انتشاردهندگان ۸۰ درصد گازهاي گلخانهاي جهان معرفي شدند
طبق نتايج يك بررسي جديد، از زمان اجراي موافقتنامه اقليمي پاريس در سال ۲۰۱۶، ۵۷ شركت توليدكننده نفت، گاز، زغالسنگ و سيمان بهطور مستقيم در ايجاد ۸۰درصد انتشار جهاني دياكسيد كربن بخش انرژي فسيلي نقش داشتهاند.
طبق نتايج يك بررسي جديد، از زمان اجراي موافقتنامه اقليمي پاريس در سال ۲۰۱۶، ۵۷ شركت توليدكننده نفت، گاز، زغالسنگ و سيمان بهطور مستقيم در ايجاد ۸۰درصد انتشار جهاني دياكسيد كربن بخش انرژي فسيلي نقش داشتهاند. اين گروه قدرتمند شامل شركتهاي دولتي و شركتهاي سهامي چندمليتي است. به گزارش ايلنا بهنقل از هفتهنامه بررسي تحولات بينالمللي انرژي و تغيير اقليم مديريت كل امور اوپك و روابط با مجامع انرژي، براساس مطالعه موسسه «كربن مجرز ديتابيس» (Carbon Majors Database) اگرچه دولتها در سال ۲۰۱۵ طي موافقتنامه پاريس متعهد شدند گازهاي گلخانهاي را كاهش دهند، اما بيشتر توليدكنندگان بزرگ جهان توليد سوختهاي فسيلي و انتشار گازهاي گلخانهاي مرتبط با آن را طي هفت سال پس از اجراييشدن موافقتنامه اقليمي در سال ۲۰۱۶ در مقايسه با هفت سال پيش از آن افزايش دادهاند. در پايگاه دادههاي موسسه يادشده، اطلاعات ۱۲۲ شركت از بزرگترين انتشاردهندگان تاريخي جهان جمعآوري شده است. با بررسي اطلاعات اين شركتها، محققان دريافتند ۶۵درصد شركتهاي دولتي و ۵۵درصد شركتهاي بخش خصوصي توليد سوخت فسيلي خود را در هفت سال اخير افزايش دادهاند. از ميان اين شركتها، بزرگترين انتشاردهنده گازهاي گلخانهاي شركت اكسون موبيل ايالاتمتحده است كه در طول هفت سال گذشته با انتشار ۳.۶ گيگاتن دياكسيد كربن، ۱.۴درصد كل انتشار جهاني را به خود اختصاص داده است. شركتهاي شل، بيپي، شورون و توتالانرژي هركدام با سهم حدود يكدرصد انتشار جهاني در رتبههاي بعدي قرار داشتند. بااينحال، بارزترين روند افزايش انتشار طي هفت سال اخير، مربوط به رشد فزاينده انتشار شركتهاي دولتي و غيردولتي، بهويژه در بخش زغالسنگ آسياست. تحقيقات پايگاه دادههاي Carbon Majors از اين نظر مهم است كه با تخصيص انتشار كربن به شركتهايي كه از استخراج و توليد سوختهاي فسيلي سود ميبرند، بهجاي افرادي كه بعدها آنها را سوزانده و كربن آن را به جو تخليه ميكنند، به تغيير روايت درباره مسووليت بحران اقليمي كمك ميكند. ريچارد هيد، بنيانگذار موسسه «كربن مجرز ديتابيس»، گفت: اين براي شركتها از نظر اخلاقي مذموم است كه با علم به مضربودن محصولاتشان، به توسعه اكتشاف و توليد سوختهاي كربني طي چند دهه ادامه دادهاند. وي تأكيد كرد: مصرفكنندگان را سرزنش نكنيد، زيرا بهدليل تصرف دولت توسط شركتهاي نفت و گاز، آنها مجبور به مصرف نفت و گاز شدهاند. اطلاعات پايگاه دادههاي يادشده كه سال ۲۰۱۳ ايجاد شده است، شامل مقايسه روند انتشار بلندمدت دياكسيد كربن از انواع سوختهاي فسيلي از سال ۱۸۵۴ است و روند انتشار اخير را از زمان اجراي موافقتنامه پاريس در سال ۲۰۱۶ شامل ميشود. روند تاريخي انتشار ۱۲۲ نهاد مورد بررسي، از آغاز انقلاب صنعتي (از سال ۱۷۵۱) تاكنون به ۱۴۲۱ گيگاتن دياكسيد كربن ميرسد. اين نهادها كه ۷۲درصد از انتشار ناشي از سوخت فسيلي و سيمان را به خود اختصاص ميدهند، شامل ۷۵ شركت خصوصي، ۳۶ شركت دولتي، ۱۱ دولت، ۸۲ واحد توليد نفت، ۸۱ واحد گاز، ۴۹ واحد زغالسنگ و ۶ كارخانه سيمان ميشود.
از منظر رتبه جهاني انتشار تاريخي، توليد زغالسنگ بخش دولتي چين با سهم ۱۴درصد در انتشار تاريخي دياكسيد كربن، با فاصله زياد بيشترين سهم را دارد. بهطوري كه انتشار اين بخش، بيش از دو برابر انتشار اتحاد جماهير شوروي سابق است كه در رتبه دوم قرار دارد و بيش از سه برابر بيشتر از انتشار شركت نفت سعودي آرامكوست كه در رتبه سوم قرار دارد. در اين رتبهبندي، شركتهاي بزرگ نفت امريكايي شورون (۳درصد) و اكسون موبيل (۲.۸درصد) در رتبههاي چهارم و پنجم قرار دارند و پس از آنها، شركت ملي نفت ايران و گازپروم روسيه در رتبههاي ششم و هفتم هستند. پس از آنها، دو شركت اروپايي بيپي و شل هركدام با سهم بيش از ۲درصد قرار دارند. رتبه دهم اين فهرست متعلق به شركت زغالسنگ هند (Coal India) است. ظهور آسيا در قرن بيستويكم زماني به عنوان يكي از مناطق موثر در انتشار جهاني كربن آشكار ميشود كه سوابق تاريخي با دادههاي دوره هفتساله ۲۰۲۲-۲۰۱۶ مقايسه شود. در اين دوره، سهم زغالسنگ چين به بيش از يكچهارم كل انتشار دياكسيد كربن افزايش يافته است، همچنين سهم شركت آرامكوي عربستان سعودي به حدود ۵درصد ميرسد. درواقع، ۱۰ شركت برتر انتشاردهنده كربن در اين دوره هفت سال اخير، نهادهاي دولتي چين و روسيه به همراه كشورهاي هند و ايران هستند. انتشار شركتهاي سرمايهدار غربي، به غير از شركت اكسون موبيل كه با سهم ۱.۴درصد در رتبه يازدهم قرار دارد، به نيمي از ميانگين تاريخي خود نميرسند. ممكن است در آينده تصوير انتشار جهاني و سهم كشورها دوباره تغيير كند. ايالاتمتحده بزرگترين توليدكننده نفت و گاز جهان است. جو بايدن، رييسجمهوري امريكا، به چند پروژه اكتشافي جديد مجوز اعطا كرده است. كشورهاي حوزه خليجفارس نيز در حال برنامهريزي براي افزايش توليد نفت و گاز خود هستند. هماكنون شركتهاي نفتي بزرگ اكسون موبيل، شورون، بيپي و شل همگي داراي اهداف خالص انتشار هستند، اگرچه تعاريف آنها از اين هدف و روشهاي دستيابي به آن متفاوت است. بسياري از شركتهاي موجود در اين فهرست سرمايهگذاريهايي در حوزه انرژيهاي تجديدپذير انجام دادهاند. بااينحال تحليل تازه نشان ميدهد بيشتر شركتهاي نفتي توليد خود را پس از موافقتنامه پاريس افزايش دادهاند.ريچارد هيد، بنيانگذار موسسه «كربن مجرز ديتابيس»، استدلال ميكند كه توليدكنندگان سوخت فسيلي موظفاند آسيبهايي را كه به اقليم وارد كردهاند، بپردازند.