نظارت گمشده در بازار سرمایه

رقیه ندایی

چند  سالی می‌شود که بورس تهران روز خوش به خود ندیده و هر روز شاهد یک دخالت یا پنهان‌کاری برای کسب سود یک عده افراد خاص هستیم. اواخر سال 98 بود که دولت دوازدهم دعوت مردم به بازار سرمایه را آغاز کرد و سرمایه‌گذاری در این بازار را یک سرمایه‌گذاری بدون ریسک و پرسود بیان کرد؛ تا تابستان سال 99 همه چیز آن‌طور که ريیس سابق دولت بیان کرده بود  رخ داد و سهامدارانی که وارد بورس می‌شدند بدون دانش نیز می‌توانستند از هر سهمی که خریداری می‌کنند سود حداقل صددرصدی را بگیرند.
اما یکباره در مرداد سال 99 همه چیز تغییر کرد و شاخصی که ابتدای سال در محدوده 508 هزار واحدی بود به مرز دو میلیون واحدی رسید و درنهایت پس از 19 مرداد ماه سقوطی سنگین را تجربه کرد و بازار چندین هفته یکباره سرخ‌پوش شد. از آن زمان تا به امروز یک دوره دولت تغییر کرده و تمامی مسوولان دو دولت وعده ترمیم بورس را داده‌اند اما تا به امروز که نیمه اردیبهشت ماه سال 1403 است خبری از ترمیم نیست و بلکه تک سهم‌های تالار شیشه‌ای سقوط بیشتری را نسبت به گذشته تجربه کرده‌اند.
مساله اصلی اینجاست که اعتماد یک رکن گمشده در بازار سرمایه به حساب می‌آید و برای مسوولی مهم نیست که نظارت چگونه در بازار انجام می‌شود. برای نمونه اردیبهشت ماه سال گذشته نظارتی در بازار نبود و به همین علت نرخ خوراک پتروشیمی‌ها به صورت پنهانی تصویب شد و درنهایت یک عده افراد خاص که دارای رانت بودند، توانستند از این شرایط سود ببرند و سهام خود را نقد کنند. همین نقد کردن سهام بورس را به گرداب سنگین سقوط کشاند و درنهایت کسی جز سهامداران خرد ضرر نکرد و اعتماد در بازار نیز باقی نماند.
پس از 51 روز که مشخص شد نرخ خوراک پتروشیمی‌ها تصویب شده، مسوولان بورسی وارد عمل شدند و گفتند کسانی که رانت دارند را شناسایی می‌کنند، اما دقیقا پس از یک سال به یاد شناسایی افتادند که این موضوع جای تعجب دارد! چرا اکنون وارد عمل شده‌اند؟ بورس تهران دوباره در حال جان گرفتن بود و کاری با نبود نظارت و عدم تحقق وعده‌ها نداشت که مسوولان پای به میدان عمل گذاشتند تا بازار سرمایه سقوط بیشتری را تجربه کند.