سرنوشت اقشار كم درآمد در سال سوم دولت چه مي‌شود؟

دولت سيزدهم در حالي كار خود را آغاز كرد كه يكي از اصلي‌ترين سياست‌هاي اقتصادي خود را حول محور حمايت از اقشار كم درآمد و محرومان در نظر گرفته بود اما آنچه كه در سال‌هاي گذشته رخ داده نشان از آن دارد كه نه تنها وضعيت اقتصاد ايران تغيير مثبت بزرگي نكرده كه به نظر مي‌رسد بيشتر مقامات اقتصادي دولت به دنبال آن بوده‌اند كه اجازه بدتر شدن اوضاع را ندهند.در سال جاري نيز هرچند هنوز متن قانون بودجه 1403 نهايي نشده و مشخص نيست كه مجلس چه جزيياتي را در آن تغيير خواهد داد اما دولت سياست‌هاي حمايتي خود را در دو سطح دنبال مي‌كند. از سويي تلاش براي كاهش و مديريت قيمت‌ها در بازارهاي اصلي و از سوي ديگر حمايت‌هاي معيشتي كه احتمالا در قالب حقوق‌هاي امسال اعمال خواهد شد.در بازار ارز، همچنان بحث بر سر آينده است. رسانه‌هاي نزديك به دولت به دنبال آن هستند تا موج‌هاي احتمالي آينده را كنترل كرده و اجازه افزايش جدي در اين حوزه ندهند. نرخ ارز در بازار غير رسمي در معاملات امروز (چهارشنبه) در قياس با ميانگين روز گذشته با مقداري نوسان افزايشي آغاز شد و طبق مشاهدات ميداني از بازار غير رسمي، تا لحظه تنظيم گزارش دلار با نرخ ۶۲ هزار تومان فروخته و با نرخ ۶۱ هزار تومان خريداري شد. همچنين يورو نيز در بازار غير رسمي با قيمت ۶۷ هزار تومان به فروش رسيد و با نرخ ۶۶ هزار خريداري شد. نرخ ارز در بازار غير رسمي در لحظه مشاهدات ميداني از بازار در حالي است كه دلار تا مبلغ ۶۳ هزار تومان پيش رفت و در نهايت با كاهش ۱۰۰۰ توماني با نرخ ۶۲ هزار تومان معامله شد. همچنين اسكناس دلار در تالار معاملات مركز مبادله ارز و طلاي ايران با قيمت ۴۴ هزار و ۳۱۴ تومان، يورو با مبلغ ۴۷ هزار و ۳۴۶ تومان و درهم نيز با قيمت ۱۲ هزار و ۶۶ تومان معامله و به فروش رسيد. علاوه بر اين در اين مركز، دلار حواله‌اي با مبلغ ۴۱ هزار و ۳۷۶ تومان، حواله يورو با مبلغ ۴۴ هزار و ۲۰۷ تومان و همچنين حواله درهم با مبلغ ۱۱ هزار و ۲۶۶ تومان معامل و خريداري شد.بر اساس مشاهدات بازار چهارراه استانبول امروز بيشتر فعالان و دلالان ارزي در بازار تمايل به فروش ارز داشتند تا خريد آن، البته برخي از صرافي‌ها در اين ميان معتقد بودند كه تزريق درهم امارات در بازار موجب شده اكثر بازارهاي غير رسمي اين روزها فروشنده شوند؛ چراكه احتمال ريزش قيمت‌ها در اين ايام بيشتر از افزايش لحظه‌اي آن است. همچنين گفتني است؛ اخيرا اجلاسي به مناسبت پنجاهمين سال تاسيس بانك مركزي عربستان در رياض برگزار شده كه مقامات اقتصادي ايران نيز در آن حضور يافتند. در اين راستا روز گذشته محسن كريمي - معاون بين‌الملل بانك مركزي - كه در اين سفر حضور دارد، اعلام كرد: در حاشيه اجلاس بانك توسعه اسلامي، زمينه‌اي فراهم شد تا با مقامات و بانك‌هاي مركزي كشورهاي مختلف گفت‌وگو شود. در نتيجه اين مذاكرات، اتفاقات خوبي در خصوص گشايش منابع مسدود شده صورت پذيرفته است كه درآينده خبرهاي خوبي ارايه مي‌شود. يادآور مي‌شود؛ پس از تعطيلات نوروزي امسال با توجه به وقوع تحولات سياسي بازار ارز ملتهب و نوساني شد و در مقطعي تا كانال ۷۰ هزار تومان هم پيش رفت، اما با اقدامات انجام شده و همچنين فروكش كردن التهابات و نبود متقاضي براي خريد در بازار غير رسمي، نرخ دلار كاهش ۱۰ هزار توماني تجربه كرد و روند كاهشي در پيش گرفت.همچنين محمد جواد محقق نيا - استاد دانشگاه - در گفت‌وگو با ايسنا، گفت: يكي از عوامل اثرگذار بر نرخ ارز، انتظارات تورمي است كه انتظارات نيز تحت تاثير شرايط سياسي و اقتصادي كشور تغيير مي‌كند. اگر آينده خوبي از شرايط سياسي و اقتصادي كشور متصور باشيم، مسلماً روند نرخ ارز كاهنده خواهد بود. اين استاد دانشگاه بيان كرد: حمله موشكي ايران به اسراييل نشان داد كه اقتدار ايران به حدي قوي است كه هيچ كشوري و حتي امريكا جرات دست درازي به ايران و منافع آن را ندارد. محقق نيا عنوان كرد: در زماني كه اسراييل به كنسولگري ايران حمله كرد، بارها امريكا از طرق مختلف به ايران پيام فرستاد كه اين كشور در اين حمله دخيل نبوده است، اين موضوع اقتدار ايران را نشان مي‌دهد.اين تحليلگر مسائل پولي و ارزي تصريح كرد: اين مواضع نشان مي‌دهد كه ايران به درجه‌اي از اقتدار و ثبات رسيده است كه يك قدرت پوشالي مانند امريكا به ايران پيام مي‌فرستد كه ما در حمله به سفارت ايران دخالتي نداشته‌ایم. بازار اين پالس‌ها را مي‌گيرد، در نتيجه نرخ ارز پس از مدتي هيجان موقتي كاهش مي‌يابد و انتظارات تعديل مي‌شود. وي اضافه كرد: در نتيجه حمله ايران به اسراييل اين پالس را به جامعه تزريق كرد كه حتي امريكا نمي‌تواند مقابل ما بايستد؛ بنابراين در اين شرايط انتظارات تورمي فروكش خواهد كرد و در ادامه نرخ ارز روند نزولي را طي خواهد كرد كه در حال حاضر نيز شاهد اين امر هستيم. محقق‌نيا تاكيد كرد: علي‌رغم فضاسازي برخي رسانه‌ها و شبكه‌هاي اجتماعي مردم به اين نتيجه رسيده‌اند كه ايران لنگرگاه امنيت منطقه است و شرايط كشور به گونه‌اي است كه روند نرخ ارز كاهنده خواهد بود و مردم ديگر فريب اين رسانه‌ها را نمي‌خورند. اين استاد دانشگاه با تاكيد براينكه كاهش نرخ ارز ادامه خواهد داشت، اظهار كرد: در حال حاضر درآمدهاي ارزي ايران بهبود يافته است، چون هرچه كه نفت توليد مي‌كند به فروش مي‌رساند و گزارش‌هاي سازمان‌هاي بين المللي هم اين موضوع را تاييد كرده‌اند. علاوه بر اين، انتقالات پولي و مالي نسبت به گذشته تسهيل شده است كه اين موضوع شرايط اقتصادي ايران را بهبود بخشيده است. در اين شرايط ايران دسترسي راحت‌تري به درآمدهاي ارزي خود دارد. وي اضافه كرد: اگر بتوانيم در مبادلات تجاري دلار و يورو را حذف كنيم و به جاي آن از ارزهاي محلي استفاده كنيم، مسلماً تجارت و درآمدهاي ارزي ايران بهتر خواهد شد. محقق نيا در پايان تاكيد كرد: بازار پالس‌هاي خوبي از شرايط كشور و اقتصاد ايران گرفته است و اگر در ادامه بتوانيم بخش‌هاي ديگر اقتصاد را بهبود ببخشيم به‌طور قطع نرخ ارز به كانال‌هاي پايين‌تر هم كاهش خواهد يافت.در كنار آن، مقامات دولتي از افزايش حقوق حداقلي بگيرها سخن مي‌گويند. علي بهادري جهرمي در حاشيه جلسه هيات دولت در جمع خبرنگاران با تبريك روز كارگر، معلم و گراميداشت ياد شهيد مطهري، اظهار كرد: امروز به پيشنهاد سازمان تامين اجتماعي و وزارت كار، افزايش حقوق مستمري بگيران تامين اجتماعي تصويب شد و حقوق حداقل بگيران بازنشستگان حوزه تامين اجتماعي ۳۵ درصد افزايش يافت و يك بازنشسته داراي همسر و يك فرزند حداقل حقوق بالاي ۱۰ ميليون تومان خواهد شد. براي ساير سطوح ۲۲ درصد به اضافه عدد ثابتي كه معمول هر سال بود در هيات وزيران تصويب شد.وي همچنين گفت: ساير اجزاي حقوق بازنشستگان تامين اجتماعي مثل حق اولاد و عائله مندي هم افزايش قابل قبولي داشته است.
بهادري جهرمي ادامه داد: شش ماه از ابلاغ سياست‌هاي اقتصاد دريا مي‌گذارد و قرار بود تا دولت برنامه آن را تدوين كند. اين برنامه تفصيلي و زمان بندي شده به تصويب دولت رسيد. سازوكار اجراي اين برنامه و وظايف هر دستگاه مشخص شده است اين برنامه جامع است و ۴۰ حكم دارد و مبتني بر يك سند است. سخنگوي دولت همچنين خاطرنشان كرد: مصوبه ديگر هيات دولت در راستاي اجرايي سازي يكي از سياست‌هاي كلي تامين اجتماعي است و آيين نامه‌اي به تصويب رسيد براي ايجاد پنجره واحد خدمات حمايتي ايرانيان. اين آيين نامه با پيشنهاد وزارت كار ارايه شده بود، امروز به تصويب رسيد تا هماهنگي، كارآمدي و انسجام در خدمت رساني‌هاي حمايتي جوامع تحت پوشش نهادهاي حمايتي داشته باشيم. بهادري جهرمي درباره ميزان كمك به سيل‌زدگان سيستان و بلوچستان نيز گفت: با تصويب هيات وزيران، فعلا ميزان ۱۵۰۰ هزار ميليارد تومان به صورت تنخواه در اختيار استاندار و وزارت كشور قرار مي‌گيرد تا در سطح استان هزينه كنند. البته ميزان خسارات بيشتر است و پس از برآورد نهايي از خسارات، ميزان كمك‌ها مشخص مي‌شود. همچنين وزير تعاون كار و رفاه اجتماعي اعلام كرد كه در رابطه با بيمه كارگران ما افزايش لازم را انجام داده‌ايم، اظهار كرد كه اميدواريم با مديريتي كه در حوزه اقتصاد صورت مي‌گيرد و با مهار تورم و از طرفي با كمك‌هاي معيشتي كه دولت در برنامه دارد قدري از مشكلات كم كنيم . صولت مرتضوي در حاشيه جلسه هيات دولت در جمع خبرنگاران درباره دايمي شدن قرارداد كارگران اظهار كرد: موضوع دايمي شدن قراردادها در كميسيون اصلي دولت تصويب شده است و در دستور كار دولت است و ان‌شاءالله هر وقت نوبتش شود، مورد رسيدگي قرار مي‌گيرد. وي‌ در مورد بيمه كارگران، اظهار كرد: در رابطه با بيمه كارگران ما افزايش لازم را انجام داده‌ايم و پيشنهاد نمايندگان كارفرمايان و كارگران اين بود كه آنچه افزايش پيدا مي‌كند، مبنايي باشد تا در دوران بازنشستگي اثر داشته باشد و ما افزايش‌ها را روي رديف‌هاي مبنا انجام داديم كه افزايش بيش از ۳۵ درصدي اعمال شد يعني تقريبا نسبت به سال ۱۴۰۲ حدود ۹ درصد بيشتر از سال قبل افزايش داده شد و اميدواريم با مديريتي كه در حوزه اقتصاد صورت مي‌گيرد و با مهار تورم و از طرفي با كمك‌هاي معيشتي كه دولت در برنامه دارد و به آحاد مردم به ويژه جامعه كارگري كمك مي‌كند، بتوانيم قدري از مشكلات كارگران عزيز را برطرف كنيم. به اين ترتيب در شرايطي كه با وجود تورم 40 درصدي، ميزان افزايش حقوق در سال جاري حدود 20 درصد تعيين شده، دولت از اين گفته كه حقوق حداقلي بگيرها افزايش بيشتري خواهد داشت تا شايد فشارهاي معيشتي بر اين قشر كمتر شود، موضوعي كه بايد ديد كه در عمل به كدام سمت خواهد رفت.