درياچه را خشك كرده‌اند، مسووليتش را نمي‌پذيرند
درياچه اروميه نفس‌هاي آخرش را مي‌كشد، گاهي با برف و باران كمي جان مي‌گيرد اما ديگر از آن درياچه پرآب و زنده خبري نيست. بحث درياچه اروميه به امروز و ديروز بازنمي‌گردد و نتيجه سال‌ها پشت گوش انداختن احياي درياچه است. حالا اما در آستانه بزرگداشت روزملي آب پوستري براي اين بزرگداشت منتشر شده كه حواشي داشته است.
درياچه اروميه نفس‌هاي آخرش را مي‌كشد، گاهي با برف و باران كمي جان مي‌گيرد اما ديگر از آن درياچه پرآب و زنده خبري نيست. بحث درياچه اروميه به امروز و ديروز بازنمي‌گردد و نتيجه سال‌ها پشت گوش انداختن احياي درياچه است. حالا اما در آستانه بزرگداشت روزملي آب پوستري براي اين بزرگداشت منتشر شده كه حواشي داشته است. سعيد خسروشاهي (روزنامه‌نگار) در شبكه اجتماعي ايكس نوشته است: در پوستر نهمين بزرگداشت روز ملي آب، چرا درياچه اروميه از نقشه ايران حذف شده است؟ بايد ديد حذف درياچه اروميه از نقشه ايران يك اشتباه سهوي بوده يا متخصصان حوزه آب ديگر اميدي به احياي آن ندارند. لازم به ذكر است در چند روز گذشته ويدئوهايي از پرآب شدن درياچه اروميه بر اثر بارش‌هاي اخير منتشر شده كه شايد مرگ اين درياچه را به تعويق بياندازد. بعد از برف و باران‌هاي ۷ بهمن در آذربايجان غربي تصاوير اميدبخشي از درياچه منتشر شد كه آبي در كف درياچه جمع شده است. اينكه در پوستر بزرگداشت روز آب فقط تصاوير خليج‌فارس، درياي عمان، درياي خزر موجود است و ديگر هيچ اثري از تالاب‌ها و درياچه‌ها داخلي نيست مورد بحث واقع شده است. اما مساله فقط حذف درياچه اروميه از پوستر روز ملي آب نيست بلكه اين پوستر به گونه‌اي طراحي شده كه هيچ كدام از تالاب‌ها نيز در آن جايي ندارند. ايران تبديل به زمين برهوت بي‌آب و علف شده است. اينكه مسوولان اينقدر راحت از بين رفتن درياچه‌ها و تالاب‌ها را پذيرفته‌اند و قبل از اينكه آنها به‌طور كامل از بين بروند تصميم به حذفشان از نقشه گرفته‌اند جاي تعجب دارد. به هر حال حتما دليلي براي اين حذف‌ها وجود دارد و لااقل يكي از مسوولان در اين زمينه بايد پاسخگو باشد.
پوستري بدون درياچه‌ها و تالاب‌ها
عباس محمدي كارشناس محيط‌زيست به خبرآنلاين مي‌گويد: درياچه اروميه يك درياچه داخلي است و تمام حوزه آبي هم از داخل سرچشمه مي‌گيرد. اگر درياچه اروميه به اين وضعيت افتاده بخش عظيمي به سدسازي گسترده روي رودخانه‌ها و اينكه ورودي تمامي آب‌ها به درياچه بسته شده است، باز مي‌گردد. عباس محمدي، كارشناس محيط‌زيست درباره حواشي اين پوستر به خبرآنلاين مي‌گويد: «در پوستر بزرگداشت روز ملي آب هيچ‌كدام از تالاب‌ها يا درياچه‌هاي داخلي نيست. آيا مناسبت‌ها را فقط برگزار مي‌كنيم كه يك روزي در تقويم داشته باشند يا راه‌حلي براي حفظ محيط زيست هم مي‌دهند. در پوستر طوري است كه انگار در ايران هيچ درياچه يا تالاب داخلي نداريم.
او به بيان اينكه مسوولان وزارت نيرو در از دست رفتن درياچه و احيا نكردن آن مسوولند، اضافه مي‌كند: مسوولان وزارت نيرو تا الان بار مسووليت را قبول نكرده، اعتراف رسمي نكردند و بعد هم در جهت اصلاح گامي برنداشتند. مسوولان پهنه‌هاي آبي كشور را ناديده مي‌گيرند و اين موضوع را تا حد زيادي گردن طبيعت و تغيير اقليم مي‌اندازند. من كمتر شنيده‌ام كه قبول كنند اين مديريت اشتباه‌آميز بوده كه بسياري از رودخانه‌ها خشك شدند. به تالاب‌ها رسيدگي نمي‌كنند و در نتيجه تالاب‌هاي پايين دست از بين رفته است وقتي به اين اشتباه‌ها اعتراف نمي‌كنند و در جهت رفع اثرات اين اشتباه تلاش نمي‌كنند، نتيجه همين وضعيت موجود مي‌شود.
ساخت سدهاي بدون برنامه
اين كارشناس محيط زيست شرايط درياچه‌هاي مشابه را در دو كشور همسايه توضيح مي‌دهد: شما يك محدوده جغرافيايي را در نظر بگيريد. درياچه وان در تركيه، درياچه سه‌وان در ارمنستان و درياچه اروميه در ايران تقريبا سه اقليم اين درياچه مشابه است و ميزان بارندگي آن دو منطقه خيلي بيشتر از حوزه اروميه نيست. ان دو درياچه سرحال و در ۲۰ سال گذشته نوسان زيادي نداشته‌اند اما درياچه اروميه به سمتي رفته كه خشك شده است. اينجا يك عامل ديگري دست‌اندر كار است و نه فقط تغيير اقليم و كم شدن بارش‌ها. عامل هم مشخصا ساخت سدهاي بدون برنامه است. محمدي به سدسازي برنامه‌ريزي نشده اشاره و اظهار مي‌كند: درياچه اروميه يك درياچه داخلي است و تمام حوزه آبي هم از داخل سرچشمه مي‌گيرد. اگر درياچه اروميه به اين وضعيت افتاده بخش عظيمي به سدسازي گسترده روي رودخانه‌ها و اينكه ورودي تمامي آب‌ها به درياچه بسته شده است، باز مي‌گردد. شرايط طبيعي منطقه اين اجازه را مي‌دهد كه درياچه دوباره زنده شود ولي وقتي سدها ساخته شده و آبي پشت آن جمع مي‌شود. اين آب همان سهم درياچه است كه وارد آن نمي‌شود. او ادامه مي‌دهد: آدم‌هايي كه در وزارت نيرو هستند به خاطر اينكه نمي‌خواهند به اشتباهات خود اعتراف كنند و بعد هم بودجه‌هاي عظيمي را براي سدسازي دريافت مي‌كنند از اين مساله كوتاه نمي‌آيند و اكنون هم سدهايي در حوزه اروميه ساخته مي‌شود. تعجب‌آور است سد ساخته مي‌شود در صورتي كه آبي وجود ندارد البته انجام اين كارها ندانسته نيست بلكه با آگاهي و براي جذب بودجه انجام مي‌شود. اين كارشناس محيط‌زيست راه‌حلي را پيشنهاد مي‌دهد: اولين كار براي اصلاح وضعيت درياچه اروميه اين است كه راه‌هاي ورودي آب كه به صورت طبيعي بوده است، باز شود و دريچه سدها باز شود. اما متاسفانه در هميشه بر همان پاشنه مي‌چرخد.
