همايش تجاري ايران و تركيه در اتاق تهران برگزار شد. حسام‌الدين حلاج، معاون امور بين‌الملل اتاق تهران با اشاره به اينكه اتاق تهران در برنامه سه ساله خود قصد دارد در زنجيره‌هاي مشخصي با اين كشور همكاري كند، افزود: در سال گذشته اتاق تهران هياتي را به استانبول اعزام كرد كه نخستين هدف از تدارك اين سفر، بهره‌گيري از تجربيات اين كشور در نوع ارتباط دولت و بخش خصوصي بود. در عين حال، آشنايي با ساختار اتاق‌هاي بازرگاني اين كشور براي ارتقاي سطح خدمات در اتاق تهران از ديگر اهداف اين سفر بود.
حلاج گفت كه اتاق تهران در سال گذشته براي برقراري ارتباط ارگانيك با تركيه، به مجموعه‌اي در اين كشور نمايندگي داد تا به اين واسطه نسبت به شبكه سازي تجار اقدام كرده و در رويدادهاي تجاري تركيه نيز شركت كند. معاون امور بين الملل اتاق تهران با اشاره به اينكه اكنون فناوري‌هاي نسل 2 در تركيه در حال كنار گذاشته شدن است، ادامه داد: اين فناوري‌ها مي‌تواند وارد ايران شود و برخي نيازهاي تكنولوژيكي ايران را برطرف كند. در واقع با توجه به انرژي و نيروي كار ارزان در ايران ورود اين فناوري‌ها در قالب سرمايه‌گذاري مشترك قابل پيگيري است.
موضوع ديگري كه حلاج به آن اشاره كرد، تدوين سند موافقت نامه ترجيحي بود كه در اين باره توضيح داد: ما علاقه‌مند هستيم كه تدوين اين موافقتنامه را با مشاركت بخش خصوصي تركيه پيش ببريم. او همچنين با اشاره برگزاري كميسيون اقتصادي مشترك ايران و تركيه در نيمه دوم سال جاري، نسبت به ميزباني از هيات همراه مقامات تركيه‌اي ابراز آمادگي كرد.
در اين همايش، بولنت اورهان تورل، رايزن بازرگاني سفارت تركيه در ايران سفر هيات ترك به ايران منجر به توسعه مراودات تجاري دو كشور شود، گفت: وجود ذخاير غني نفت و گاز و همچنين ذخاير معدني جزو مزيت‌هاي ايران است و تركيه مي‌تواند از طريق ايران به منطقه قفقاز ارتباط پيدا كند و در عين حال كشور ما نيز با اتحاديه اروپا هم مرز بوده و ايران مي‌تواند از مسير تركيه به اروپا راه پيدا كند.
رايزن بازرگاني سفارت تركيه در ايران با اشاره به مراودات تجاري ايران و تركيه گفت: تركيه تحريم‌هاي غرب عليه ايران را اعمال نكرده اما به دليل آنكه كشور ما به همه كشورها صادرات داشته و منابعي را در اين كشورها دارد، ناگزير است در رابطه با تحريم‌هاي ايران احتياط به خرج دهد. او سپس به مشوق‌هاي سرمايه‌گذاري خارجي در تركيه اشاره كرد و گفت: هر كشوري براي جذب سرمايه‌گذاري خارجي تمهيداتي انديشيده است و تركيه نيز علاوه بر اعمال معافيت بر نصب دستگاه‌هاي جديد توسط سرمايه‌گذاران، در ارتباط با تبليغات و تامين مكان هم كمك هزينه پرداخت مي‌كند كه سرمايه‌گذاران ايراني در تركيه نيز مي‌توانند از اين مشوق‌ها بهره بگيرند.
اورهان تورل با بيان اينكه سرمايه‌گذاران خارجي در ايران از طريق تاسيس شركت مي‌توانند اقدام به سرمايه‌گذاري كنند، ادامه داد: البته الزام استفاده از لوازم و تجهيزات بومي وجود دارد كه به دليل به روزنبودن برخي تجهيزات در ايران اين الزام مشكل ساز خواهد شد.
او با اشاره به اينكه« ايران كشور فرصت‌هاست»، گفت كه اگرچه تحريم‌ها مشكلاتي را در مسير توسعه مبادلات ايجاد كرده است اما ساختار اين كشور به گونه‌اي است كه مي‌توان با آن همكاري كرد. نيروي كار و انرژي ارزان و همچنين موقعيت جغرافيايي ايران قابل توجه بوده كه امكان توليد در اين كشور و صادرات محصولات به ساير كشورها از جمله حوزه قفقاز و آسياي ميانه نيز وجود دارد. البته به دليل عدم ارتباط بانك‌هاي ايران با شبكه بانكي بين‌المللي مشكلاتي در نقل و انتقال وجوه وجود خواهد داشت كه اين مسائل نيز قابل بررسي است.رايزن بازرگاني سفارت تركيه در ايران در عين حال به اين نكته نيز اشاره كرد كه براي توسعه همكاري‌ها هماهنگي‌هاي بيشتري مورد نياز است و به اين منظور كميته‌هاي مشتركي شكل گرفته است.
تجار ايراني رها در تركيه
در ادامه، مهرداد سعادت دهقان، رييس اتاق مشترك بازرگاني ايران و تركيه به برخي مشكلات تجار ايراني در تركيه اشاره كرد و گفت: معمولا بيش از 50 درصد وقت اتاق مشترك ايران و تركيه به حل مشكلات بازرگانان تركيه در ايران اختصاص پيدا مي‌كند ولي چنين ساختاري در تركيه براي رسيدگي به مسائل تجار ايراني وجود ندارد. سعادت دهقان با اشاره به سفر اخير رييس‌جمهوري ايران به آنكارا گفت: با حل و فصل مسائل سياسي، اكنون بهترين فرصت براي برنامه‌ريزي جهت ارتقا سطح مناسبات تجاري است. در گام نخست نيز ضرورت دارد يك اتاق مشترك فعال در تركيه ايجاد شود. نكته حائز اهميت ديگر اينكه اكنون ديگر زمان برنامه‌ريزي براي تجارت ترجيحي گذشته است و ما درخواست تجارت آزاد با تركيه را داريم.
رييس اتاق مشترك ايران و تركيه در ادامه به سهم اندك كالاهاي ايراني از واردات تركيه كه به 2.5 ميليارددلار مي‌رسد، اشاره كرد و گفت: اين درحالي است كه تنها درحوزه كالاهاي ترجيحي قابليت صادرات 15 ميليارددلار كالا به تركيه وجود دارد. اما به رغم تاكيداتي كه در مورد توسعه مراودات دو كشور مطرح مي‌شود، از كالاهاي صادراتي ايران، ماليات مضاعف 6 درصدي دريافت مي‌شود.
او ايران را بهشت برندهاي ترك توصيف كرد وگفت: برندهاي تركيه‌اي كه در ايران به توليد و صادرات اقدام كردند، از اين مزيت ايران مطلع هستند.
سرمايه‌گذاري در مناطق آزاد ايران
در ادامه سعادت الدين بوداك، عضو هيات مديره انجمن صنعتگران مستقل تركيه (MÜSİAD) هم سخنان خود را با بيان اين نكته آغاز كرد كه هيات تركيه با آگاهي از پتانسيل‌هايي كه در ايران وجود دارد به ايران سفر كرده و براي افزايش مراودات تجاري رايزني كرده‌اند. البته موانعي وجود دارد كه اميدواريم در دوره پيش رو بتوانيم آنها را حل كنيم.
او در ادامه از تمايل ترك‌ها براي سرمايه‌گذاري در ايران سخن گفت و افزود: در كشور شما مناطق آزاد بسياري وجود دارد و ما علاقه‌مند هستيم كه در اين مناطق سرمايه‌گذاري كرده و شبكه ارتباطات خود را در اين مناطق ايجاد كنيم.
بوداك با تاكيد بر ايجاد توازن در صادرات و واردات دو كشور، از فعالان اقتصادي ايراني دعوت كرد كه در رويداد اكسپوي تركيه كه در نوامبر سال جاري برگزار مي‌شود، حضور پيدا كنند.
فاتح چاياباتماز، نماينده سابق انجمن صنعتگران و بازرگانان مستقل تركيه در ايران هم با اشاره به اينكه سال‌ها در ايران به توليد و تجارت مشغول بوده است، ادامه داد: من مي‌دانم كه ساخت يك كارخانه چقدر دشوار است اما ما انسان‌ها تنبل و نا‌اميدي نيستيم و مشكلات را بايد حل كنيم.
او با اشاره به اينكه ايران و تركيه مي‌توانند مكمل يكديگر باشند، توضيح داد: تركيه با كل دنيا در ارتباط است و فاقد منابع طبيعي است. اما ايران از منابع طبیعي غني بوده و دو كشور مي‌توانند از مواهب يكديگر بهره بگيرند.
چاياباتماز با بيان اينكه تركيه با الحاق به برخي سازمان‌ها و پيمان‌هاي بين المللي يك سري محدوديت‌ها را پذيرفته است، ادامه داد: تركيه عضو سازمان توسعه و همكاري اقتصادي (OECD) است و ماليات كالاهاي وارداتي از اين كشورها به تركيه صفر است؛ فعالان اقتصادي ايراني نيز مي‌توانند به دولت خود فشار بياورند كه عضو اين سازمان شوند تا ماليات كالاهاي وارداتي از ايران به تركيه نيز صفر شود.
او افزود: اگر مي‌گوييد كه ايران بهشت برندهاي تركيه‌اي است، بايد بدانيد كه واردات 90 درصد كالاهاي مصرفي از تركيه به ايران ممنوع است. اما اين را هم بايد مورد توجه قرار دهيد كه تركيه نيز براي ورود كالاهاي ايراني به بازار اروپا آب كوثر است. اين عضو انجمن موسياد تركيه همچنين با اشاره به سرمايه‌گذاري گسترده ايراني‌ها در تركيه گفت كه انجمن موسياد مي‌تواند به مشكلات تجار ايراني در تركيه رسيدگي كند. در همين حال، معاون امور بين‌الملل اتاق تهران گفت كه ضرورت دارد در مورد اخذ ماليات 6.5 درصد ازكالاهاي ايراني صادراتي به تركيه گفت‌وگوهاي جدي صورت گيرد و درخواست ما از انجمن موسياد اين است كه نماينده جديد خود را به اتاق تهران معرفي كنند تا امكان ارتباطات مستمر با اين نهاد فراهم شود.
عمر تكدمير، رييس شوراي شهر آدنا نيز با بيان اينكه توسعه روابط تجاري دو كشور داراي موانع بسياري است، ادامه داد: برگزاري اين جلسات، گامي در جهت حل اين مشكلات است. نكته حائز اهميت اينكه، ايران و تركيه از مزيت‌هاي بسياري به عنوان همسايه برخوردارند و اين مزيت‌ها بايد مورد توجه قرار گيرد. او گفت: اگر موضوعات اصلي روي كاغذ بيايد، اين آگاهي حاصل مي‌شود كه با چه مسائلي روبه رو هستيم و در ادامه با شناخت مشكلات مي‌توان حل آنها را مورد پيگيري قرار داد.
