چرا بازار سرمايه پيشبينيناپذير شده است؟
سياوش وكيلي، كارشناس بازار سرمايه درمورد روند بورس و دلايل رشد نكردن آن بيان كرد: نگاهي به وضعيت اين روزهاي بورس به ويژه در يك سال گذشته حاكي از آن است كه آنچه در بازار رخ ميدهد هيچ گونه كمكي به اصلاح و بهبود وضعيت بورس از حيث شاخصها و بازدهي و افزايش حجم معاملات ايجاد نميكند و اگر بخواهيم نگاهي به وضعيت كلي بازار و عوامل موثر بر آن داشته باشيم متوجه ميشويم كه دو دسته عوامل بر وضعيت بازار بورس تأثير ميگذارند.
نبض بورس| سياوش وكيلي، كارشناس بازار سرمايه درمورد روند بورس و دلايل رشد نكردن آن بيان كرد: نگاهي به وضعيت اين روزهاي بورس به ويژه در يك سال گذشته حاكي از آن است كه آنچه در بازار رخ ميدهد هيچ گونه كمكي به اصلاح و بهبود وضعيت بورس از حيث شاخصها و بازدهي و افزايش حجم معاملات ايجاد نميكند و اگر بخواهيم نگاهي به وضعيت كلي بازار و عوامل موثر بر آن داشته باشيم متوجه ميشويم كه دو دسته عوامل بر وضعيت بازار بورس تأثير ميگذارند. اين كارشناس بازار سرمايه گفت: سازمان برنامه و بودجه، وزارت اقتصاد و امور دارايي، وزارت صمت و بانك مركزي، عوامل خارج از اكوسيستم بازار سرمايه را رقم ميزنند و اگر به عوامل داخل بازار توجه كنيم يك سري نهادها بازيگران اصلي بازار سرمايه هستند و يك دسته سهامداران حقيقي و خُرد و دسته ديگر، ناظران محسوب ميشوند. وكيلي تصريح كرد: طبيعتاً يك سري نواقص در هر سه دسته فوق وجود دارد و درواقع، شايد در برخي از موارد، ناظري آنچنان كه بايد، به شكل بهنگام عمل نميكند و طبيعتاً مشكلاتي را در روند ساماندهي معاملات به وجود ميآورد. مثل عمليات مربوط به بازارگردانها كه انتقاد زيادي از آنها ميشود و برخي نقصها يا شدت و حدت در برخي از موضوعات نظارتي.
وكيلي مطرح كرد: يك دسته ديگر از عوامل اثرگذار، خود نهادهاي مالي و اشخاص حقوقي فعال در بازار سرمايه هستند كه آنها بنابر مقتضيات زمان با وجود برخي از ارزندگيها، گاهي رفتار مشابه سهامداران خُرد را در پيش ميگيرند و عرضههاي آبشاري و انفعال زيادي در بين نهادهاي مالي كه بايد بازار را پوشش دهند مشاهده ميشود. اين كارشناس بازار سرمايه ادامه داد: اگر بخواهيم به عوامل اثرگذار بر بازار، ضريب وزني دهيم بنده به شكل حسي و شهودي و برداشت از بازار ميگويم؛ نه متكي بر آمار و ارقام يا مطالعه پژوهشي. چون شايد ۲۰ درصد ضريب وزني اينگونه نابسامانيها و اختلال در كليت بازار را اين سه دسته از عوامل اكوسيستم داخلي دربر بگيرند. اما طبق عوامل خارج از كنترل اكوسيستم داخلي بازار و سه دستهاي كه اشاره كردم اگر نقش تصميمگيرندگان و عوامل دولتي را مرور كنيم و به بحثهاي شاخص آنها مثل قيمتگذاري دستوري، مساله عوارض و مالياتهاي عجيب و غريب، تغيير در نرخ خوراك پتروشيميها و پالايشگاهيها، عوارض صادراتي، عوارض معدني، تعيين نرخ بهره بالا، نابساماني در نرخ ارز و سلسله اقدامات و بخشنامهها و ابلاغيههاي شبانه اشاره داشته باشيم، متوجه ميشويم همه اين موارد منجر به پيشبيني ناپذير شدن اقتصاد ميشوند و از جمله عوامل بسيار مهم و اثرگذار به شمار ميآيند كه دورنماي بازدهي را در بازار سرمايه تحتتأثير قرار ميدهند و باعث ميشوند سرمايه فرّار باشد. وكيلي گفت: ضريب وزني اين دسته از عوامل با عنوان كلي اكوسيستم خارج از كنترل بازار سرمايه باز با همان تعبير شهودي، شايد نزديك به ۸۰ درصد را شكل دهد. اين كارشناس بازار سرمايه تأكيد كرد: طبيعتاً بازار از چنين عواملي دچار شوك و وحشت ميشود و ترجيح ميدهد تا مدت زمان باقيمانده را تا حدي با احتياط و انفعال برخورد كند و منتظر باشد و ببيند كه چه اتفاقي ميافتد و اصولاً سرمايهگذاري در كدام حوزهها از بازدهي مناسبتري برخوردار است؛ بنابراين اگر اين بحث ادامهدار باشد شاهد كاهش حجم معاملات و خروج بخشي از سرمايهها به سمت صنايع و بازارهايي خواهيم بود كه پيشبيني ميشوند يا نهايتاً، سرمايهگذار انتظار دارد كه بازدهي بيشتري نسبت به بازار سرمايه بگيرد و اين شامل بازار ارز، ملك، رمز ارز و ساير بازارهاي موازي ميشود كه بعضاً بدون تابلو و امكان كنترل هستند و كليت اقتصاد كشور را تحتالشعاع قرار ميدهند.