موانع صادرات برق؛ از نيروگاه‌هاي فرسوده تا ناترازي
استاد دانشگاه صنعتي‌شريف گفت: رشد تقاضاي برق از رشد توليد بيشتر است و اين ناترازي نه تنها كم نمي‌شود بلكه زياد هم مي‌شود كمااينكه در اوج مصرف پيك پارسال گفته شد كه ۱۲ هزار مگاوات كسري داريم و قابل پيش‌بيني است كه براي سال آينده اين رقم به ۱۸ هزار مگاوات مي‌رسد.
استاد دانشگاه صنعتي‌شريف گفت: رشد تقاضاي برق از رشد توليد بيشتر است و اين ناترازي نه تنها كم نمي‌شود بلكه زياد هم مي‌شود كمااينكه در اوج مصرف پيك پارسال گفته شد كه ۱۲ هزار مگاوات كسري داريم و قابل پيش‌بيني است كه براي سال آينده اين رقم به ۱۸ هزار مگاوات مي‌رسد. سيدهاشم اورعي در گفت‌وگو با ايلنا، در ارزيابي تبديل ايران به صادركننده برق در منطقه اظهار داشت: در حال حاضر تنها حدود يك تا ۱.۵ درصد صادرات كشور دانش‌محور است به‌عبارت ديگر در اكثريت قريب به اتفاق صادرات ما نقشي نداريم، اگر به آمار صادرات ۹ ماهه اول نگاه كنيم رتبه اول مربوط به نفت و گاز است كه حدود بيش از ۴۰ درصد كل صادرات كشور را شامل مي‌شود؛ يعني صادرات مواد اوليه‌اي كه ما در توليد آن نقشي نداشته‌ايم، ماده اوليه‌اي كه تنها آن را از زمين استخراج كرده و صادر مي‌كنيم و مصنوع نهايي ساخته شده از آن را نيز با چند برابر قيمت از همان كشور واردكننده نفت خريداري مي‌كنيم، دومين كالاي صادراتي كه حدود ۲۰ درصد را شامل مي‌شود صنايع معدني بوده كه در ساخت اين مورد هم ما نقشي نداشته‌ايم و درواقع ماده اوليه است، مورد سوم كه ۱۵ درصد را شامل مي‌شود مربوط به بخش كالاهاي صنعتي و ۸ درصد نيز محصول كشاورزي است. در نتيجه باتوجه به اين آمار لازم است در زمينه اقلام صادراتي تجديدنظر كنيم يعني كالاهايي صادر كنيم كه ارزش افزوده بالايي داشته باشيم كه برق مي‌تواند يكي از اين كالاها باشد.
وي تصريح كرد: در مقايسه وزن صادرات در ۱۰ ماه اول امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل بايد گفت كه به لحاظ وزني صادرات زياد شده اما عدد كم شده و اين يعني عمق خام‌فروشي در كشور در حال افزايش است كه نگران‌كننده است. استاد دانشگاه صنعتي‌شريف در ادامه گفت: ما ظرفيت صادرات برق يعني نفت، گاز و باد و خورشيد به ميزان كافي در اختيار داريم و همه اينها راه‌هاي توليد برق براي صادرات هستند اما پيش‌شرط‌هاي آن ابتدا اينكه ظرفيت شبكه صادرات برق داشته باشيم ما اين ظرفيت را داريم اما آيا به حدي زياد است كه پاسخگو باشد؟ فرض كنيم حتي يك‌شبه به ميزان زيادي برق اضافه داشته باشيم كه بخواهيم صادر كنيم شبكه‌اي كه در كشورهاي اطراف ما وجود دارد ظرفيت صادرات برق ندارد، بنابراين به لحاظ فني محدوديت صادرات داريم.
وي خاطرنشان كرد: موضوع ديگر اينكه وقتي قرار است كالايي را صادر كنيم بايد بتوانيم دائم ارسال كنيم يعني اينگونه نيست كه مشتري را منتظر نگاه داريم و هر زمان كه خودمان برق لازم نداشتيم اقدام به صادرات كنيم بايد تضمين بدهيم كه هميشه كالايي كه نياز دارند را در اختيارشان قرار دهيم مثلا نمي‌توانيم به مردم بصره در اوج تابستان و پيك بار بگوييم نمي‌توانيم برق را به شما بدهيم چون خودمان لازم داريم، نتيجه اينكه ما در طول سال به هيچ عنوان نمي‌توانيم نياز خودمان را تامين كنيم چه برسد اينكه يك صادركننده مطمئن باشيم. بنابراين غير از ظرفيت؛ بايد تعهد اين را هم بدهيم كه به‌طور دائم برق را تهيه و به خريدار بدهيم.
اورعي بيان داشت: ما ۳۲۰ ميليارد كيلووات ساعت در سال برق توليد و تمام آن را مصرف مي‌كنيم و بعضا نمي‌توانيم نياز خودمان را تامين كنيم به‌طوري كه مجبور به واردات يا اعمال محدوديت يا قطعي براي برق صنايع مي‌شويم يعني همان كاري كه در زمستان در مورد گاز انجام مي‌دهيم در شرايطي كه يك كشور به محض گرم شدن هوا نمي‌تواند برق مورد نياز صنايع خود را تامين كند چگونه مي‌تواند صادرات داشته باشد؟ البته اگر سرمايه‌گذاري احداث نيروگاه و توليد برق داشته باشيم در آينده اين امكان وجود دارد اما در كوتاه‌مدت ميسر نيست.
