تحريم‌ها مانع تعميرات پالايشگاه‌هاي نفت روسيه شدند
همزمان با حملات پهپادي اوكراين به زيرساخت انرژي، تحريم‌هاي امريكا كار تعميرات تجهيزات پالايشگاهي در روسيه را دشوار كرده‌اند. به گزارش ايسنا، هنگامي كه مهندسان شركت نفتي لوك اويل روسيه در چهارم ژانويه متوجه شدند كه يك توربين در بزرگ‌ترين پالايشگاه آنها شكسته است، به سرعت پي بردند كه مساله، فراتر از يك مشكل جزئي است. تنها يك شركت بود كه مي‌دانست چطور واحد توليد بنزين را در پالايشگاه نورسي، واقع در حدود ۴۳۰ كيلومتر شرق مسكو، تعمير كند.
همزمان با حملات پهپادي اوكراين به زيرساخت انرژي، تحريم‌هاي امريكا كار تعميرات تجهيزات پالايشگاهي در روسيه را دشوار كرده‌اند. به گزارش ايسنا، هنگامي كه مهندسان شركت نفتي لوك اويل روسيه در چهارم ژانويه متوجه شدند كه يك توربين در بزرگ‌ترين پالايشگاه آنها شكسته است، به سرعت پي بردند كه مساله، فراتر از يك مشكل جزئي است. تنها يك شركت بود كه مي‌دانست چطور واحد توليد بنزين را در پالايشگاه نورسي، واقع در حدود ۴۳۰ كيلومتر شرق مسكو، تعمير كند. به گفته پنج منبع آگاه، مشكل اين بود كه اين شركت، امريكايي است. اين شركت يعني شركت چندمليتي مهندسي نفت UOP پس از حمله روسيه به اوكراين در فوريه سال ۲۰۲۲، از روسيه خارج شده بود. يك منبع نزديك به لوك اويل كه مايل نبود نامش فاش شود، گفت: مهندسان براي يافتن قطعات يدكي به اطراف شتافتند و چيزي پيدا نكردند. سپس كل واحد فقط متوقف شد. چهار منبع ديگر گفتند: اين واحد كه يك كراكر كاتاليزوري براي تبديل هيدروكربن‌هاي سنگين‌تر به بنزين است، از ژانويه از توليد خارج شده است و به دليل عدم تخصص در داخل روسيه، مشخص نيست چه زماني مي‌توان آن را تعمير كرد. واحد KK-۱، يكي از تنها دو كراكر كاتاليزوري در اين پالايشگاه است. به گفته دو منبع، در نتيجه پالايشگاه نورسي كه چهارمين پالايشگاه بزرگ روسيه است، توليد بنزين را تا ۴۰ درصد كاهش داده است. به گفته حداقل ۱۰ منبع صنعتي روسيه، پالايشگاه لوك اويل، نمونه‌اي از مشكلات گسترده‌تر در بخش انرژي روسيه است كه در آن برخي از شركت‌هاي نفتي در مواجهه با تحريم‌هاي غرب براي تعمير پالايشگاه‌هاي خود كه با كمك شركت‌هاي مهندسي امريكايي و اروپايي ساخته شده‌اند، با مشكل مواجه هستند.
به گفته منابع صنعتي، اين مشكلات با حملات پهپادهاي اوكرايني كه دستكم دوازده پالايشگاه روسيه را در سال ميلادي جاري هدف حمله قرار دادند، تشديد شده است.
طبق محاسبات رويترز، اين حملات باعث شد پالايشگاه‌هاي روسيه در سه ماهه اول، ۱۴ درصد از ظرفيت خود را تعطيل كنند. سرگئي واكولنكو، كارشناس صنعت انرژي روسيه و عضو غير مقيم بنياد كارنگي براي صلح بين‌المللي، گفت: اگر حملات پهپادها با اين سرعت ادامه پيدا كند و پدافند هوايي روسيه بهبود نيابد، اوكراين مي‌تواند پالايشگاه‌هاي روسيه را سريع‌تر از آنچه شركت‌هاي روسي قادر به تعمير آنها باشند، كاهش دهد. الكساندر نواك، معاون نخست وزير روسيه، ديپلمات ارشد انرژي روسيه، هفته گذشته گفت: تاسيسات آسيب ديده نورسي، ظرف يك يا دو ماه آينده فعاليت خود را از سر خواهند گرفت زيرا شركت‌هاي روسي سرگرم كار براي توليد قطعات يدكي مورد نياز هستند. وي همچنين گفت: بيشتر پالايشگاه‌هاي روسيه، توليد خود را پس از حملات پهپادي افزايش داده‌اند و هيچ كمبودي در بازار سوخت داخلي وجود ندارد. نيكلاي شولگينوف، وزير نفت روسيه، روز چهارشنبه بدون ارايه جزئيات بيشتر، گفت: تمام پالايشگاه‌ها تا ژوئن تعمير خواهند شد. پالايشگاه نورسي در نزديكي شهر نيژني نووگورود، ظرفيت توليد ماهانه ۴۰۵ هزار تن بنزين معادل ۱۱ درصد از كل بنزين روسيه را دارد. بنا بر محاسبات رويترز با در نظر گرفتن ميانگين قيمت بنزين ۵۸۷ دلار در هر تن روسيه، لوك اويل از وقفه فعلي اين پالايشگاه، تقريبا ماهانه ۱۰۰ ميليون دلار در درآمد ضرر خواهد كرد. شركت هاني ول اينترنشنال كه شركت مادر UOP است، در بيانيه‌اي به رويترز گفت: از فوريه سال ۲۰۲۲ هيچ تجهيزات، قطعات، محصولات يا خدماتي به پالايشگاه نيژني نووگورود و همچنين به پالايشگاه اسلاويانسك كه به‌طور مستقل مديريت مي‌شود، ارايه نكرده است. پالايشگاه اسلاويانسك در ۱۸ مارس مورد حمله پهپاد اوكرايني قرار گرفت و براي مدت كوتاهي دچار آتش سوزي شد. هانيول از طريق ايميل به رويترز گفت: ما فعالانه در حال كار براي شناسايي و قطع هرگونه ارسال احتمالي محصولات خود به روسيه از طريق اشخاص ثالث هستيم. اين شركت گفت: با تمام الزامات مجوز صادرات قابل اجرا، قوانين و مقررات تحريمي مطابقت دارد. امريكا و متحدانش از زمان حمله به اوكراين، هزاران هدف روسيه را تحريم كرده‌اند و حدود هزار شركت اعلام كرده‌اند كه از اين كشور خارج مي‌شوند.
اقتصاد ۲.۲ تريليون دلاري متمركز بر صادرات روسيه، در مدت دو سال تحريم‌هاي بي سابقه، از آنچه مسكو يا غرب پيش بيني مي‌كردند، تاب آورتر بوده است. به گفته بيش از ۱۰ منبع صنعتي روسيه، شركت‌هاي غربي مانند UOP و گروه مهندسي سویيس ABB، فناوري و نرم‌افزار را براي تمام ۴۰ پالايشگاه بزرگ روسيه در دو دهه گذشته تامين كرده‌اند. هر پالايشگاه تركيبي از تجهيزات روسي و خارجي دارد. يك سخنگوي ABB در گفتنگو با رويترز تاييد كرد كه پس از شروع جنگ در فوريه سال ۲۰۲۲، دريافت سفارشات جديد در روسيه را متوقف كرده و پس از انجام تعهدات قراردادي فعلي خود، هيچ برنامه‌اي براي بازگشت به روسيه ندارد. هيچ يك از اين پنج منبع نگفتند كه خرابي توربين پالايشگاه نورسي در ژانويه، در نتيجه حملات پهپادي بوده است. اما منابع گفتند كه مشكلات در اين كارخانه تنها پس از آن بدتر شد كه نورسي براي اولين بار توسط پهپادهاي اوكرايني در فوريه، هدف حمله قرار گرفت و ساير تجهيزات آسيب ديدند و فشار بيشتري بر كل پالايشگاه وارد شد. همانند امريكا، قيمت بنزين از نظر سياسي، يك موضوع حساس در روسيه است و مقامات تلاش مي‌كنند افزايش قيمت را محدود كنند. اقدامات اخير شامل اعمال ممنوعيت ۶ ماهه صادرات بنزين در ماه فوريه بود. اوكراين مي‌گويد به پالايشگاه‌هاي روسيه حمله مي‌كند زيرا مي‌خواهد با كاهش درآمدهاي دولتي و كاهش سوخت ارتش، ماشين جنگي كرملين را تضعيف كند. واكولنكو كه رييس سابق استراتژي شركت گازپروم نفت روسيه بود، گفت: پهپادها ده‌ها، اگر نگوييم صدها برابر، ارزان‌تر از هزينه تعمير هستند كه در جنگ فرسايشي مهم است. او چند روز پس از شروع جنگ اوكراين، اين شركت و روسيه را ترك كرد. روسيه دومين صادركننده بزرگ نفت در جهان است. از زماني كه كشورهاي غربي، تحريم‌هايي را عليه مسكو اعمال كردند، اين كشور بيشتر صادرات نفت و محصولات خود را به آسيا و آفريقا تغيير داده است. به گفته بيش از ۱۰ معامله‌گر نفت روسيه، اگر مسكو با كاهش شديد توليد پالايشگاه‌ها مواجه شود، مجبور خواهد شد صادرات سوخت را به نفع نفت خام كاهش دهد. روسيه نفت خام را فقط براي چند خريدار بزرگ مانند چين، هند و تركيه عرضه مي‌كند، اما تعداد خريداران سوخت اين كشور نسبتا گسترده‌تر است زيرا مي‌تواند سوخت را براي مصرف كنندگان كوچك‌تر فاقد سيستم‌هاي پالايشي بزرگ در آفريقا و امريكاي جنوبي، ارسال كند. قدمت صنعت پالايش روسيه به دهه ۱۹۴۰ باز مي‌گردد كه امريكا، تجهيزات را تحت برنامه وام-كرايه در طول جنگ جهاني دوم ارايه كرد. پس از فروپاشي اتحاد جماهير شوروي، شركت‌هاي نفتي روسيه ده‌ها ميليارد دلار براي ارتقا با كمك شركت‌هايي مانند UOP و ABB سرمايه‌گذاري كردند. شركت UOP به ارتقاي پالايشگاه‌هاي نورسي و اسلاويانسك كمك كرد. اما در پاسخ به پرسش رويترز، مشخص نكرد كه به كدام پالايشگاه‌هاي ديگر روسيه، خدمات رساني كرده است.
امريكا براي جلوگيري از انتقال فناوري به روسيه، تحريم‌هايي را عليه شركت‌هايي در سراسر جهان از جمله در تركيه اعمال كرده است. كشورهاي تحت تحريم‌هاي غرب مانند روسيه و ايران، مدت‌هاست كه موفق شده‌اند روزنه‌هايي براي تهيه قطعات يدكي تجهيزات ساخت غرب مانند هواپيما يا خودرو پيدا كنند اما تجهيزات پالايش بسيار نادرتر و تخصصي‌تر است. يكي از اين پنج منبع گفت: شركت‌هاي غربي براي جلوگيري از واردات قطعات يدكي روسيه از طريق كشورهاي ثالث، كنترل‌هاي خود را تشديد كرده‌اند. بر اساس گزارش رويترز، دو نفر از منابع آگاه گفتند: لوك اويل از شركت‌هاي چيني خواسته است تا واحد KK-۱ را در نورسي تعمير كنند. اين منابع نام شركت‌هاي چيني را ذكر نكردند. يكي از اين منابع گفت: چين فناوري را در اختيار دارد. اما اغلب اين به معناي جايگزيني كامل و پرهزينه واحد است تا تعمير معمولي، ارزان و منظم.
