كسري بودجه دولت عامل اصلي كمبود دارو
حالا ديگر نمايشگاه رسانهها هم به فرصتي براي وعده دادنهاي مسوولان تبديل شده است. وعدههايي كه هيچ ضمانت اجرايي براي آن نيست و در نهايت به اعتبارهاي هنگفتي ميرسد كه دولت اصلا توان تامين آنها را ندارد. طي چند سال گذشته داروهاي بيماران خاص به خصوص بيماران سرطاني افزايش قيمت چشمگيري داشته است.
حالا ديگر نمايشگاه رسانهها هم به فرصتي براي وعده دادنهاي مسوولان تبديل شده است. وعدههايي كه هيچ ضمانت اجرايي براي آن نيست و در نهايت به اعتبارهاي هنگفتي ميرسد كه دولت اصلا توان تامين آنها را ندارد. طي چند سال گذشته داروهاي بيماران خاص به خصوص بيماران سرطاني افزايش قيمت چشمگيري داشته است. همانطور كه داروهاي توليد داخل با افزايش ۸۰ درصدي قيمت مواجه بودهاند با توجه به افزايش قيمت دلار و حذف ارز نيمايي براي واردات دارو قيمت داروهاي خارجي هم افزايشي سر سام آور داشته است. اين در حالي است كه بيمهها هم توان تقبل سهم چنداني از اين هزينهها را ندارند و به همين خاطر بسياري از افراد كه توان مالي تامين داروهاي خود را ندارند بهطور خودخواسته از چرخه درمان خارج ميشوند چرا كه ديگر از پس هزينههاي درمانشان بر نميآيند. در اين بين حتي بسياري از بازنشستگان با داشتن بيمه تكميلي هم نميتوانند بخش عظيمي از اين هزينهها را پوشش دهند و مجبورند يا بيخيال ادامه درمان شوند يا از داروهاي داخلي استفاده كنند كه تاثيرات داروي خارجي را ندارد. مساله اينجاست كه دولت به بهانه خودكفايي در توليد دارو ارز نيمايي را حذف كرد واردات بسياري از داروها ممنوع شد اما نمونههاي داخلي هم يا تاثير درستي نداشتند يا دسترسي به آنها هم كار سادهاي نبود. در همين اثنا بود كه وزارت بهداشت و درمان از طرح دارويار پردهبرداري كرد و اجراي اين طرح را گامي بزرگ در راستاي تامين داروي بيماران در كشور ناميد. طرحي كه طي چندسال گذشته نه تنها هيچ پيشرفتي نداشته كه در سكوت خبري و بدون اينكه مسوولي مسووليت آن را بر عهده بگيرد با شكست رو به رو شده و ديگر اسمي از آن هم در ميان نيست. مساله مهم اين است كه مسوولان وزارت بهداشت و درمان و سازمان غذاودارو نه تنها زير بار كمبود دارويي كشور نميروند كه معتقدند هيچ بيماري با ناياب شدن يا كمياب شدن داروي خود مواجه نيست. اين در حالي است كه هر ماه عدهاي از بيماران خاص در مقابل وزارت بهداشت و درمان در اعتراض به نبود داروي مورد نياز خود دست به تجمع ميزنند.
كمبود دارو همچنان وجود دارد
بر خلاف آن چيزي كه مسوولان حوزه بهداشت و درمان سعي دارند به مردم القا كنند وضعيت دارويي كشور خوب نيست. اين ادعايي است ميتوان با توجه به مصاحبهها و گزارشهاي شركتهاي توليد و پخش دارو به آن رسيد. در واقع به گفته برخي از اين كارشناسان حوزه دارو كمبودها و مشكلات دارويي در سال ۱۴۰۳ افزايش چشمگيرتري خواهد داشت. عباس كبرياييزاده، رييس سنديكاي توليدكنندگان مكملهاي دارويي، رژيمي و غذايي ايران وضع صنعت دارو را براساس تمام شاخصها، نگرانكننده ميداند. او در اين رابطه به «تعادل» ميگويد: برنامه توسعه هفتم و بودجهاي كه دولت در اين برنامه براي حوزه سلامت در نظر گرفته است خود گوياي همهچيز است. اينكه حوزه سلامت در سال آينده با چالش جدي نقدينگي مواجه شود امري است كه نميتوان آن را انكار كرد. كبرياييزاده ميافزايد: چرا طرح دارويار با شكست مواجه شد چون بودجه در نظر گرفته شده براي آن از سوي دولت تامين نشد. بودجه دارويار براي سال جاري ۶۹ هزار ميليارد تومان بود در حالي كه تاكنون كه يك ماه به پايان سال جاري زمان داريم تنها ۲۴ هزار ميليارد تومان از اين بودجه پرداخت شده است.
كسري بودجه دولت
صنعت دارو را قفل ميكند
علي محرابي كارشناس اقتصادي در اين باره به تعادل ميگويد: در اينكه دولت سال آينده با كسري بودجه مواجه خواهد شد هيچ شكي نيست اما مساله اينجاست كه وقتي دولتها با كسري بودجه مواجه ميشوند بار تامين آن را به دوش شركتها و موسسات خصوصي مياندازند. از آنجايي كه بيشتر اين شركتها و موسسات توليدكننده دارو نيز بهطور خصوصي اداره ميشوند خيلي راحت كسري بودجه دولت سبب قفل شدن صنعت دارو ميشود. او ميافزايد: وقتي توليدكننده و واردكننده دارو بودجه مورد نياز خود را نداشته باشند و از سوي ديگر قرار باشد با پرداخت مالياتهاي هنگفت كمبود بودجه دولت را تامين كنند چارهاي جز افزايش قيمت دارو ندارند. اما از آنجايي كه مساله قيمتهاي دستوري هنوز يكي از مشكلات موجود در كشور ما است آيندهاي كه ميتوان براي اين شركتهاي خصوصي متصور شد توقف توليد يا ورشكستي است كه در هر دو صورت اين مردم هستند كه آسيب خواهند ديد.
پوشش ۷۰ درصدي هزينههاي درمان ۱۴۰۳
اما در اين بين مديرعامل سازمان بيمه سلامت ايران در نمايشگاه رسانهها از تحت پوشش قرار گرفتن ۷۰ درصد هزينههاي درماني بيماران سرطاني در حوزه بيمه سلامت خبر ميدهد. وعدهاي تازه كه مرور زمان به ما ثابت خواهد كرد تا چه ميزان اجرايي شدن آن عملي است. از سوي ديگر اين مقام مسوول اشاره ميكند كه براي تامين هزينههاي بيماران صعب العلاج به ۱۴ همت اعتبار نياز است. اعتباري كه بايد دولت آن را تامين كند و با توجه به بودجه سال ۱۴۰۳ بعيد به نظر ميرسد كه چنين اتفاقي رخ بدهد. حتي مساله تحت پوشش قراردادن ۷۰ درصدي هزينه درمان بيماران سرطاني هم با توجه به بودجهاي كه براي حوزه بهداشت و درمان در نظر گرفته شده است امر نشدني است. مديرعامل سازمان بيمه سلامت ايران با اشاره به پوشش ويژه بيماريهاي پرهزينه در صندوق حمايت از بيماران خاص دكتر محمدمهدي ناصحي در نمايشگاه رسانههاي گفت: برنامههاي سازمان بيمه سلامت ايران محورهاي هشتگانه دارد و حوزه «پيشگيري» از محورهاي اصلي اين سازمان به حساب ميآيد. ما در سازمان بيمه سلامت ايران در نظر داريم در حوزه پيشگيري فعاليت كنيم. او با بيان اينكه پيشگيري از اهميت فراواني برخوردار است و بايد در كانون توجه قرار گيرد، افزود: برنامههاي مربوط به حوزه پيشگيري را بهطور كامل طراحي كردهايم و با اجراي اين برنامهها در نظر داريم سبك زندگي افراد را تغيير دهيم. همچنين هدف از اجراي برنامههاي حوزه پيشگيري اين است هزينههاي مراقبتهاي اوليه را تامين كنيم كه افراد به بيماري مبتلا نشوند. مديرعامل سازمان بيمه سلامت ايران ادامه داد: ما با پيشگيري اوليه در نظر داريم از ابتلا افراد به بيماري نوع يك جلوگيري كنيم. همچنين پيشگيري از سطح ۴ كه مصرف دارو و موارد ديگر در آن آسيبرسان است را در كانون توجه قرار دادهايم. پيشگيري از ابتلا به بيماري سطح يك و پيشگيري از سطح ۴ حائز اهميت است؛ چرا كه از آسيبرساندن و هزينه جلوگيري ميكنيم. بازهم تاكيد ميكنم، پيشگيري جزو اصول مهم سازمان بيمه سلامت ايران به حساب ميآيد.
صندوق حمايت از
بيماران خاص و صعبالعلاج
ناصحي با اشاره به راهاندازي صندوق حمايت از بيماريهاي خاص و صعبالعلاج و پوشش ويژه درمان اين بيماران و با بيان اينكه سازمان بيمه سلامت ايران ۷۰ درصد از هزينههاي مربوط به بيماري سرطان را پوشش ميدهد، خاطرنشان كرد: ۴۰۰ بيماري در ليست بيماريهاي نادر و صعبالعلاج قرار دارند. در حال حاضر ۱۰۷ گروه بيماري تحت پوشش صندوق حمايت از بيماريهاي خاص و صعبالعلاج قرار دارند. ميزان ابتلا به اين ۱۰۷ گروه بيماري كه تحت پوشش قرار دارند نسبت به ساير بيماريها بيشتر است و جزو موارد پرتكرار هستند. ميزان ابتلا به برخي از بيماريهايي كه در ليست ۱۰۷ بيماري وجود ندارد كمتر از ۱۰۰ مورد است. مديرعامل سازمان بيمه سلامت همچنين با بيان اينكه مبتلايان به بيماريهاي نادر كه كم تكرار هستند را نيز در كانون توجه قرار دادهايم، گفت: مبتلايان به اين بيماريها را در «كميسيون خارج شمول» تحت پوشش بيمهاي قرار ميدهيم؛ به عبارت ديگر بايد گفت سازمان بيمه سلامت اجازه نميدهد كه فرد بدون پوشش بيمه درمان شود. او با اشاره به چرايي پوشش ۷۰ درصدي هزينههاي درماني سرطان گفت: سرطان جزو موارد پرتكرار است و قيمت هر داروي اين بيماري ممكن است ۵۰۰ ميليون تومان باشد. حدود ۱۵ تا ۲۰ گروه بيماري با نظر گروههاي علمي معاونت درمان براي اضافهشدن به گروههاي تحت پوشش آماده شدهاند اما اين بيماريها جزو موارد مهم نيستند و حالت كلي دارند. همچنين اقدامات خوبي براي بيماري هموفيلي صورت گرفته و جزو صندوق بيماريهاي پرهزينه قرار گرفته است. مديرعامل سازمان بيمه سلامت ايران گفت: ايجاد «صندوق بيماريهاي خاص و صعبالعلاج» در سازمان بيمه سلامت، يك كار ارزشمند محسوب ميشود. بهطور قطع، هزينه بيماريهاي صعبالعلاج در هر برههاي از زمان براي مردم مهم قلمداد ميشود. او ادامه داد: بيماران علاوه بر برخورداري از بيمه پايه و بيمه سلامت در صندوق بيماريهاي پرهزينه تقريبا به صورت ۱۰۰ درصدي مورد حمايت قرار ميگيرند. ۷۰ درصد هزينههاي صندوق بيماريهاي خاص و صعبالعلاج، هزينههاي دارويي است. او همچنين در بخش ديگري از صحبتهايش در تشريح برنامه سلامت خانواده به ايسنا گفت: برنامههاي متعددي مانند جذب پزشك، جذب مراقبان بهداشتي و تكميل كادر ارايه خدمات در اين برنامه، در حال كامل شدن است. اميدواريم كه با تكميل شدن نيروي انساني متخصص مورد نياز طرح سلامت خانواده اين طرح بهطور كامل اجرا شود. مديرعامل سازمان بيمه سلامت ايرانيان درباره روند پيشرفت برنامه سلامت خانواده گفت: شهروندان اكثر نقاط كشور در سامانه ثبت شدهاند. در حال حاضر، ۱۹۵ شهر در سامانه برنامه سلامت خانواده ثبت شدهاند و با ثبت تمام اطلاعات شهروندان ايراني اين برنامه بهطور كامل اجرا ميشود.