عقبنشینی سکه و دلار از کانالهای ابتدای هفته
چند روز پس از شوک بزرگی که به بازارهای طلا و ارز در روزهای ابتدایی کاری سال جدید وارد شد، به نظر میرسد که آرامشی نسبی در این بازارها برقرار شده و روند کاهشی که از روز یک شنبه آغاز شده بود در دوشنبه نیز ادامه پیدا کرد.
چند روز پس از شوک بزرگی که به بازارهای طلا و ارز در روزهای ابتدایی کاری سال جدید وارد شد، به نظر میرسد که آرامشی نسبی در این بازارها برقرار شده و روند کاهشی که از روز یک شنبه آغاز شده بود در دوشنبه نیز ادامه پیدا کرد.
روند صعودی قیمتها در بازار سکه و طلا که از اسفند ماه سال گذشته، آغاز شده بود و جهش قابل توجه قیمت اونس جهانی، بر آن دامن میزد و تا هفته گذشته ادامه داشت، از ابتدای هفته جاری و با بازگشایی بازار “به صورت رسمی “، متوقف شده و با دور زدن از مسیر صعود، در مسیر کاهش قیمتها پا گذاشته است.
بر این اساس روند نزولی قیمتها که از ابتدای هفته، آغاز شده همچنان دنبال میشود و آخرین معاملات بازار سکه و طلا (تا لحظه انتشار این گزارش) نشان میدهد که قیمتها همچنان کاهشی است و انواع قطعات سکه و طلا، نسبت به روز گذشته، ارزانتر شده است. بر اساس آخرین آمار ارائه شده از بازار سکه طلا تا ساعت ۱۶ دوشنبه و مقایسه قیمتها در ۲۴ ساعت گذشته، هر قطعه سکه تمام طرح جدید با یک میلیون و ۶۵۰ هزار تومان کاهش در آخرین معاملات امروز (تا ۱۶) به ۴۱ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان رسیده است. سکههای تمام طرح قدیم با یک میلیون و ۷۰۰ هزار تومان کاهش به ۳۸ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان رسیده است. قطعات کوچکتر سکه نظیر نیم سکه نسبت به روز گذشته یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان کاهش قیمت را تجربه کرده و بهترتیب ۲۵ میلیون تومان (نیمسکه) و ۱۵ میلیون تومان (ربع سکه) تعیین قیمت شدهاند.
سکههای یک گرمی بانک مرکزی نیز با ۷۰۰ هزار تومان کاهش نسبت به روز گذشته، در حال حاضر در بازار هفت میلیون قیمت دارد. هر گرم طلای ۱۸ عیار نیز با ۷۶ هزار تومان کاهش قیمت نسبت به روز گذشته، در آخرین معاملات (تا لحظه انتشار این گزارش)، سه میلیون و ۵۲۰ هزار تومان، مبنای معاملات طلا بوده است. گفتنی است، مرجع قیمتهای فوق، اتحادیه طلا و جواهر تهران است. کاهش قیمت انواع قطعات سکه و مصنوعات طلا در بازار، در حالی است که اونس جهانی طلا امروز تا ۲۳۴۱ دلار هم رفت اما در حال حاضر در همان محدوده قیمتی روز گذشته معادل ۲۳۳۰ دلار است.
در بازار دلار نیز شرایط به همین شکل بود. مشاهدات میدانی از بازار ارز نشان میدهد برخلاف روزهای گذشته که بهدلیل اخبار سیاسی، جو متشنج بر بازار حاکم بود و دلالهای میدان فردوسی هم هیزم به آتش افزایش نرخ دلار میریختند، دیروز جو نسبتا آرامی بر بازار حکمفرما بود؛ دلالها اگرچه همچنان خریدار ارزهای تعداد معدودی از فروشندگان بودند اما روزهای آینده را کاهشی پیشبینی میکردند.
قیمت دلار در بازار آزاد در روزهای گذشته تا ۶۵ هزار و ۵۰۰ تومان هم پیش رفته بود، اما دیروز در کانالهای تلگرامی نرخ دلار تا ۶۳ هزار هم کاهش یافت و البته دلالان هم قیمت خرید خود را در محدوده ۶۳ هزار و ۵۰۰ تومان هم قیمت فروش را ۶۴ هزار تومان اعلام میکردند. در میان دلالهای میدان فردوسی، برخی روزهای آینده را همچنان کاهشی و رسیدن به نرخ ۶۰ هزار تومان هم را هم محتمل میدانند. به نظر میرسد با فروکش کردن اخبار سیاسی، دلار از روند صعودی خود عقبنشینی کرده است؛ هرچند برخی کارشناسان معتقدند سیاستهای فعلی برای کنترل نرخ ارز چندان مناسب نیست و باید بستههای جدید سیاستی تدوین شود و انتظارات تورمی را کاهش دهد؛ در غیر این صورت نمیتوان انتظار کاهش نرخ ارز را داشت.
سیزدهم فروردینماه ۱۴۰۳ خبر حمله هوایی رژیم صهیونیستی به ساختمان کنسولی سفارت ایران در دمشق منتشر شد. این حمله ساعت ۱۷ اتفاق افتاد و بهدنبال آن فرمانده ارشد سپاه پاسداران و پنج افسر همراه آنها شهید شدند. در این میان بازار غیررسمی ارز در اولین روز کاری ۱۴۰۳ شاهد افزایش قیمت بود؛ تا جایی که چند روز پس از این حمله و در روزهای ابتدایی هفته جاری قیمت دلار به ۶۵ هزار و ۵۰۰ تومان نیز رسید. با وجود این در این روزها بسیاری از کارشناسان عنوان کردند که این نوسانات، ناشی از موج روانی ایجادشده در بازار است و پایدار نخواهد بود و بازار به روال قبل برمیگردد. البته افزایش قیمت ارز در بازار غیررسمی صدای نمایندگان مجلس را هم درآورده تا جایی که آنها خواستار رسیدگی به وضعیت موجود شدند و محمدباقر قالیباف -رئیس مجلس شورای اسلامی- نیز خبرد داد که حتما این جلسه با حضور مسئولان مربوطه برگزار خواهد شد.
امیدواری رسانههای نزدیک به دولت برای کاهش بیشتر قیمتها در این دو بازار در حالی است که برخی نمایندگان مجلس در جلسه روز گذشته این بار لحنی تندتر از سیاستهای اقتصادی دولت انتقاد کردند. ابراهیم عزیزی نماینده مردم شیراز در مجلس شورای اسلامی در جلسه روز دوشنبه ۲۰ فروردین ۱۴۰۳ صحن مجلس در نطق میان دستور خود ضمن محکومیت کردن شدید حمله تروریستی و متجاوزانه رژیم صهیونیستی به کنسولگری ایران با بیان اینکه «شهادت پاداش تن خسته و مجروح سردار زاهدی بود که در طول سالیان در میادین مختلف جهاد و مبارزه به دنبال آن میگشت»، تصریح کرد: رژیم صهیونیستی تاوان سنگینی بابت جنایت خود پرداخت خواهد کرد و باید مطمئن باشد که این وحشیگریها سقوط و زوالاو را با سرعت بیشتری همراه خواهد کرد؛ رژیم و حامیان صهیونیستی بدانند که آزموده را آزمودن خطاست. این نماینده مجلس با اشاره به نامگذاری سال ۱۴۰۳ از سوی رهبر انقلاب با عنوان «جهش تولید با مشارکت مردم»، عنوان کرد: بدون تردید تحقق بخشیدن این مهم مستلزم پرهیز از شعارزدگی و اقدام و عمل مجدانه است؛ دولت و مجلس باید برای برداشتن موانع پیش روی مردم به ویژه بخش غیردولتی، امکان ورود آنها به فعالیتهای اقتصادی را فراهم کنند و یکی از شرطهای آن تعطیل کردن شرکتهای خصولتی و غیرشبه دولتی است. عزیزی همچنین از دولت خواست تا ضمن بررسی علل و عوامل افزایش قیمت کالاهای اساسی و افزایش قیمت مایحتاج مردم و نوسانات بازار ارز و سکه پاسخ قانع کنندهای به افکار عمومی بدهد.
رضایی نیز در نطق خود با تاکید بر اینکه امروز دشمن سرمایه اجتماعی نظام را هدف قرار داده و تلاش میکند با ابزارهای مختلف اقتصادی و رسانهای آن را کاهش دهد، گفت: اگرچه حضور گسترده مردم در صحنه که آخرین آن راهپیمایی روز قدس بود حاکی از شکست توطئه دشمن است، اما لازم است که مسئولان کشور در بخشهای مختلف نسبت به حل مشکلات مردم و ایجاد امید که به فرموده رهبر حکیم انقلاب اسلامی لازمه پیشرفت است، اهتمام ورزند. وی تصریح کرد: مسئولان کشور، بهویژه در قوای سهگانه و علیالخصوص قوه مجریه با پرهیز از کارهای تبلیغاتی بر حل مسائل مردم متمرکز شوند؛ این بهترین پاسخ به دشمن است. ما هم به عنوان نمایندگان مردم، اولاً حامی دولت هستیم، ثانیاً بهترین کمک را به دولت در مقطع فعلی انتقادات سازنده و تلاش برای رفع مشکلات و آسیبهای آن میدانیم. این نماینده مجلس عنوان کرد: پیش از این هم بارها گفتند و گفتیم، فرماندهی اقتصادی دولت نیاز به اصلاح و ترمیم دارد؛ اما توجهی نشد و نتیجه آن دلار ۶۵ هزار تومانی است. امروز همان حرفها را تکرار و تأکید میکنیم که به سخنان کارشناسان و دلسوزان توجه شود. رضایی ادامه داد: ارز و اقلام اساسی مورد نیاز مردم گران و گرانتر میشود و همه شوکه میشوند آنان که مسئولیت دارند باید پاسخگو باشند. وی همچنین خطاب به مسئولان کشور گفت: برادران مدیر و مسئول، این ملت ولینعمت ما هستند، مراقب باشید از دست نروند. کاهش تورم یعنی کاهش قیمت خودرو، تثبیت نرخ ارز و طلا، افزایش قدرت خرید مردم؛ بنابراین نمیتوانیم از کاهش تورم سخن بگوییم، در حالی که سفره مردم خالیتر شده است. مردم گلایهمندند و نسبت به عدم رفع مشکلاتی که بارها فریاد زدهاند، شکایت دارند. نماینده مردم دشتستان در ادامه به ارائه گزارشی از عملکرد مجلس در زمینه بهبود وضعیت جامعه پرداخت و اظهار کرد: مجلس مسئله مهم مصرف بالای سوخت در کشور و قیمت گران و ناعادلانه خودرو را دید و برای علاج آن قانون قانون واردات خودرو را تصویب کرد، اما دولت یا اجرا نکرد یا ناقص اجرا کرده است؛ نتیجه این بیعملی رکوردشکنی مصرف سوخت در کشور در نوروز امسال است و وزارت نفت هم به جای حل مسئله به دنبال کاهش مصرف دستوری است. رضایی با تأکید بر لزوم مبارزه عملی با فساد، گفت: در دولتی که با شعار مبارزه با فساد روی کار آمده و در رأس آن شخصیتی پاکدست و مومن قرار دارد، عدهای با سوءاستفاده از مناصب و موقعیت خود به دنبال منافع شخصی و رانتخواری و ویژهخواری هستند؛ این مسئولیتها امانت است. محمدرضا میرتاج الدینی در جلسه علنی امروز در تذکری با بیان اینکه نوسانات و التهابات ارزی، ثبات اقتصادی را از بین میبرد، گفت: سیاستهای ارزی بانک مرکزی درست نیست و علیرغم پیشبینی افزایش صادرات، هنوز مشکلات ادامه دارد. وی با بیان اینکه بانک مرکزی نمیتواند به وظایف خود عمل کند، افزود: وجود دو نرخ ارز ترجیحی، حاکی از غلط بودن سیاستهای بانک مرکزی است. میرتاجالدینی همچنین از عملکرد کارتخوانها در پایانههای فروشگاهی انتقاد کرد.
این صحبتها در حالی مطرح شده که رییس کل بانک مرکزی یک شنبه شب با حضور در یک برنامه تلویزیونی تلاش کرد تا فضا را آرام کند. محمد رضا فرزین - رئیس کل بانک مرکزی- با اشاره به اینکه بانک مرکزی آمادگی دارد تمامی نیاز ارزی کالاهای قانونی کشور را برای کالاهای اساسی با نرخ ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان و برای سایر کالاها با نرخ ارز نیمایی با نوسان جزئی تامین کند، گفت: هیچ واردات قانونی با نرخ ارز ۶۰ هزار تومانی انجام نشده است ارز مورد نیاز تمامی کالاهای قانونی از سوی بانک مرکزی تامین می شود. فرزین در ادامه عنوان کرد: عوامل بنیادی تاثیرگذار بر نرخ ارز از جمله نرخ رشد نقدینگی، تراز تجارت خارجی و میزان صادرات و واردات کشور در کنار رشد مناسب اقتصادی کشور روند مناسبی داشته است و عوامل بنیادی بیانگر وضعیت مناسب ارزی کشور است رئیس کل بانک مرکزی با حضور در برنامه تلویزیونی با بیان اینکه سال گذشته با اجرای سیاست تثبیت ارز مورد نیاز کالاهای اساسی کشور با نرخ ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان تامین شد و نزدیک به ۲۰ میلیارد دلار ارز مورد نیاز کالاهای اساسی با این نرخ تامین شد و نزدیک به ۵۰ میلیارد دلار ارز نیز با نرخ زیر ۴۰ هزار تومان برای واردات کالاهای قانونی و استفاده از خدمات ارز تخصیص یافت گفت: نرخ کانال ها و بازار غیر رسمی تاثیر در تامین ارز مورد نیاز کالاهای اساسی و خدمات ندارد.
در حالی که دولت بر این موضوع تاکید دارد که آنچه در روزهای گذشته رخ داده بیشتر حاصل تلاطمهای زودگذر بوده و برطرف خواهد شد اما همچنان بخشهای مختلفی از بازار نگران این هستند که تاثیرات جدیدی بر عرصههای مختلف اقتصاد ایران خود را نمایان کند و به این ترتیب تورم بار دیگر صعودی شود، نگرانی که باید دید که در نهایت به چه سمتی حرکت خواهد کرد.