نفس‌هاي آخر بورس تهران

چيزي به آغاز آخرين ماه سال 1402 باقي نمانده و بورس تهران هنوز نتوانسته سبزپوش شود و به عقيده بسياري از كارشناسان بازار تا پايان سال با رنگ سرخ به مسير خود ادامه خواهد داد. رنگ سرخ بازار از تابستان سال 99 همراه سهامداران است و تا زماني كه سايه دخالت و دستكاري روي بازار باشد اين رنگ همراه فعالان بازار خواهد بود.
بازارسرمايه اين روزها احتمالا آخرين نفس‌هاي خود را در محدوده دو ميليوني مي‌كشد و منفي‌هاي سنگين مي‌تواند شرايط بازار را عوض كند و دوباره ميزان اعتماد گمشده در بورس را كاهش دهد. طي چند روز گذشته بازار سهام در محدوده خطرناك قرار داشته و اگر منفي‌ها ادامه‌دار باشد اين خطر بيش از گذشته خواهد بود.
به اصل داستان بازگرديم، بازار سهام از زمستان سال 98 تا تابستان سال 99 رشدهاي بسيار سنگين مواجه بود؛ اما در نيمه تابستان همه‌چيز عوض شد و بورس به يك‌باره سقوط سنگيني را تجربه كرد كه سقوط ناشي از برداشت نقدينگي از چرخه معاملات بود كه پس از اين موضوع اعتماد و نقدينگي از بازار رخت بست و روزهاي تلخ بورس شروع شد.
البته از سال 99 تا به امروز همه روزها تلخ نبوده اما روزهاي شادي نيز در بازار داشته‌ايم؛ اما اين شادي‌ها همراه با دستكاري و دخالت بود كه در نهايت بازار را به دام سقوط كشاند. بازار سرمايه هر بار كه به قله صعود خود مي‌رسید مصوبه يا عملكردي باعث مي‌شد كه بازار دوباره سقوط كند و نقدينگي از چرخه بازار خارج شود. البته تنها نقدينگي به سادگي از بازار خارج نشده و نقدينگي همراه با اعتماد از بازار خارج مي‌شود. يعني درحال حاضر نقدينگي و اعتماد در بازار وجود ندارد و نقدينگي سنگين و افزايش اعتماد مي‌تواند شرايط را به‌طور واقعي تغيير دهد.
بازار سهام ركن‌هاي زيادي دارد؛ اما مهم‌ترين و اساسي‌ترين ركن آن اعتماد است. اگر در هر بازار مالي اعتماد وجود نداشته باشد، نقدينگي نيز در بازار نخواهد بود و در نهايت شرايط شاهد سقوط بازار مذكور خواهيم بود. طي دوماه اخير اغلب بازارهاي مالي روند نسبتا صعودي داشتند؛ اما بازار سرمايه روند نزولي داشت و نتوانست شرايط خوبي را تجربه كند. 
شايد صدها بار گفته شده است كه بورس بيش از هر چيزي نياز به افزايش اعتماد دارد و اين افزايش اعتماد ابتدا در كوتاه‌مدت و در نهايت در بلندمدت به كمك بورس خواهد آمد. اعتماد در يك شب از بورس خارج نشده كه اكنون يك روزه به بازار بازگردد؛ به جز ريزش عميق بورس در سال 99، طي اين مدت نيز اعتماد از بازار رخت بسته و به نوعي هر روز بيش از گذشته اعتماد از بورس خارج شده و اكنون نبايد انتظار داشت كه در يك ماه باقي مانده از سال شرايط تغيير كند.
كمتر از يك ماه كاري تا پايان سال باقي مانده و در اين مدت با توجه به تسويه برخي از حقوقي‌ها و زمان پايان قراردادها به نظر نمي‌رسد كه بازار رنج مثبت بخورد. 
نيلوفرسادات اقوامي، كارشناس بازار سرمايه درخصوص پيش‌بيني بورس طي روزهاي باقي مانده از سال نوشت: « در ارتباط با تصميم مجدد انتشار اوراق با نرخ ۳۰ درصد كه بسياري از اهالي بازار آن را تهديد مي‌دانند، بايد گفت همين حدود سود را صندوق‌هاي درآمد ثابت كه روزشمار نيز هستند، براي اهالي بازار سرمايه فراهم كرده بودند، لذا جذابيت اين اوراق براي كساني است كه پول‌هاي پارك‌شده در سپرده بانك‌ها و... دارند و همچنين اين اوراق مي‌تواند براي شركت‌هاي بورسي كه درآمد غيرعملياتي از طريق سپرده بانكي ايجاد مي‌كنند، جذاب باشد. طبق آخرين داده‌هاي اقتصادي منتشرشده كشور امريكا به نظر مي‌رسد همچنان سياست‌هاي انقباضي با تاخير به سمت سياست‌هاي انبساطي روانه شوند و اين نويد را مي‌دهد كه دلار در بازار جهاني تقويت و كاموديتي‌ها و قيمت اونس و طلاي جهاني تضعيف شود و مي‌تواند بر سهم‌هاي كاموديتي محور يا ورود پول به بازارهاي طلا تاثير بگذارد. در مجموع در اسفند‌ماه با توجه به نزديك شدن انتخابات مجلس شوراي اسلامي، نزديك شدن به پايان سال كه به‌طور سنتي بازارها شروع به رشد مي‌كنند و بازار سهام نيز رشد پرتكراري را طي سال‌هاي اخير از اواخر سال تا فصل مجامع به ثبت رسانده است در صورت نبود ريسك سيستماتيك و غيرسيستماتيك، وزن‌دهي به صحبت‌هاي رييس بانك مركزي در رابطه با بسته اخبار خوب براي بازار سرمايه‌، حمايت دولت و خبردرماني‌‌ مي‌توانيم پيش بيني بورس را بر آغاز رشد بازار سهام متصور باشيم.»

   بازار از نگاه معاملات
بازار سرمايه در اولين روز كاري هفته يعني شنبه 28 بهمن ماه، روند نزولي را تجربه كرد؛ اما همچنان در محدوده دو ميليوني باقي مانده و به نظر نمي‌رسد به همين سادگي‌ها از اين تراز خارج شود.  شاخص كل بورس تهران 18 هزار و 517 واحد نسبت به روز كاري گذشته پايين‌تر ايستاد و به سطح 2 ميليون و 60 هزار و 22 واحد رسيد. شاخص كل هم‌وزن بورس نيز با كاهش 6 هزار و 226 واحدي در رقم 721 هزار و 401 واحدي ايستاد. شاخص كل فرابورس با افت 251 واحدي به رقم 24 هزار و 617 واحد رسيد. همچنين شاخص هم وزن فرابورس با ريزش هزار و 136 واحد به سطح 134 هزار و 268 واحد رسيد.
روز شنبه خالص تغيير مالكيت حقوقي به حقيقي بازار براي نهمين روز معاملاتي متوالي منفي شد و 322 ميليارد تومان پول حقيقي از بازار سهام خارج شد كه نسبت به روز چهارشنبه 53 درصد افزايش يافته است. در اين روز نماد وبملت بيشترين خروج پول حقيقي را داشت كه ارزش آن 27 ميليارد تومان بود. پس از بانك ملت، نمادهاي خساپا، ذوب، شتران و نوري بيشترين خروج پول حقيقي را داشتند. در سوي ديگر، بيشترين ورود پول حقيقي به نمادهاي بيوتيك، گلديرا، آردينه، كلوند و فنر تعلق داشت.
فولاد، شپنا و شتران نمادهاي قرمز پوش بورس بودند كه بيشترين اثر را در افت شاخص كل بورس داشتند. در سوي ديگر نمادهاي سدشت، سيدكو و سصفها از نمادهاي سبز بودند كه اثر مثبت بر شاخص داشتند. در فرابورس نيز نمادهاي بپاس، آريا و هرمز بيشترين اثر كاهنده را بر شاخص داشتند و نمادهاي شپاس، حخزر و بگيلان بيشترين اثر افزايشي را بر شاخص كل فرابورس داشتند.
در بين نمادهاي پرتراكنش بورس روز گذشته نماد وبملت بيشترين تراكنش را داشت و داتام و فولاد در رتبه‌هاي بعدي قرار گرفتند. در فرابورس نيز فنر، بيوتيك و فصبا بيشترين تراكنش را داشتند.
طي اولين روز كاري هفته ارزش معاملات كل بازار سهام به 40 هزار و 814 ميليارد تومان رسيد. ارزش معاملات اوراق بدهي در بازار ثانويه 32 هزار و 62 ميليارد تومان بود كه 79 درصد از ارزش كل معاملات بازار را در اين روز شامل مي‌شود. ارزش معاملات خرد نيز با كاهش 7 درصدي به نسبت روز معاملاتي قبل به رقم 3 هزار و 795 ميليارد تومان رسيد. 
در معاملات ديروز نماد فنر بيشترين ارزش معاملات بازار سهام را به خود اختصاص داد كه ارزش معاملات آن 145 ميليارد تومان بود. پس از فنر، خساپا بيشترين ارزش معاملات را داشت و ذوب رتبه سوم بيشترين ارزش معاملات را به خود اختصاص داد و پس از آن، دو نماد شتران و نوري در رتبه‌هاي بعدي بيشترين ارزش معاملات قرار گرفتند.
حجم معاملات نيز سهام خساپا با تعداد 338 ميليون و 724 هزار و 906 سهم در صدر قرار گرفته است. شستا در رتبه دوم بيشترين حجم معاملات بازار قرار گرفت و رتبه سوم به وساخت تعلق داشت. دو نماد شتران و تليسه نيز در رتبه‌هاي بعدي بيشترين حجم معاملات بازار قرار داشتند.در معاملات شنبه، 51 نماد صف خريد داشتند و 69 نماد با صف‌ فروش مواجه بودند. مجموع ارزش صف‌هاي خريد با رشد 55 درصدي نسبت به روز كاري قبل به 562 ميليارد تومان افزايش يافت و مجموع ارزش صف‌هاي فروش نيز با افزايش 39 درصدي به 279 ميليارد تومان رسيد.