تعادل|
يك بار ديگر غافلگيري در برابر سيل به از دست رفتن جان انسان‌ها ختم شد. با اينكه سازمان هواشناسي از سه روز قبل اعلام كرده بود كه قرار است بارش‌هاي سيل آسا در مشهد رخ بدهد اما نه ستاد بحران و نه آتش نشاني و هلال احمر هيچ كدام در حالت آماده باش قرار نداشتند. هر چند بعد از وقوع سيل كه البته در همان ۴۰ دقيقه آغازين بارش‌ها اتفاق افتاد نيروهاي امدادي سريع خود را به محله‌هاي حادثه ديده رساندند اما همين آماده نبود خود باعث بروز مشكلاتي در امداد رساني به مردم سيل زده شد. مردمي كه به ناگاه خانه‌هايشان را غرق در آب ديدند. حتي فرصت هيچ عكس العملي را نداشتند. مانند همان مادري كه در محله سيدي به همراه كودكانش در سيلاب غرق شد. مانند همان زوج سالخورده‌اي كه در خودرو پرايد خود غرق شدند، مانند همان ۲ كودكي كه هنگام بازگشت از مدرسه مفقود شدند. اين در حالي است كه طبق اخبار منتشر شده محله سيدي و ميدان انقلاب مشهد به دليل هم‌جواري با كوه‌هاي مشهد با حجم زيادي از آب باران و سيلاب مواجه شد. در پي وقوع اين سيلاب خانه‌هاي منطقه سيدي و معابر اين منطقه و ميدان انقلاب با خسارت‌هاي زيادي مواجه شدند.
آمار فوتي‌ها و مفقودي‌ها افزايش پيدا مي‌كند
يكي از ساكنان ميدان انقلاب به «تعادل» مي‌گويد: آخرين آماري كه از فوت‌شدگان اعلام شده ۸ نفر است و مفقودان هم ۱۲ نفر اعلام شده‌اند اما اگر بياييد و از نزديك شاهد وضعيتي كه براي مردم پيش آمده باشيد مي‌بينيد كه قطعا اين آمارها افزايش پيدا خواهد كرد.
او مي‌افزايد: متاسفانه سيل در ساعتي رخ داده كه مدارس ابتدايي تعطيل شده بودند و همين مساله باعث شده تا برخي از دانش‌آموزان مفقود شوند. هنوز خانواده‌هاي اين بچه‌ها در حال جست‌وجو براي يافتن فرزندانشان هستند و تيم‌هاي غواصي هم با آنها همكاري مي‌كنند.
اين ساكن ميدان انقلاب كه خود را علي معرفي كرد مي‌گويد: معلوم نيست چند خودرو در سيل مفقود شده‌اند. در همين محله چندين خانواده هستند كه هنوز خبري از عزيزانشان ندارند. نمي‌دانند آنها زنده هستند يا مفقود شده‌اند. مساله اينجاست كه در حال حاضر هيچ آمار دقيقي نمي‌توان داد.
او مي‌افزايد: اما چيزي كه مي‌شود گفت اين است كه اكثر ساكنان سه محله انقلاب و ناصري و سيدي با خسارت زيادي مواجه شده‌اند. اغلب خانه‌ها آسيب‌هاي جدي ديده است. خيلي از مردم تمام زندگي شان را از دست داده‌اند. اين درحالي است كه وزير كشور تنها به دفن رايگان افراد فوت شده اشاره مي‌كند و هيچ خبري از چگونگي سامان دادن اين مردم نيست.
پيش بيني تكرار سيل در مشهد
كارشناس مركز پيش‌بيني اداره كل هواشناسي خراسان رضوي اعلام كرد: بارش‌هاي رگباري توام با رعد و برق، آب‌گرفتگي و سيلاب براي ۴۸ ساعت آينده در بيشتر مناطق استان به ويژه نواحي شمالي و شرقي همراه با كاهش ۴ تا ۸ درجه‌اي دما ادامه دارد.
محمد غيوري افزود: از روز يكشنبه هفته آينده از ميزان بارش‌ها در خراسان رضوي كاسته مي‌شود.
بايد تدابير بيشتري انديشيده مي‌شد
مساله اينجاست كه مسوولان شهري مشهد از همين حالا مي‌خواهند تقصيرها را به گردن يكديگر بيندازند. اينكه عضو شوراي شهر مشهد انگشت اتهام را به سوي شهردار و مدير كل هماهنگي مي‌گيرد و عنوان مي‌كند كه انتظار داشته‌اند تدابير بيشتري در اين زمينه انديشيده شود ، هيچ دردي را از مردمي كه عزيزانشان را از دست داده‌اند و خانه و كاشانه شان در سيل ويران شده درمان نمي‌كند.
مجيد دبيريان، عضو شوراي شهر مشهد، درباره سيل اخير گفت: متأسفانه روز گذشته شاهد حجم سنگيني از بارش در يك زمان چهل دقيقه‌اي در حد ۳۸ ميليمتر بوديم. ما در محدوده نيمه خشك هستيم و بارش ما ۲۰۰ ميليمتر است، اما بارش ۳۸ ميليمتر در كمتر از يك‌ساعت خيلي زياد است. هواشناسي و ستاد بحران پيش‌بيني بحران را كرده بودند؛ انتظار ما از دوستان اين بود كه تدابير بيشتري انديشيده شود. در ارتفاعات جنوبي مشهد مي‌شد پيش‌بيني‌هايي داشت. يكي از اقداماتي كه برخي از كارشناسان مي‌گويند بايد اتفاق مي‌افتاد، موضوع آب بندها در مسير بارش بود. اين موضوع در ارتفاعات جنوبي تدبير نشده و هيچ مانعي براي گرفتن سرعت آب وجود نداشت.
او در ادامه در رابطه با ترك فعل مسوولان درقبال سيل اشاره كرد: ما از شهردار مشهد و مديركل هماهنگي انتظار داشتيم كه قبل از وقوع سيل در صحنه حاضر باشند. متأسفانه دوستان بعد از وقوع سيل خود را به منطقه رساندند. اين گلايه وجود دارد و پيگيري لازم را انجام خواهيم داد كه آيا شهردار مشهد ترك فعل كرده است يا خير! بايد گزارشات را كامل تهيه كنيم.
ظرفيت زيرساخت‌هاي شهر جوابگو نبود
محسن پرهان، كارشناس شهري در اين باره به «تعادل» مي‌گويد: متاسفانه هر سه محله‌اي كه در مشهد بيشترين آمار تخريب، فوتي و مفقودي را داشته‌اند محله‌هايي هستند كه در دامنه كوه ساخته شده‌اند. باران به كوه زده و به صورت سيل به سمت شهر سرازير شده است.
او مي‌افزايد: مساله اينجاست كه وقتي ما طي سال‌هاي متمادي دست به ساخت و سازهاي
غير مجاز در طبيعت مي‌زنيم و البته هيچ منع قانوني هم براي آن وجود ندارد بايد منتظر چنين اتفاقات تلخي باشيم. اين مسووليت بر عهده مسوولان شهري است كه مانع ساخت و سازهاي غير اصولي در مناطقي كه خطر آفرينند، بشوند اما متاسفانه طي سال‌ها نه تنها در مشهد كه در تمامي شهرهاي بزرگ ايران اين ساخت و سازهاي غير اصولي زير سايه نقض قوانين انجام شده‌اند.
اين كارشناس شهري مي‌گويد: مساله اينجاست كه ظرفيت زيرساخت‌هاي هر شهر چقدر است. وقتي بدون توجه به ميزان ظرفيت زيرساخت‌ها و قوانين ساخت اصولي مسكن اقدام به گسترش شهرها مي‌كنيم قطعا در چنين مواقعي نمي‌توانيم مانع بروز اين همه خسارات مالي و جاني شويم.
سكوت در برابر ساخت و سازهاي
غير قانوني، غير انساني است
پرهان در پاسخ به اين سوال كه آيا مي‌توان در اين زمينه مسوولان شهري را متهم به ترك فعل كرد اظهار مي‌دارد:در مديريت شهري اگر كوتاهي صورت گرفته باشد مراجع قضايي ورود مي‌كنند. اما مساله اين است كه علاج واقعه را قبل از وقوع بايد كرد. متاسفانه ما تازه وقتي به فكر قوانين مي‌افتيم كه حادثه‌اي تلخ رخ مي‌دهد. مثل همان اتفاقي كه در متروپل افتاد.
او مي‌افزايد: سازهاي غير قانوني در سايه روابط و
پارتي بازي ساخته شد و در نهايت قبل از اينكه به‌طور كامل افتتاح شود روي سر مردمي آوار شد كه هيچ تقصيري در ايجاد آن نداشتند. در مورد اتفاق مشهد هم همين گونه است مسوولان شهري بايد هنگام ساخت و سازها به هشدارهاي كارشناسان توجه مي‌كردند. اينكه ما سكوت كنيم تا افراد سودجو در مناطقي كه نبايد اقدام به انبوه سازي كرده و بعد هم آن را به مردم
بي گناه بفروشند حتي اگر غير قانوني نباشد قطعا
غير انساني است. اين كارشناس شهري در پايان مي‌گويد: يك بار ديگر شاهد اين مساله هستيم كه بي توجهي مسوولان به قيمت جان انسان‌ها تمام شد. سوال مهم اينجاست كه چرا حالا همه مسوولان از اعضاي شوراي شهر گرفته تا ديگر افراد به اين مساله اشاره مي‌كنند كه ساخت و سازهاي غير اصولي در اين مناطق يكي از دلايل اين همه خسارت جاني و مالي است. چرا قبل از اين اتفاق كسي در مورد ساخت و سازهاي غير قانوني محله سيدي اظهارنظر نمي‌كرد؟
حريم‌ها رعايت نشدند سيل خسارت زد
مهدي علي ياري كارشناس زمين شناسي نيز در اين باره به تجارت نيوز مي‌گويد: متاسفانه به دلايل مختلف، حريم 300 متري گسل‌ها و رودخانه‌ها، در خراسان رضوي رعايت نشده است. زلزله‌هاي نه چندان قوي و سيل آب‌هاي گاه و بي گاه، به راحتي خسارت مي‌زند و قرباني مي‌گيرد، اول به دليل عدم نظارت و قاطعيت دستگاه‌هاي مسوول براي رعايت حريم‌ها طبق قانون و بعد بي‌توجهي مردم به هشدارها، امروز دچار اين بلايا شده‌ايم.
او مي‌افزايد: باران نعمت است ولي چون ما طبيعت را تخريب كرده‌ايم، اندك بارندگي برايمان نقمت مي‌شود. هم مسوولان نبايد مماشات كنند و هم مردم بايد همراهي كنند. براي مثال در شمال شهر مشهد، گسل «كشف رود» كه فعال است و لرزه‌نگاري‌هاي آن مويد اين سخن است، درست در منطقه‌اي واقع شده كه بافت فرسوده حاشيه شهر مشهد همانجاست و هنوز هم عده‌اي در حال ساخت و سازهاي ناايمن در آن مناطق هستند.
اين كارشناس زمين شناسي ادامه مي‌دهد: از طرفي «كشف رود» هزاران سال مانند زه‌كش عمل كرده و سيل آب‌هاي فصلي شمال شهر مشهد از آن عبور مي‌كرده‌اند، اما امروز با ساخت و سازهاي بي‌رويه در مجاورت اين منطقه مسيل‌ها و حتي بستررودخانه در برخي نقاط دستخوش دستكاري و تغيير شده‌اند و برخي پل‌هاي غيراصولي هم روي همين نقاط بنا شده است.
