نگاهی به انواع خشم و راه‌های کنترل آن/ چطور خشم خود را کنترل کنیم؟

خشم یک احساس قوی است و می‌تواند به طرق مختلف بیان شود. متخصصان سلامت روان، انواع زیادی از خشم را شناسایی کرده‌اند که ممکن است افراد در طول زندگی تجربه کنند.

به گزارش تعادل، در ادامه به توضیح مختصری درباره انواع خشم و نکته‌هایی در مورد چگونگی کنترل آن‌ها می‌پردازیم:

خشم قاطعانه (Assertive anger)

خشم قاطعانه خشمی است که به شکل قاطع و سالم بروز پیدا می‌کند. در خشم قاطعانه افراد خواسته‌های خود را قاطعانه، صادقانه، منصفانه، سازنده و مستقیم ابراز می‌کنند و انتظار ندارند که دیگران بتوانند ذهن آنها را بخوانند.

نکته‌ای برای مدیریت آن: ابراز خشم قاطعانه، مستلزم شهامت و بیان صادقانه احساسات، بدون حمله به طرف مقابل است و همین امر باعث می‌شود تا فرصت برای تغییرات مثبت ایجاد شود. بیان خشم به روش قاطعانه، نشان‌دهنده بلوغ و اهمیت روابط سالم با دیگران در فرد است. لازم است بدانیم که ابراز خشم به شکل قاطعانه، مناسب‌ترین شیوه‌ی ابراز خشم است، چون در آن نیاز‌ها و احساسات طرف مقابل نیز در نظر گرفته می‌شود. پس اگر شما هم به خشم قاطعانه دچار شدید، به کار خود ادامه دهید و خشم خود را به روشی سالم ابراز کنید!

خشم رفتاری (Behavioral Anger)

در واقع این همان خشمی است که اکثر ما با آن آشنا هستیم و مرسوم‌ترین شیوه ابراز خشم است. خشم رفتاری یک واکنش فیزیکی است و می‌تواند خطرناک باشد. افراد حین تجربه خشم رفتاری، کنترلی بر کار‌های خود ندارند و ممکن است به پرتاب یک وسیله یا درگیری با دیگران منجر شود. خشم رفتاری، غیرقابل پیش‌بینی بوده و نتایج منفی به دنبال خواهد داشت.

افرادی که تجربه چنین خشمی را دارند، به شدت احساس ناراحتی و شرمساری می‌کنند.

نکته‌ای برای مدیریت آن: درمان شناختی رفتاری (CBT) می‌تواند در مورد افرادی که از خشم رفتاری رنج می‌برند بسیار موثر باشد. همچنین، تشخیص علائم بروز خشم رفتاری می‌تواند به فرد کمک کند تا کنترل بیشتری بر خشم خود داشته باشد.

خشم مزمن (Chronic Anger)

خشم مزمن نوعی از عصبانیت طولانی‌مدت است که با گذشت زمان فروکش نمی‌کند و می‌تواند مشکلات روحی و جسمی مختلفی به وجود آورد. میزان این خشم کم است، اما افرادی که دچار آن هستند تحریک‌پذیرند و احساس خشم دائمی دارند. خشم مزمن می‌تواند خودش را به شکل تحریک‌پذیری، ناامیدی یا رنجش نشان دهد.

نکته‌ای برای مدیریت آن: از آنجایی که خشم مزمن ریشه‌های عمیقی دارد، روان‌درمانی برای مدیریت این نوع خشم توصیه می‌شود. مدیتیشن نیز می‌تواند راه مفیدی برای درمان آن باشد.

خشم مخرب (Destructive Anger)

خشم مخرب یکی دیگر از انواع خشم است و زمانی ایجاد می‌شود که خشم رفتاری در فرد تقویت شود. این خشم بسیار خطرناک است، زیرا علاوه بر خشونت بالقوه، می‌تواند به صورت نفرت شدید و افراطی، حتی زمانی که دلیلی برای آن وجود ندارد، خود را نشان دهد. خشم مخرب می‌تواند به رفتار خشونت‌آمیز نسبت به افراد دیگر تبدیل شود.

نکته‌ای برای مدیریت آن: درمان شناختی رفتاری، در کنار شناختن محرک‌ها و نشانه‌های به وجود آمدن خشم مخرب می‌تواند به کنترل و مدیریت آن کمک کند.

خشم اخلاقی یا قضاوتی (Moral/Judgmental Anger)

این خشم واکنشی است به یک بی‌عدالتی یا قصوری که از دیگران سر می‌زند. این نوع از خشم می‌تواند خودش را به شکل واکنش‌های عصبی و پرخاشگرانه نشان دهد. این نوع از خشم زمانی به وجود می‌آید که شخص معتقد است حق با اوست و اگر مردم طبق اعتقادات او رفتار نکنند، حق دارد عصبانی شود. خشم اخلاقی یا قضاوتی گاهی خشم عادلانه نیز نامیده می‌شود.

نکته‌ای برای مدیریت آن: خشم اخلاقی یا قضاوتی به اندازه انواع دیگر خشم مخرب نیست، اما می‌تواند برای اطرافیان فرد بیگانه باشد. صادق بودن در مورد ریشه احساسات می‌تواند در مدیریت این خشم بسیار کمک‌کننده باشد.

خشم تحت فشار (Overwhelmed Anger)

خشم تحت فشار زمانی اتفاق می‌افتد که شرایط از کنترل شخص خارج شده باشد. این نوع خشم یک نوع عصبانیت کنترل‌نشده است. این خشم در افرادی که مسئولیت زیادی بر عهده دارند بروز می‌کند و با احساس سرخوردگی، ناامیدی و شکست همراه است.

نکته‌ای برای مدیریت آن: یکی از بهترین راه‌ها برای مدیریت این نوع عصبانیت خود مراقبتی است. خواب خوب شبانه، ورزش منظم و رژیم غذایی سالم باعث می‌شود تا فرد احساس بهتری داشته باشد. توجه به این نکته که هیچ‌کس کامل نیست نیز می‌تواند از شدت فشار روی فرد خشمگین کم کند. یادگیری محرک‌های خشم و مدیریت قرار گرفتن در معرض آن‌ها نیز می‌تواند به کنترل بهتر این نوع خشم کمک کند.

ادامه دارد...