنارشي و از هم گسيختگي در اين حوزه ايجاد شود، مقصر كيست؟ چرا قانون را به موقع اجرا نمي‌كنند؟ مشخص است كه نتيجه عدم اجراي به موقع قانون، از هم گسيختگي است. سازمان نظام پزشكي به عنوان يك عضو صنفي از ۹ عضو شوراي عالي بيمه سلامت (۸ عضو خريدار خدمت)، پيگيري‌هاي لازم را در اين زمينه انجام داده است و نامه زده‌ايم و گلايه كرده‌ايم. از اين بي‌تفاوتي براي امر مهمي مانند تعرفه براي حوزه سلامت تعجب مي‌كنيم.
جزء حرفهاي از جزء فني تعرفه‌ها جدا شود
رييس كل سازمان نظام پزشكي همچنين در بحث تعرفه‌ها افزود: اصرارمان آن است كه جزء حرفهاي (دستمزد) از جزء فني تعرفه‌ها جدا شود. جزء فني سال‌ها مطابق با تورم و حتي بيشتر از آن رشد داشته است اين درحالي است كه رشد جزء حرفهاي تعرفه‌ها طي پنج سال حدود هشت درصد بوده است و از تورم بسيار عقب است. در مجموع جزء حرفهاي زير سايه جزو فني قرباني شده است. او گفت: نگرانيم كه وضعيت مراكز ارايه خدمات سلامت مانند كارواش‌ها شود وبه سيستم كارواشي تبديل شود. اگر كسي از زيرميزي گلايه مي‌كند بايد بداند كه مقصر اصلي اين پديده جامعه پزشكي نيست؛ بلكه آن كسي است كه به صورت دستوري تعرفه را پايين نگه داشته است و بيمه‌ها نيز جزء حرفهاي را پايين نگه داشته‌اند. تحت همين سياست‌گذاري‌هاي نادرست اكنون ويزيت پزشك عمومي در بيمارستان دولتي ۱۸ هزار تومان است و البته با تاخير هفت – هشت ماهه پرداخت مي‌شود و ويزيت متخصص نيز در بيمارستان دولتي در سقف ۴۰ هزار تومان است.
افزايش مهاجرت شغلي در پزشكان به ويژه به حوزه زيبايي
رييس كل سازمان نظام پزشكي همچنين در پاسخ به سوالي درباره مهاجرت شغلي پزشكان، گفت: تحت تاثير چنين مسائلي، بيش از اينكه مهاجرت جغرافيايي در جامعه پزشكي داشته باشيم شاهد مهاجرت شغلي هستيم كه اين موضوع نيز از عوارض تعرفه‌هاي غيرواقعي و نابساماني‌هاي آن است. در اين زمينه نيز شاهد مثال زياد داريم كه ناچار به تعطيلي مطب‌ها شده‌اند. اين موضوع به ويژه در حوزه زيبايي به‌شدت در حال افزايش است و با سونامي در اين زمينه مواجه هستيم؛ به‌طوري كه تخصص‌هاي مختلف دارند ورود مي‌كنند به حوزه زيبايي؛ چراكه تقاضا هم در اين زمينه زياد و بيمارگونه است؛ به‌طوري كه تقاضاي اعمال زيبايي در ايران نسبت به دنيا چند برابر است كه البته محل اشكال است؛ چه عمل‌هاي زيبايي آكادميك و چه غيرآكادميك. او در اين باره افزود: البته حجم زيادي از اعمال زيبايي توسط غيرپزشكان و به صورت مداخلات غيرمجاز صورت مي‌گيرد كه متاسفانه رو به فزوني است و البته كه مجازات‌ها هم در اين زمينه بازدارنده نيست.
سهم تعرفه‌هاي پزشكي از بودجه سلامت چقدر است؟
وي همچنين در پاسخ به سوالي درباره كمبود منابع براي واقعي كردن تعرفه‌هاي پزشكي، گفت: مشكل در اين زمينه كمبود منابع بودجه‌اي نيست؛ بلكه مشكل تدابير اشتباه و سوء‌گيري‌هاي نادرست است. سهم تعرفه از بودجه حوزه سلامت زير ۱۰ درصد است حال ببينيد كه حجم پرداختي حوزه سلامت براي تجهيزات غيرضروري و خدمات القايي و داروهاي غيرضروري چقدر است؟ بنابراين ۹۰ درصد منابع جاي ديگري هزينه مي‌شود. به اين ترتيب با مديريت نادرست منابع در حوزه سلامت مواجه هستيم. رييس‌زاده همچنين درباره ماليات جامعه پزشكي گفت: فرار مالياتي نيز هجمه‌اي است كه به ناحق به جامعه پزشكي وارد مي‌كنند؛ اين درحالي است كه به اذعان مسوولان سازمان امور مالياتي، پزشكان درميان مشاغل، بيشترين ميزان ماليات را پرداخت مي‌كنند؛ چراكه شكل كار و محل انجام فعاليت آنها بيشتر از هر شغل ديگري مشخص است. اغلب مطب‌ها نيز دستگاه كارتخوان دارند و قوانين نيز در اين زمينه مشخص است و ما هم پيگيري‌هايمان را انجام مي‌دهيم. به اذعان مسوولان سازمان امور مالياتي، متوسط ماليات دريافتي پزشكان بيش از ۲ برابر ساير مشاغل است.
مخالفت سازمان نظام پزشكي با پرداخت‌هاي پلكاني به جامعه پزشكي
رييس كل سازمان نظام پزشكي همچنين درباره پرداخت‌هاي پلكاني به جامعه پزشكي گفت: با اين موضوع صد درصد مخالفيم و اين طرح در حق اعضاي هيات علمي و پزشكان طرحي و ضريب K جفاست. دليلي ندارد وقتي فوق تخصص با نهايت سختي فوق‌تخصصي‌ترين خدمت را ارايه كرده است و بيمارستان نيز آن خدمت را دريافت كرده، آن خدمت در فرمول پلكاني بگذارند. اين روش پرداخت در حال حاضر به هيچ‌وجه قابل قبول نيست و پلكان بايد در اسرع وقت حذف شود و پيگير اين موضوع هستيم و به نوعي در اين روش بيمارستان دارد هزينه‌هاي خود را از جيب پزشك برمي‌دارد.
آسيب جدي به توليت وزارت بهداشت در حوزه سلامت
وي همچنين در ادامه صحبت‌هايش در پاسخ به سوالي درباره فروش دارو توسط سكوهاي اينترنتي گفت: بر اساس قوانين كلان سلامت، سياست‌گذاري، برنامه‌ريزي راهبردي، نظارت و ارزشيابي حوزه سلامت بر عهده وزارت بهداشت است. پديده‌اي كه اكنون با آن مواجه هستيم، آن است كه توليت وزارت بهداشت در سلامت كشور دچار آسيب‌هاي جدي شده است و البته خود وزارت بهداشت هم آن‌طور كه بايد از اين توليت صيانت نمي‌كند و نهايتا هم نتيجه آن مي‌شود كه تعدد مراكز تصميم‌گيري در حوزه سلامت را شاهديم و اين حتما حوزه سلامت كشور را دچار مشكل مي‌كند.
