مناقشه درياي سرخ و افزايش قيمت نفت و مواد غذايي

۱۴۰۲/۱۰/۲۳ - ۰۱:۱۷:۲۵
کد خبر: ۳۰۴۴۷۳

تحولاتي كه اخيرا در منطقه باب‌المندب و درياي سرخ به وقوع پيوسته، باعث بروز نگراني‌هاي فراواني ميان تحليلگران و فعالان سياسي شده است. انصارالهو و ارتش يمن اعلام كردند با هدف مقابله با ورود تسليحات بيشتر به اسراييل، كشتي‌ها و نفتكش‌هايي كه با مقصد اسراييل در كرت باشند را متوقف مي‌كند و از سوي ديگر امريكا و انگليس هم نسبت به اين تحركات واكنش‌هايي را نشان داده‌اند.

علی بیگدلی

تحولاتي كه اخيرا در منطقه باب‌المندب و درياي سرخ به وقوع پيوسته، باعث بروز نگراني‌هاي فراواني ميان تحليلگران و فعالان سياسي شده است. انصارالهو و ارتش يمن اعلام كردند با هدف مقابله با ورود تسليحات بيشتر به اسراييل، كشتي‌ها و نفتكش‌هايي كه با مقصد اسراييل در كرت باشند را متوقف مي‌كند و از سوي ديگر امريكا و انگليس هم نسبت به اين تحركات واكنش‌هايي را نشان داده‌اند. ادامه اين مناقشه بدون ترديد سطح تنش در منطقه را بالا مي‌برد. معتقدم امريكايي‌ها اشتباه بزرگي را مرتكب شدند كه خودشان را تا اين حد گرفتار مساله حوثي‌ها كرده‌اند. از منظر عقلي و راهبردي، امريكايي‌ها نبايد دست به يك چنين اقدامات خطرناكي مي‌زدند. هرچند بايدن اعلام كرده در حال تهيه و تدارك اقدامات بيشتري است، اما ادامه اين روند به ضرر خود بايدن هم خواهد بود. هر اندازه امريكا و انگليس خود را بيشتر درگيري مشكلات منطقه كنند، مشكلات عميق‌تر مي‌شود و تبعات آن همه طرف‌هاي درگير را گرفتار مي‌كند. نبايد فراموش كرد كه يمني‌ها اساسا با جنگ‌هاي چريكي و منازعات ميداني بزرگ شده‌اند. آنها در يك فضاي نامحدود به صورت پنهاني و چريكي فعاليت مي‌كنند و مقابله با آنها بسيار دشوار است.
از سوي ديگر اقدامات اخير باعث شده كه قيمت نفت، بلافاصله پس از اقدامات امريكا و انگليس افزايش يابد. افزايش قيمت نفت بدون ترديد در آستانه انتخابات به زيان امريكا و شخص بايدن خواهد بود. نبايد فراموش كرد كه قيمت نفت پس از هوا و آب، مهم‌ترين نياز امريكايي‌هاست. در طول تاريخ معاصر بارها نوسان در قيمت بنزين باعث شده تحولات سياسي متفاوتي در امريكا شكل بگيرد. افزايش قيمت نفت و بنزين و در آستانه انتخابات مي‌تواند بيشترين ضربه را به بايدن و دموكرات‌ها وارد سازد و از سوي ديگر بهترين شرايط را در اختيار جمهوري‌خواهان براي جلب ‌توجه افكار عمومي ايجاد كند. بالا رفتن قيمت بنزين و حامل‌هاي انرژي مي‌تواند لطمه سنگيني به بايدني بزند كه آراي لرزاني در ايالت‌هاي مختلف امريكا دارد. همچنين با توجه به بحران اقتصادي كه اروپا با آن دست به گريبان است و به‌رغم درخواست امريكا هيچ كدام از كشورهاي اروپايي تن به درخواست و خواسته امريكا براي ائتلاف در نبرد با يمن نداده‌اند. كشورهاي مهم اروپايي مانند اسپانيا و ايتاليا و... كه عضو ناتو هستند و شركاي نظامي امريكا محسوب مي‌شوند، درخواست امريكا را براي ائتلاف درياي سرخ نپذيرفته‌اند. بر اين اساس اگر اين قضيه تكرار شود يا در حجم وسيع‌تري، تنش‌ها اتفاق بيفتد و امريكايي‌ها و انگليسي‌ها وارد ميدان تنازع با حوثي‌ها شوند، فضا متشنج‌تر شده و باعث افزايش قيمت نفت و ساير اقلام مي‌شود. همين امروز با توجه به دور زدن كشتي‌ها از دماغه اميد نيك، قيمت بسياري از كالاها در اروپا افزايش پيدا كرده و حتي بسياري از كارخانه‌ها در اروپا با خطر تعطيلي و نيمه تعطيلی مواجه شده‌اند. بنابراين آلوده شدن امريكا به اين مناقشه، فضاي اقتصادي بين‌المللي را با مشكلاتي مواجه مي‌سازد كه خروج از اين مشكلات به اين سادگي‌ها نخواهد بود. امريكايي‌ها به راحتي مي‌توانستند از طريق ديپلماسي و مذاكره اين معضل را به صورت تدريجي حل كنند. در اين ميان ايران در اقدامي تلافي‌جويانه يكي از كشتي‌هاي تجاري مرتبط با امريكا را توقيف و راهي سواحل خود كرد، اين اقدام هرچند به دليل رفتارهاي نامناسب امريكا در توقيف كشتي حامل نفت ايران و حراج يك ميليون بشكه نفت آن انجام شد، اما به هر حال مي‌تواند باعث به وجود آمدن برخي تنش‌هاي منطقه‌اي شود.
مجموعا وضعيت منطقه رضايت بخش نيست و گزاره‌هاي متعددي باعث به وجود آمدن شرايط بحراني شده است. لازم است همه طرف‌هاي درگير در اين منازعات، مذاكره را در پيش گرفته و به جاي تقابل، مسير گفت‌وگو را انتخاب كنند. نبايد فراموش كرد، شيخ‌نشين‌هاي خليج فارس هم در معرض موشك‌هاي حوثي‌ها قرار دارند و در صورتي كه سطح تنش‌ها فزاينده شود، اين كشورها هم با خطر روبه‌رو مي‌شوند. كشورهاي غربي هزارارن ميليارد دلار سرمايه‌گذاري در اين شيخ‌نشين‌ها كرده‌اند و تنش در اين سطح مي‌تواند به منافع آنان هم خدشه وارد سازد. بنابراين استفاده از راهبرد مذاكره به جاي تقابل راهكاري است كه مي‌تواند بخشي از مشكلات در منطقه را از طريق آن حل و فصل كرد. در غير اين صورت و با ادامه تنش‌ها همه طرف‌هاي درگير در مناقشه، آسيب خواهند ديد.