تحريمهاي نفتي امريكا فضاي بيشتري پيدا ميكنند؟
برخي از كارشناسان غربي ميگويند عرضه جهاني كافي نفت، به دولت امريكا اجازه ميدهد به اقداماتي درباره روسيه، ايران و ونزوئلا مبادرت كند. راشل زيمبا، از مركز امنيت جديد امريكايي ميگويد: افزايش توليد نفت امريكا، عرضه جهاني را كه كاهش پيدا كرده بود، افزايش داده است اما ريسك ناشي از تشديد تحريمها را برطرف نكرده است. اگر وضعيت عرضه نفت همسو با كندي رشد اقتصادي، بهبود پيدا كند، تصور ميكنم كه اعمال تحريمها را براي دولت امريكا آسانتر ميكند.
برخي از كارشناسان غربي ميگويند عرضه جهاني كافي نفت، به دولت امريكا اجازه ميدهد به اقداماتي درباره روسيه، ايران و ونزوئلا مبادرت كند. راشل زيمبا، از مركز امنيت جديد امريكايي ميگويد: افزايش توليد نفت امريكا، عرضه جهاني را كه كاهش پيدا كرده بود، افزايش داده است اما ريسك ناشي از تشديد تحريمها را برطرف نكرده است. اگر وضعيت عرضه نفت همسو با كندي رشد اقتصادي، بهبود پيدا كند، تصور ميكنم كه اعمال تحريمها را براي دولت امريكا آسانتر ميكند. فرناندو فريرا، مدير سرويس ريسك ژئوپليتيكي شركت «راپيدان انرژي» هم در اين باره اظهار كرد: قيمت نفت اندكي كاهش پيدا كرده است و به نظر ميرسد اكثر تحليلگران، نگران خطرات كلان بيشتر هستند، بنابراين واشنگتن ميتواند اقدامات مرتبط با تحريمها را بدون نگراني زياد در مورد افزايش قيمت، انجام دهد. وي خاطرنشان كرد: شرايط فعلي بازار، به دولت فضاي بيشتري براي عمل ميدهد. بهاي قرارداد وست تگزاس اينترمديت نايمكس امريكا سال ۲۰۲۳ را با حدود پنج درصد كاهش نسبت به سطح قيمت سال ۲۰۲۲ به پايان برد زيرا بازارها انتظار دارند اشباع عرضه در اوايل سال ۲۰۲۴ ايجاد شود. دادههاي «اساند پي گلوبال كاماديتي اينسايتس» نشان ميدهد رشد عرضه غيراوپك، از كندي رشد تقاضاي جهاني در سال ۲۰۲۴ پيشي خواهد گرفت. حتي اگر اوپك محدوديت عرضه داوطلبانه خود را تمديد كند، همچنان ۲.۲ ميليون بشكه در روز مازاد عرضه در سه ماهه نخست سال ميلادي جاري وجود خواهد داشت. دادههاي «اساند پي گلوبال» نشان ميدهد كه ذخاير جهاني در ماههاي پاياني سال ۲۰۲۳، افزايش پيدا كرده است و پيشبيني ميشود كه ميزان توليد در اوايل سال ۲۰۲۴ افزايش پيدا كند و در ماه مه، با افزوده شدن حدود ۱۵۰ ميليون بشكه نفت، به اوج خود برسد. انتظار ميرود عوامل ديگري مانند منازعات منطقهاي، تصميمات اوپك پلاس، گستردگي تقاضاي امريكا و چين و اختلال در مسيرهاي اصلي كشتيراني مهمتر از تصميمهاي تحريمي براي عرضه جهاني نفت باشند. در حالي كه برخي كارشناسان بر اين باورند كه واشنگتن در قبال تحريمها آزادي عمل دارد، برخي ديگر ميگويند ريسكهاي ناشي از اين عوامل فوق، در واقع گزينههاي دولت بايدن را محدود ميكند. برندا شافر، كارشناس انرژي در دانشكده تحصيلات تكميلي نيروي دريايي امريكا در اين باره اظهار كرد: اختلالات در آبراههاي اصلي جهان بر قيمت حمل و نقل و بيمه تاثير ميگذارد و نرخ اضافي جديدي بر قيمت نفت و گاز طبيعي مايع (الانجي) تحميل ميكند. رسيدگي مستقيم به امنيت آبراهها، ممكن است ناملايمات را به قيمت جهاني نفت اضافه كند. با اين وضعيت و در سال انتخابات، بعيد است كه دولت بايدن تحريمها را اجرا كند و سياستهايي را اتخاذ كند كه بشكههاي نفت را از بازار خارج كند. طبق دادههاي «اساند پي گلوبال كاماديتي»، حدود ۸.۲۵ ميليون بشكه در روز نفت و فرآوردههاي نفتي پالايش شده از ژانويه تا نوامبر سال ۲۰۲۳، از كانال سوئز عبور كرده است. از اين ميزان، ۴.۷۲ ميليون بشكه در روز به مقصد جنوب بوده است كه شامل ۲.۷ ميليون بشكه در روز نفت است و ۳.۵۳۱ ميليون بشكه در روز شامل ۱.۲۷۵ ميليون بشكه در روز نفت، به مقصد شمال بوده است. بنا بر اظهارات فريرا، تمركز تحريمهاي نفتي فوري واشنگتن، روي روسيه است. انتظار داريم در سال آينده، در اعمال تحريمها، جديت بيشتري وجود داشته باشد. اعمال جدي تحريمها، هزينهها و ريسكهاي مربوط به ناوگان نفتكشهاي شبح را افزايش ميدهد و صادرات بيشتري مطابق با سقف قيمت تعيين شده توسط گروه هفت انجام ميشود. زيمبا انتظار دارد اجراي مكانيزم سقف قيمت براي صادرات نفت روسيه، هدفمندتر شود و نفتكشهاي بيشتري به ليست سياه اضافه شوند و شايد بازرسيهاي ناگهاني انجام شود. اما براي ايزوله كردن اقتصاد جهاني در برابر شوكها، گسترش تحريمها توصيه نميشود. تحليلگران شركت كلير «ويو انرژي پارتنرز» در يادداشتي در ۲۰ دسامبر نوشتند: امريكا ممكن است قيمت پايينتر نفت را مانعي براي تشديد تحريمها عليه ناوگان نفتكشهاي شبح روسيه ببيند. طبق دادههاي گلوبال كاماديتي اينسايتس، پلاتس قيمت نفت اورال را كه از ۶ تا ۱۲ دسامبر از بندر پريمورسك ارسال شده است را زير ۶۰ دلار در هر بشكه تخمين زد. اكثر كارشناسان انتظار دارند تغييرات اندكي در اعمال تحريمهاي امريكا عليه نفت ايران صورت بگيرد. الن والد، رييس شركت مشاوره «ترانس ورسال» گفت: تصور نميكنم دولت بايدن تحريمها عليه ايران را شديدتر از حال حاضر اعمال كند. فريرا هم شك داشت كه چيزي تغيير كند و اظهار كرد: هيچ كس بهطور جدي بر اين باور نيست كه اين دولت، مايل به اعمال نوعي اقدامات اجرايي عليه بازرگانان، حملكنندگان و خريداران چيني است كه واردات نفت ايران به چين را فلج كند. فريرا گفت: در ونزوئلا كه امريكا به شرط برگزاري انتخابات عادلانه در سال ۲۰۲۴، تحريمهاي نفتي و معدني را به مدت شش ماه تعليق كرد، دولت بايدن احتمالا ارزيابي مخالفان ونزوئلا درباره اينكه آيا نيكلاس مادورو، رييسجمهور ونزوئلا، به وعدههاي خود عمل ميكند يا خير را به تعويق خواهد افتاد. وي ادامه داد: نه دولت بايدن و نه مخالفان دولت مادورو، نميخواهند با اعمال مجدد زودهنگام تحريمها، روند فعلي را تضعيف كنند، بنابراين، هرگونه تغيير قبل از آوريل، اگر اصلا اتفاق بيفتد، نمادين خواهد بود. تصور ميكنم كه در آوريل، دوباره مجوزها تمديد ميشود و براي انجام هر گونه تغييري، تا پس از انتخابات ونزوئلا، منتظر ميمانيم. بر اساس گزارش پلاتس، زيمبا گفت: امريكا احتمالا در مذاكرات انعطاف پذير خواهد بود و در اعمال مجدد تحريمهايي كه ميتواند مسائل انساني را تضعيف كند، محتاط خواهد ماند. توقف تحريمها احتمالا حداقل تا پايان شش ماه به قوت خود باقي خواهد ماند، اما بعضي از تحريمها نظير تحريم تجارت طلا، ممكن است بازگردانده شوند.