اختلال چربی‌های خون چیست؟

حامد جز جلالیان، معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی نیشابور، گفت: اختلالات چربی خون یکی از شایع‌ترین اختلالات تغذیه‌ای است که بیش از ۳۰ هزار نفر از جمعیت تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی نیشابور به آن مبتلا هستند.

به گزارش ایسنا، وی اظهار کرد: این در حالی است که تنها از ابتدای امسال تاکنون بیش از ۷ هزار بیمار قطعی مبتلا به اختلال چربی در دانشگاه علوم پزشکی نیشابور شناسایی شده است.

معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی نیشابور تأکید کرد: اختلالات چربی خون جزو شایع‌ترین اختلالات تغذیه‌ای به شمار می‌آیند که به اشکال مختلف مثل بالا بودن کلسترول خون، بالا بودن تری گلیسرید و بالا بودن LDL (کلسترول بد) یا پایین بودن HDL (کلسترول خوب) قابل بررسی هستند.

وی تصریح کرد: افزایش چربی خون همراه با بیماری‌هایی مانند کم کاری تیروئید، بعضی از بیماری‌های کبدی و کلیوی، بیماری دیابت، نارسایی مزمن کلیه، چاقی، بعضی از عفونت‌ها، اعتیاد به الکل، ایدز و... دیده می‌شود.

جز جلالیان همچنین خاطرنشان کرد: افزایش چربی خون ممکن است علامت بیماری دیگری نبوده و بیمار به صورت اولیه دچار آن شود که برای تشخیص بالا بودن چربی خون، باید آزمایش خون انجام شود.

وی در خصوص انواع اصلی چربی‌های موجود در خون گفت: چربی‌های اصلی شامل کلسترول و تری گلیسیرید است. بیشتر وقت‌ها ما از ضررهای کلسترول صحبت کردیم، ولی باید گفت که وجود آن در حد طبیعی برای بسیاری از عملکردهای حیاتی بدن ضروری است.

معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی نیشابور اذعان کرد: وجود کلسترول برای تولید صفرا که مسئول هضم چربی است و در تولید بسیاری از هورمون‌ها نقش دارد.

وی افزود: کلسترول در ساخت هورمون‌ها، دیواره سلول‌ها و برخی ویتامین‌ها نقش دارد اما اگر مقدار آن از حد طبیعی (بیشتر از ۲۰۰ میلی‌گرم در دسی لیتر) شود به آن هیپرکلسترومی می‌گویند که باعث آسیب‌های جبران ناپذیری می‌شود، زمانی که کلسترول خون افزایش پیدا می‌کند، چربی در سطح عروق رسوب می‌کند.

جز جلالیان خاطرنشان کرد: کلسترول انواع مختلف دارد کلسترول LDL که به کلسترول بد معروف بوده و در فرآیند سخت و تنگ شدن جدار رگ‌ها مؤثر است. کلسترول HDL که به کلسترول خوب معروف است و مانع رسوب کلسترول در دیواره رگ شده و کلسترول را از سیستم گردش خون به کبد می‌برد تا از بدن دفع شود.

وی همچنین در خصوص‌تری گلیسرید گفت: تری گلیسرید شکل دیگر از چربی موجود در خون است که در سلول‌های چربی ذخیره شده و در زمان نیاز بدن به انرژی، صرف تأمین نیازهای بدن می‌شود اما بالا رفتن آن، خطر بیماری‌های قلبی و عروقی را افزایش می‌دهد.

معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی نیشابور در خصوص سایر علائم چربی خون بالا هم اظهار کرد: معمولاً چربی خون بالا علامتی ندارد مگر در مواردی که بسیار بیشتر از حد طبیعی باشد که با علائمی از جمله سرگیجه، حلقه سفید دور سیاهی چشم، رسوبات زردرنگ روی پلک، التهاب پانکراس یا لوزالمعده و... مشخص می‌شود.

وی تنها راه به موقع اطلاع از آن را اندازه‌گیری سطح چربی‌های خون از طریق آزمایش خون دانست و گفت: در خصوص راه‌های پیشگیری از ابتلا به چربی خون بالا علاوه بر مدیریت وزن، تحرک جسمانی، عدم مصرف دخانیات و الکل، رژیم غذایی صحیح و درمان بیماری‌هایی که در افزایش چربی خون مؤثرند می‌تواند در پیشگیری و کنترل این بیماری نقش داشته باشد.

جز جلالیان گفت: افراد مبتلا به چربی خون بالا می‌توانند هر سه ماه به بهورز یا مراقب سلامت و هر شش ماه به پزشک خانواده مراجعه و ضمن دریافت آموزش‌های لازم در صورت نیاز به درمان، داروی مناسب دریافت نمایند.