«طرح صيانت از فضاي مجازي» كه چند سال پيش با مطرح شدن در مجلس شوراي اسلامي با انتقادات و واكنش‌هاي فراواني روبرو شد، در آخرين روزهاي كار مجلس يازدهم بار ديگر در دستور كار صحن علني قرار گرفت. موضوعي كه با واكنش‌هاي بسياري همراه شد؛ هرچند برخي نمايندگان ازآن اظهار بي‌اطلاعي كردند و برخي ديگر گفتند كه مردم در فشار هستند و با اين طرح‌ها فشار مضاعف خواهد شد.
خبر در دستور كار قرار گرفتن طرح صيانت با واكنش‌هاي متفاوتي در رسانه‌ها و فضاي مجازي همراه شده است؛ اما نمايندگان مجلس از اين موضوع اظهار بي‌اطلاعي كرده و حتي برخي از آنها اين اقدام را غير ممكن مي‌دانند. دستور كار هفتگي مجلس نشان مي‌دهد «طرح صيانت از حقوق كاربران در فضاي مجازي و ساماندهي پيام‌رسان‌هاي اجتماعي» به زودي به صحن علني مجلس خواهد رفت؛ اما غلامرضا نوري قزلجه، عضو كميسيون مشترك بررسي طرح صيانت در دستور كار قرار گرفتن اين طرح را به كلي رد كرد و به پيوست گفت: طرح صيانت مجدداً نمي‌تواند مطرح شود چرا كه اگر اين كميسيون جلسه رسمي داشت بايد در صحن علني مجلس مطرح مي‌شد و من به عنوان عضوي از كميسيون مشترك، مي‌گويم كه اين كميسيون هيچ جلسه‌اي در اين خصوص نداشته كه حتي بتواند به تصميم برسد و آن تصميم را به مجلس بياورد. بنابراين طرح صيانت از كاربران موضوعيت ندارد و مطرح نخواهد شد. نمايندگان مجلس پيش از اين با بررسي طرح صيانت براساس اصل ۸۵ قانون اساسي موافقت كرده بودند. براساس اين اصل، مجلس مي‌تواند بررسي و تصويب طرح‌ها و لوايح را به يكي از كميسيون‌هاي خود بسپارد و مصوبه نهايي پس از تاييد شوراي نگهبان براي مدتي به صورت آزمايشي اجرا خواهد شد.
نمايندگان مي‌گويند از صيانت اطلاعي ندارند
اما بررسي طرح صيانت در كميسيون مشتركي كه براي آن تشكيل شده بود، بي‌سرانجام باقي ماند و اين طرح به صورت قانون درنيامد. اكنون برخي از نمايندگان به دليل بررسي طرح صيانت در كميسيون تخصصي، حاضر به اظهارنظر درباره آن نيستند و برخي ديگر از سرنوشت آن اظهار بي‌اطلاعي مي‌كنند. از جمله موسي غضنفريان، رييس كميسيون قضايي و حقوقي مجلس در مورد در دستور كار قرار گرفتن دوباره طرح صيانت، گفت: «نمي‌دانم، اطلاعي ندارم.» احمدحسين فلاحي، نائب‌رييس و دبير فراكسيون هوش مصنوعي نيز اظهار بي‌اطلاعي كرد و گفت: دستور كار مجلس با رييس مجلس است و ايشان تصميم مي‌گيرد كه برگردد يا برنگردد. طرح صيانت در مجلس تصويب شده است. طرح صيانت يا قانون فضاي مجازي فقط مي‌خواهد زمان آن مشخص شود. چرا كه كميسيون تخصصي بوده و بخشي از آن در شوراي عالي مجازي تصويب شده در مجلس فقط براي زمان آن، سه ساله، پنج ساله يا هفت ساله تصميم‌گيري شود. اين تصميم‌گيري نيز به زمان زيادي احتياج ندارند و در چند دقيقه مي‌توانند اين مساله را جمع كنند.
قانوني براي خاموش كردن توسعه اينترنت
محمد جواد آذري‌جهرمي، وزير ارتباطات دولت دوازدهم نيز با اشاره به اين موضوع نوشت: «بازگرداندن ناگهاني طرح صيانت به صحن علني در روزهاي پاياني و بي رمق اين مجلس ضعيف، دو معناي بين سطور دارد: «اول اينكه طراحان اميد خود براي تصويب اين طرح در مجلس بعد را با توجه به تركيب آن از دست داده‌اند. دوم اينكه با توجه به عملكرد دولت سيزدهم، احتمال تك‌دوره‌اي شدن دولت را زياد مي‌دانند، لذا مي‌خواهند با تصويب قانوني فرمان توسعه اينترنت را براي هميشه از دست دولت‌ها خارج كنند. هر دو احتمال يك معنا دارد، اعتماد به نفسشان فرو ريخته است.»
فشار روي مردم مضاعف مي‌شود
جلال رشيدي كوچي، نماينده مرودشت در مجلس، درخصوص بازگشت طرح صيانت و محدودسازي اينترنت به صحن مجلس گفت: «وقتي مي‌گوييم به دنبال صيانت هستند تكذيب مي‌كنند اما باز طرح را به صحن مي‌آوردند. طرح «صيانت» احتمالا در دستور كار روز سه شنبه قرار دارد. تا وقتي ما باشيم تلاش مي‌كنيم در اين مجلس طرح تصويب نشود. مردم در فشار هستند و با اين طرح‌ها فشار مضاعف خواهد شد. قطعا افرادي اين لج‌بازي با مردم را در مجلس بعدي پيگيري خواهند كرد، اميدوارم در مجلس بعد نمايندگاني باشند كه جلوي آنها را بگيرند.»
همچنين معين الدين سعيدي، نماينده مستقل مجلس با ابراز نگراني درباره هشتاد و پنجي شدن اين طرح ضمن بي‌اطلاع بودن از در دستور كار قرار گرفتن طرح صيانت گفت: من هم از اخبار اين موضوع را شنيده‌ام و در روزهاي پاياني اين مجلس، موضوع عجيبي است. به نظرم اگر اين طرح خوب و مناسب است بهتر است آن را به مجلس آينده موكول كنند. او افزود: ما نگران هشتاد و پنجي شدن اين طرح هم هستيم. ما تجربه بسيار تلخي از طرح‌هايي كه مشمول اصل ۸۵ شدند داريم و يكي از اين طرح‌ها بحث جواني جمعيت است. اگر قرار است چنين اتفاقي بيفتد بايد به صورت علني باشد تا مردم نيز نظر بدهند نه اينكه در پستو‌هاي داخل مجلس بدون رعايت ملاحاظات جامعه بررسي شود. احساس مي‌كنم گا‌هي تعمدي در كار است تا حال مردم خوب نباشد. خوشبختانه طرح صيانت در دستور كار امروز نبود و‌اميدواويم كه برگشتن طرح صيانت به دستور كار مجلس در مجلس يازدهم اتفاق نيافتد. نماينده چابهار با اشاره به آخرين وضعيت طرح صيانت و بررسي آن توسط شوراي عالي فضاي مجازي گفت: «قرار بود شوراي عالي فضاي مجازي درباره اين طرح تصميم بگيرد. بازگشت طرح صيانت به مجلس عجيب بوده و توجيهي براي آن ندارم، طرح‌ها و لوايحي كه به صورت اصل ۸۵ درآمدند مانند همين طرح صيانت، قانون جواني جمعيت و لايحه عفاف و حجاب، مشكلات عديده‌اي دارند و مردم به واژه صيانت آلرژي پيدا كردند.» معين الدين سعيدي گفت: «تجربه ثابت كرده كه محدوديت‌هايي كه روي دسترسي مردم در فضاي مجازي بوده نتيجه عكس داشته است. فقط كساني از اين طرح بهره خواهند برد كه با مافياي فيلترينگ و گردش مالي ۴۷ هزار ميليارد توماني فيلترشكن‌ها در ارتباط هستند.»
