جايگاه ايران در ميان خودروسازان بزرگ جهان

تعادل|

گزارش اخير اتحاديه خودروسازان اروپا نشان مي‌دهد، در سال 2023 بيش از 75 ميليون و 600 دستگاه خودرو در جهان توليد شده كه سهم ايران از اين ميزان يك ميليون و 666 دستگاه بوده يعني سهمي معادل 1.3 درصد. بر اين اساس چين همچنان بزرگ‌ترين توليدكننده خودروي جهان است و با توليد بيش از 25 ميليون خودرو كه رشدي 9 درصدي را نسبت به سال 2022 نشان مي‌دهد، بيش از يك سوم از كل خودروهاي جهان را توليد مي‌كند. بعد از چين اتحاديه اروپا با توليد بيش از 12 ميليون دستگاه خودرو سهمي 16 درصدي از توليد جهاني دارد و ژاپن و امريكا هم به ترتيب با 7 ميليون و 734 و 7 ميليون و 629 دستگاه رتبه‌هاي سوم و چهارم را به خود اختصاص داده‌اند. انجمن توليدكنندگان خودروي اروپا همچنين از توليد بيش از يك ميليون خودرو در ايران طي سال ميلادي گذشته خبر داده و اعلام كرده ايران در اين دوره بيشتر از «فرانسه، انگليس، ايتاليا، روسيه و تركيه» خودرو توليد كرده است. البته ايران به عنوان بزرگ‌ترين توليدكننده خاورميانه با افت 6.5 درصدي توليد مواجه شده و با توليد بيش از يك ميليون خودرو در سال 2023 سهمي 1.3 درصدي از توليد جهاني خودرو داشته است.

توليد بيش از 1 ميليون خودرو در ايران

اتحاديه خودروسازان اروپا در گزارش عملكرد صنعت خودروي جهان و اروپا آماري از ميزان توليد كشورهاي مختلف منتشر كرده است. انجمن توليدكنندگان خودروي اروپا از رشد 10 درصدي توليد خودرو در جهان طي سال ميلادي گذشته خبر داده است. كل خودرو‌هاي توليدي دنيا در سال 2023 نسبت به سال قبل حدود 7 ميليون دستگاه افزايش يافته و به 75 ميليون و 615 هزار دستگاه رسيده است.در سال 2022 بالغ بر 68 ميليون و 598 هزار دستگاه خودرو در دنيا توليد شده بود.

اين انجمن تخصصي اروپايي از توليد بيش از يك ميليون دستگاه خودرو در ايران طي سال 2023 خبر داده است. توليد خودرو ايران در اين سال 69 هزار و 529 دستگاه كمتر از سال قبل بوده است. ايران در سال 2022 بالغ بر 1 ميليون و 70 هزار و 195 دستگاه خودرو توليد كرده بود، اما در سال 2023 توليد خودرو در ايران به 1 ميليون و 666 دستگاه رسيده است.

بر اساس اين گزارش، ايران سهم 1.3 درصدي از كل توليد خودرو‌ دنيا در سال 2023 داشته است و با وجود كاهش توليد خود همچنان از بسياري كشورهاي صنعتي خودرو بيشتري توليد كرده است. توليد خودرو ايران در سال 2023 از كشورهايي مثل انگليس، روسيه، تركيه، تايلند، فرانسه، ايتاليا، مجارستان، روماني، سوئد و بلژيك بيشتر بوده است. ايران حدود دو برابر ايتاليا و 4 برابر سوئد در اين دوره خودرو توليد كرده است.

چين 3 برابر امريكا خودرو توليد كرد

چين بزرگ‌ترين توليدكننده خودرو جهان در سال 2023 بوده و 25 ميليون و 347 هزار دستگاه خودرو در اين مدت توليد كرده و سهم حدود 33 درصدي از كل توليدات جهان را به خود اختصاص داده است. توليد خودرو چين 9 درصد در مقايسه با سال قبل از آن رشد داشته است.

ژاپن با توليد 7 ميليون و 734 هزار دستگاه خودرو در رتبه دوم و امريكا با توليد 7 ميليون و 629 هزار دستگاه خودرو در رتبه سوم از اين نظر قرار داشته‌اند. ژاپن با افزايش 17 درصدي توليد خودرو خود توانسته امريكا را از رتبه دوم جهان به پايين بكشد. البته توليد خودرو امريكا نيز در اين سال 8 درصد رشد داشته است. توليد خودرو چين بيش از 3 برابر امريكا بوده است.

ميزان توليد خودرو در برخي كشور‌هاي ديگر در سال 2023 عبارت است از: تركيه 960 هزار دستگاه، هند 4 ميليون و 669 هزار دستگاه، كره جنوبي 3 ميليون و 926 هزار دستگاه، اندونزي 1 ميليون و 147 هزار دستگاه، آلمان 3 ميليون و 959 هزار دستگاه، ايتاليا 542 هزار دستگاه، سوئد 276 هزار دستگاه و فرانسه 959هزار دستگاه.

توليد خودروسازان داخلي تا بهمن

با توجه به جايگاه ايران در ميان خودروسازان بزرگ جهان والبته افت 6.5 درصدي توليد خودرو در كشور، به سراغ آمار توليد خودروسازان بزرگ كشور در ۱۱ماه امسال رفتيم تا ببينيم ايران‌‌‌‌خودرو، سايپا و پارس‌‌‌‌خودرو در اين بازه زماني چقدر خودرو توليد كرده اند؟ آمارها نشان مي‌دهد، خودروسازان بزرگ كشور در ماه‌هاي نيمه دوم امسال معمولا توليد رو به رشد چشمگيري نداشتند و در مقاطعي با افت توليد مواجه شدند.

طبق اعلام وزارت صنعت، معدن و تجارت، توليد خودروي سواري در كشور طي ۱۱ماه امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته افت كرده است. بنابر آمار وزارت صمت كه اين‌بار زودتر از موعد معمول منتشر شده، كل توليد محصولات سواري خودروسازان بزرگ و وابسته به دولت در پايان بهمن، به يك‌ميليون دستگاه نيز نرسيده و تيراژ آنها نسبت به ۱۱ماه سال گذشته، ۷‌درصد افت كرده است.

طبق آنچه در گزارش وزارت صنعت، معدن و تجارت آمده، اين سه خودروساز طي ۱۱ماه امسال، در مجموع ۹۰۸‌هزار و ۵۱۷دستگاه انواع خودروي سواري توليد كرده‌‌‌اند. اين در حالي است كه سه‌خودروساز بزرگ كشور در ۱۱ماه مشابه سال گذشته در مجموع ۹۷۲‌هزار و ۷۷۹دستگاه سواري توليد كرده بودند. بنابراين آنها در ۱۱ماه امسال ۷درصد افت توليد را تجربه كرده‌اند.

در اين بين، بيشترين توليد از آن ايران‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌خودرو بوده كه توانسته‌‌‌‌‌‌‌‌‌ ۴۷۶‌هزار و ۷۷۹دستگاه محصول توليد كنند. اين ميزان توليد سبب شده تا آبي‌‌‌هاي جاده‌‌‌‌مخصوص كاهش ۴درصدي توليد را در ۱۱ماه امسال تجربه كنند. سايپا نيز توليد ۳۳۶‌هزار و ۷۹۰دستگاهي را در ۱۱ماه امسال ثبت كرده‌ كه نسبت به مدت مشابه سال گذشته، كاهش ۴درصدي را نشان مي‌دهد.

پارس‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌خودرويي‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها نيز با توجه به آمار توليد ۹۴‌هزار و ۹۲۸دستگاهي، نسبت به ۱۱ماه مشابه سال گذشته كاهش ۲۳درصدي داشته‌‌‌‌اند. بنابراين پارس‌خودرو علاوه بر ثبت كمترين ميزان توليد در ۱۱ماه امسال، بيشترين افت را نيز داشته است. اگر آمار سايپا و پارس‌خودرو را (به عنوان زيرمجموعه اين شركت) تجميع كنيم، به عدد ۴۳۱‌هزار و ۷۱۸دستگاه محصول سواري مي‌رسيم. با توجه به جمع توليد ۴۷۵‌هزار و ۲۲۵دستگاهي گروه سايپا در ۱۱ماه پارسال، اين گروه بالغ بر ۹‌درصد افت تيراژ را ثبت كرده است.

با در نظر گرفتن تيراژ خودروسازان بخش خصوصي، توليد خودروهاي سواري در پايان بهمن از مرز يك‌ميليون دستگاه گذشته، اما سهم دو غول جاده مخصوص زير يك‌ميليون دستگاه بوده است. با توجه به اين آمارها، طبعا خودروسازان بزرگ نمي‌توانند برنامه مدنظر وزارت صمت در سال ۱۴۰۲ يعني بالغ بر يك‌ميليون و ۵۰۰‌هزار دستگاه را محقق كنند.

البته بررسي آمار توليد منتشرشده از سوي وزارت صمت نشان مي‌دهد با وجود افت تيراژ تجمعي (۱۱ماهه) ايران‌خودرو و سايپا، توليد ماهانه آنها رشد كرده است. ايران‌خودرو و سايپا در بهمن‌ماه امسال ۷۹‌هزار و ۱۹۳دستگاه محصول سواري توليد كرده‌اند؛ اين در حالي است كه توليد دي‌ماه آنها ۷۶‌هزار و ۶۳۸دستگاه بود. بنابراين توليد ماهانه خودروسازان بزرگ كشور بيش از ۳‌درصد بالا رفته، اما اين موضوع نتوانسته است مانع افت توليد تجمعي آنها شود.