معادلات پشت ركود بازار سهام
ركود بازار سهام در حالي افزايش يافته كه اخبار ريز و درشتي درباره بازار خودرو، قيمت نفت، بودجه و... مطرح شده و حالا بسياري از فعالان بازار معتقدند كه پشت اين ركود سياست‌هاي كنترلي دولت است.
ركود بازار سهام در حالي افزايش يافته كه اخبار ريز و درشتي درباره بازار خودرو، قيمت نفت، بودجه و... مطرح شده و حالا بسياري از فعالان بازار معتقدند كه پشت اين ركود سياست‌هاي كنترلي دولت است. در هفته‌هاي اخير بار ديگر ركود در بازار سرمايه عميق شده و همه انتظار يك ابرخبر يا يك جريان پول عجيب براي حركت بازار دارند اما گاهي اوقات مي‌توان به اين جمع‌بندي رسيد كه فشرده‌تر شدن يك فنر يا تجميع چند رويداد مهم مي‌تواند در فضايي كه قيمت‌ها در شرايط خوبي قرار گرفته باعث حركت بازار شود. در حال حاضر اخبار و اتفاقات بودجه و مشخص شدن مختصات آن و اخبار مربوط به گروه خودرو كه در رابطه با تجديد ارزيابي، فروش دارايي‌ها و افزايش نرخ و فروش محصول يا محصولات در بورس كالا وجود دارد مي‌تواند عاملي براي جهش احتمالي اين صنعت و سپس بازار سرمايه شود.
سعيد مدني كارشناس اقتصادي با اشاره به اينكه در حال حاضر بازار خودرو با ركود مواجه است، گفت: به همين دليل سهام خودروسازان در بورس چندان مورد توجه نيست، زيرا در موقعيت كنوني خودروسازان علاوه بر اينكه نتوانسته‌اند برنامه‌هاي مربوط به توليد را محقق كنند همچنان زيان ده هستند و تا زماني كه از نظر عملياتي خودروسازان نتوانند زيان خود را جبران كنند در بورس هم معاملات‌شان نوساني خواهد بود.
سهم‌هاي بزرگ در عين ارزندگي بسيار جدي به حاشيه رفته و سهم‌هاي كوچك جاي آنها را گرفته‌اند و بازي بازار، بازي سهم‌هاي كوچك و حركات كوچك در بازار شده كه به بهانه تجديد يا هر چيز ديگري، اين روزها سر و شكل متفاوتي را شاهدند؛ در واقع حركت به سمت سهم‌هاي كوچك نه يك خواست كه يك اجبار ناگزير در معاملات شده كه وقتي حجم اين‌چنين سقوط مي‌كند، جريان پول خود به خود به اين سمت حركت خواهد كرد.
چشم‌انداز بازار جهاني براي بورس
يكي ديگر از بخش‌هايي كه مي‌تواند بورس را از خواب زمستاني بيدار كند بازار جهاني است، در بحبوحه تضعيف چشم‌انداز رشد براي اقتصادهاي بزرگ در سال ۲۰۲۴، انتظارات مي‌رود كه توليدكنندگان بزرگ نفت به زودي خبر از كاهش بيشتر توليد بدهند تا از قيمت نفت حمايت شود، اما داده‌ها حكايت از اين دارد كه در بدنه اوپك اختلافات فزاينده در ميان اعضا وجود دارد مبني بر اينكه آيا كاهش بيشتر توليد ضروري است يا خير. شايد محتمل‌ترين سناريو اين باشد كه عربستان سعودي كه بيشترين علاقه را براي جلوگيري از كاهش بيشتر قيمت نفت دارد، راهي براي مذاكره و رسيدن به نوعي مصالحه پيدا كند.
هرچند توليد و قيمت نفت بازتابي از وضعيت بازار جهاني است، با اين حال برخي موسسات برآورد كرده‌اند كه توليد ناخالص داخلي سه ماهه سوم كمي از ۴.۹ درصد به ۵ درصد سالانه افزايش يابد
هم‌اكنون تنها مشكلي كه وجود دارد اين است كه حتي اگر اين سناريو به واقعيت تبديل شود و اوپك پلاس بسته‌اي را با هدف كاهش بيشتر عرضه در ماه‌هاي آينده ارايه كند، تقريباً به‌طور قطع اين كاهش به آن حدي كه در ابتدا هدف عربستان سعودي بود، نخواهد رسيد. علاوه بر اين، هر گونه پيشنهاد جديد براي كاهش توليد نفت به غير از آنچه كه احتمالاً قرار است در روزهاي آينده اعلام شود، مي‌تواند نشان‌دهنده جهت بازار. جهاني باشد. البته خبرهايي هم از خروج برخي توليدكنندگان كوچك نفت از پيمان‌هاي بين‌المللي وجود دارد نوعي چالش براي قيمت‌گذاري محسوب مي‌شود.
هرچند توليد و قيمت نفت بازتابي از وضعيت بازار جهاني است، با اين حال برخي موسسات برآورد كرده‌اند كه توليد ناخالص داخلي سه ماهه سوم كمي از ۴.۹ درصد به ۵ درصد سالانه افزايش يابد، همچنين انتشار شاخص مديران خريد بخش توليد ايالات متحده به گزارش موسسه ISM پيش‌بيني مي‌شود افزايش يابد.
درآمد شخصي و هزينه‌كرد شخصي در ماه اكتبر تعديل شده و تنها ۰.۲ درصد ماهانه افزايش يافته، كه نشان مي‌دهد مصرف‌كنندگان در ابتداي سه ماهه جديد، پس از ولخرجي در تابستان، حالا سر كيسه را سفت كرده‌اند.
تاثير گزارش‌هاي فصلي بر بازار سهام
در حال حاضر گزارش‌ها اثرات بسيار مهم و بسزايي در بازار خواهند داشت، انتشار گزارش ۹ ماهه و ۱۲ماهه برخي شركت‌هاي زيرمجموعه شركت‌هاي اصلي بازار هستند كه مي‌توانند اين نقش مهم را ايفا كرده كه سود تلفيقي شركت‌ها را شفاف‌تر كنند و ارزندگي بسياري از نمادهاي ريز و درشت بازار را نشان دهند. قطعا اين گزارش‌ها كه طي دو سه روز اخير به بازار رسيده و اين روند ادامه دارد، در برخي نمادهاي بزرگ هم موثر است كه مي‌تواند يك شوك كوتاه مثبت را به بازار وارد نمايد و باز هم تاكيد مي‌كنيم كه شايد اين گزارش‌ها قابليت ايجاد يك طول موج بلند را نداشته باشند، اما مي‌توانند جو مثبت، موقت و كوتاهي را رقم بزنند.
حسن كاظم‌زاده معتقد است كه معمولا زماني كه بازار چند روز پشت سر هم سعي مي‌كند مثبت شود اما ناكام مي‌ماند، بعد دليلي براي منفي شدن پيدا مي‌كند. البته كلا بازار به‌شدت تحت كنترل است و انتظار عكس العمل منفي يا مثبت شديد از آن وجود ندارد
دسته آخر گزارش‌هاي ماهانه است كه مي‌تواند به شكل جدي در بازار موثر بوده و انتشار آن نشان‌دهنده روند باثبات فروش شركت‌ها و ادامه آن است كه قابليت‌هاي مثبتي را در ارزندگي شركت‌ها بروز مي‌دهد. البته نمي‌دانيم در دل گزارش‌هاي ماهانه چه خبر است، اما تكرار روند دو ماه گذشته به خودي خود براي اثبات ارزندگي بازار كافي خواهد بود.
حسن كاظم‌زاده، مدرس و تحليلگر با اشاره به اينكه بورس هفته اخيرا معاملات را منفي شروع كرده گفت: البته شدت منفي بالا نبود ولي به هر حال بازار درحالي به كار خودش پايان داد كه ۷۵ درصد نمادها منفي بودند. معمولا زماني كه بازار چند روز پشت سر هم سعي مي‌كند مثبت شود اما ناكام مي‌ماند، بعد دليلي براي منفي شدن پيدا مي‌كند. البته كلا بازار به‌شدت تحت كنترل است و انتظار عكس العمل منفي يا مثبت شديد از آن را نداريم.
بانك مركزي و وزارت صمت با سه تاكتيك توانستند قيمت دلار آزاد را كنترل كرده و به ۵۰ هزار تومان بازگردانند. در وهله اول با فشار به پتروشيمي‌ها، عرضه ارز نيمايي ۳۷۵۰۰ توماني را افزايش دادند تا كساني كه تخصيص ارز پتروشيمي گرفتند زودتر به ارز برسند. در وهله دوم با ترغيب صادرات‌كنندگان غيرمشمول عرضه در نيما، عرضه ارز به شكل كوتاژ را افزايش دادند و اين باعث شد تقاضاي واردات به بازار آزاد نزد. در وهله سوم نيز با ايجاد گلوگاه در فرايند رسيدن به تخصيص، صف قبل از تخصيص را افزايش دادند تا تقاضا نتواند به سرعت وارد فرايند درخواست ارز شود.
براساس اين گزارش مي‌توان دريافت كه بازار سهام در محدوده حمايتي منتظر يك شوك خبري يا تصميم دولتي است كه جريان نقدينگي را روانه بازار كند و سهام نمادهاي كوچك و بزرگ را بالا بكشد.
