تعادل |
طي روزهاي گذشته، برخي از علما مخالفت‌شان را با تعطيلي شنبه‌ها اعلام كردند. اما يك عضو مجمع محققين و مدرسين حوزه علميه قم، مي‌گويد: تعطيلي شنبه مغايرتي با احكام اسلامي ندارد و آنچه در اين احكام بر آن تأكيد شده، برگزاري نماز جمعه در روز جمعه و تعطيلي كسب‌وكار همزمان با برگزاري آن است. اعضاي بخش خصوصي هم مي‌گويند: تعطيلي پنجشنبه در ايران باعث مي‌شود ارتباط ما نه تنها با كشورهاي غيرمسلمان بلكه با كشورهاي مسلمان و منطقه نيز از چهار روز به سه روز كاهش يابد. در همين حال، حسيني عضو كميسيون اجتماعي مجلس خطاب به مخالفان تعطيلي شنبه نيز گفته است: حالا مي‌خواهيد مخالفت كنيد، مخالفت كنيد ولي نبايد نسبت‌هايي را به موافقين يا مخالفين يك تصميم داد. حسيني همچنين تاكيد كرده كه پس از تصويب مجلس، در مرحله شوراي نگهبان است كه فقها و حقوقدانان در آنجا هستند و نسبت به اين مصوبه اظهارنظر مي‌كنند. بنابراين اين نگراني‌ها و دلواپسي‌ها بابت يك روز تعطيل و اينكه ما روز خدا را به يك كشور دشمن و يك قوم نسبت بدهيم، درست نيست.
راي مجلس به شنبه‌ها
۲۶ ارديبهشت ماه امسال، بهارستاني‌هاي مجلس يازدهم بالاخره پس از مدت‌ها بحث بر سر دو روز تعطيلي آخر هفته به تعطيلي شنبه‌ها در صحن علني راي مثبت داده بودند. بنابراين تقريباً همه كساني كه موافق يا حتي مخالف اين مصوبه‌اند، منتظر تصميم شوراي نگهبان هستند. زيرا اين شورا با تاييد آن، شنبه‌ها را براي اولين بار در جمهوري اسلامي تعطيل رسمي خواهد كرد.
تصميم‌گيري در جايگزين كردن تعطيلي شنبه به جاي پنجشنبه‌ها يك تصميم مهم جهاني براي ايران است ضمن اينكه با توجه به وضعيت دشوار اقتصادي كشور بايد كاري براي تحول انجام داد كه اين بار مجلس به آن عمل كرد. زيرا ما جزو اندك كشورهايي هستيم كه بنا به تعطيلي روزهاي شنبه در دنيا عملاً از لحاظ اقتصادي اين روز را بلااستفاده گذاشته بوديم.
مخالفان چه مي‌گويند؟
طي روزهاي گذشته، برخي از علما مخالفت‌شان را با تعطيلي شنبه‌ها اعلام كردند. اين درحالي است كه ولي اسماعيلي، رييس كميسيون اجتماعي همان روز تصويب با اشاره به استفتا از دفاتر ۳ مرجع تقليد همچنين رهبر معظم انقلاب اسلامي درباره تعطيلي شنبه‌ها گفته بود: هر سه مرجع تقليد همچنين دفتر رهبر انقلاب با تعطيلي شنبه‌ها مشكلي نداشتند، اين مساله به معناي آن است كه اين مصوبه از نظر شرعي مشكل ندارد.
البته اسماعيلي چندي نگذشت كه در گفت‌وگوي خود با تسنيم درباره اينكه اين كميسيون در بحث تعطيلي شنبه‌ها به استفتا از دفتر رهبر معظم انقلاب اسلامي استناد داشته است، گفت: «در دفاعياتي كه در صحن علني داشتيم -كه مشروح مذاكرات آن هم وجود دارد- استناد ما در بحث اتاق بازرگاني و اتاق تعاون به صحبت‌هايي بود كه با دفاتر برخي مراجع در قم شده بود و اسمي از مراجع هم نبرديم و گفتيم با آنها مشورت شده است و نظر آقايان اين بوده كه تعطيلي شنبه حرمت شرعي ندارد».
او با تكذيب اين حرف كه براي تعطيلي از دفتري استفتا انجام گرفته است ادامه داد: «اين يعني مراجع نه مخالف بودند و نه موافق و گفتند: «حرمت شرعي براي تعطيلي شنبه نداريم». ما به اين استناد كرديم و نامي از دفتر مقام معظم رهبري در صحن علني مطرح نبوده است چون استنادات علمي دقيقي در اين خصوص بود و اگر بحث شرعي هم داشته باشد قطعاً شوراي نگهبان نظر خاص خود را دارد و هر ايرادي هم داشته باشد، ما موظف هستيم قانوناً و شرعاً آن را برطرف كنيم».
حالا هم حاج علي‌اكبري، خطيب نماز جمعه تهران روز جمعه در اظهاراتي گفته است: «اجازه بدهيد از مجلس بابت تعطيلي روز شنبه‌ها گلايه كنيم. به جامعه مومنين برخورد؛ شايد دلايل خود را داشته باشند اما شوراي نگهبان فرصت دارد آن را حل‌وفصل كند».
از سوي ديگر، در همان روزي كه مصوب مجلس تاييد شد و مجلس از موافقت دفتر رهبري با اين تعطيلي خبر داد، حسين شريعتمداري، مديرمسوول روزنامه كيهان در يادداشتي با عنوان «چرا به دفتر رهبر انقلاب نسبت خلاف مي‌دهيد؟» نوشت: «متاسفانه مصوبه مجلس برخلاف نظر نمايندگان موافق آن نه فقط توجيه اقتصادي ندارد بلكه اهانت به نظام مقدس جمهوري اسلامي نيز هست. روال و قاعده در بيت حضرت آقا اينگونه نيست و به يقين در نقل اين خبر اشتباهي رخ داده است كه خطايي سوال‌برانگيز است بايد هرچه زودتر تكذيب كنند!»
وي همچنين ادامه داد: «همين نسبت خلاف واقع به بيت رهبر معظم انقلاب كه نبايد بدون بررسي بماند، حكايت از آن دارد كه تصويب‌كنندگان اين مصوبه از صحت كار خود اطمينان ندارند و براي جبران اين نقيصه به نقل خلاف واقع روي آورده‌اند.
فاصله زماني ما با اروپا حدود ۳ تا ۴ ساعت و با امريكا و اقيانوسيه در مواردي بيش از ۱۵ ساعت است؛ بنابراين هنگام روز ما در ايران با شب آنها همزمان است. آيا بايد روزها را تعطيل كنيم و شب‌ها كار كنيم تا از همسويي با كشورهاي غربي و همراهي با يهوديان عقب نمانيم؟»
محمد مهاجري، فعال سياسي اصولگرا هم كه از منتقدان دولت رييسي است در ايكس (توئيتر) نوشت: «تصويب تعطيلي شنبه موافقان و مخالفان جدي دارد. اما دولتي‌ها در اين زمينه سكوت كرده‌اند. لابد به خودشان مي‌گويند: ما ۷ روز هفته را كلاً تعطيليم و اگر شنبه هم اضافه شود ۸ روز را در هفته تعطيل مي‌شويم!»
پاسخ يك نماينده به مخالفان
در همين حال، سيدكريم حسيني عضو كميسيون اجتماعي مجلس درخصوص انتقادات به مصوبه تعطيلي روزهاي شنبه در مجلس از تريبون نماز جمعه و همينطور نامه يكي از مراجع، به ايلنا گفته است: ببينيد اين مساله به عنوان موضوع عالي در مجلس مطرح شد مانند همه مسائل ديگري كه مورد بررسي و رسيدگي قرار مي‌گيرند و كارشناسان و آنهايي كه نسبت به اين لايحه وظايف كارشناسي دارند، نسبت به ابعاد آن اظهارنظر مي‌كنند از جمله كميسيون تخصصي مربوطه و قطعا اين بحث‌ها با دقت صورت مي‌گيرد.
وي ادامه داد: اينكه در جاي ديگر اظهارنظر مي‌شود محترم است، همانطور كه مجلس براي اظهارنظرهاي سايرين احترام قائل است، آقاياني كه اظهارنظر مي‌كنند چه در روزنامه‌ها چه در تريبون‌ها هم بايد احترام مجلس و نمايندگان مردم را داشته باشند؛ اينكه نقطه نظر ديگري دارند خب اين نظرات مي‌تواند با ادبيات و كلمات مناسب‌تري بيان شود نه اينكه به نمايندگان مردم كه به تاييد شوراي نگهبان رسيده‌اند، القاب ناصواب داده شود.
به گفته او، معمولا همه لوايح روال طبيعي خودش را مي‌گذراند يعني يك لايحه يا طرحي مطرح مي‌شود، موافقين و مخالفين و پيش از آن كميسيون تخصصي نسبت به آن بررسي كرده و اظهارنظر مي‌كند؛ از سوي ديگر نظر كارشناسي اخذ و همگي با دقت بررسي مي‌شود و بعد از آن تصميم‌گيري اتفاق مي‌افتد، اينطور نيست كه بدون بررسي كارشناسي چنين تصميمي اتخاذ شود.
او خطاب به مخالفان تعطيلي شنبه گفت: حالا مي‌خواهيد مخالفت كنيد، مخالفت كنيد ولي نبايد نسبت‌هايي را به موافقين يا مخالفين يك تصميم داد.
حسيني افزود: متاسفانه برخي افراد فكر مي‌كنند كه اجازه عنوان دادن به ساير افراد را دارند حالا عنوان مثبت يا منفي. مشخص نيست كه چه كسي اجازه اين عنوان دادن و لقب دادن را به آنها داده است.
او در ادامه ابراز داشت: اينكه علما و مراجع تقليد ما اظهارنظر مي‌كنند مورد احترام است، ما همانطور كه در اعتقادات و عبادات ديني خودمان نظر مراجع تقليد را دنبال مي‌كنيم در اين مورد هم بايد اين مساله صورت گيرد اما نكته اين است كه الان ما يك مرحله از مصوبه را پشت سر گذاشتيم، مرحله بعدي شوراي نگهبان است كه فقها و حقوقدانان در آنجا هستند و نسبت به اين مصوبه اظهارنظر مي‌كنند، اين نگراني‌ها و دلواپسي‌ها بابت يك روز تعطيل و اينكه ما روز خدا را به يك كشور دشمن و يك قوم نسبت بدهيم، درست نيست.
اين عضو كميسيون اجتماعي تاكيد كرد: بايد ببينيم كه شوراي نگهبان كه در آنجا فقها هم حضور دارند چه نظري به اين مصوبه خواهند داشت، اين اظهارنظرهايي كه مي‌شود بايد براساس شرع و قانون باشد و خارج از اين‌ها قطعا مردود است و در مورد مساله‌اي كه مورد پذيرش دين و قانون است، همه بايد مطيع باشند.
تعطيلي شنبه هيچ مغايرتي
با احكام اسلامي ندارد
در همين حال، عضو مجمع محققين و مدرسين حوزه علميه قم، گفت: در قرآن، متون ديني و احكام اسلام، هيچ روزي به عنوان تعطيلي رسمي وجود نداشته و تعطيلي شنبه نيز هيچ مغايرتي با احكام اسلامي ندارد.
آيت‌الله محمدعلي ايازي در گفت‌وگو با «اتاق ايران آنلاين»، افزود: چيزي كه در احكام اسلام بر آن تأكيد شده برگزاري نماز جمعه در روز جمعه است و اينكه در وقت نماز جمعه كسب‌وكار نبايد برقرار باشد؛ اما حتي در روز جمعه هم قبل و بعد از نماز جمعه، كار كردن مانعي ندارد. او تأكيد كرد: بر مبناي فقه اسلام، هيچ مشكلي وجود ندارد كه تعطيلات را به گونه‌اي تنظيم كنيم كه با نظام بين‌المللي سازگاري بيشتري داشته و مغايرت تعداد روزهاي تعطيل ما نسبت به روزهاي تعطيل جامعه بين‌الملل كمتر باشد. ايازي با اشاره به تعطيلي شنبه در آيين يهوديت و استدلال برخي مبني بر اينكه تعطيلي شنبه در ايران همراهي با يهوديان محسوب مي‌شود، گفت: ما با اديان ابراهيمي در بخشي از احكام و عقايد و اخلاقيات اشتراكات نظري و عملي داريم. اينكه شيوه استدلال نيست؛ مثل اين است كه بگوييم چون يهودي‌ها نماز دارند ما نبايد نماز بخوانيم يا چون آنها در عقايدشان اعتقاد به توحيد دارند ما بايد آن را منكر شويم. بنابراين تعطيلي شنبه نبايد همراهي با كسي تلقي شود بلكه بايد از منظر بين‌المللي آن را مورد توجه قرار داد.
تعطيلي شنبه، ارتباط ما با كشورهاي مسلمان را نيز افزايش خواهد داد
رييس كميسيون صنعت اتاق ايران، گفت: مدت‌هاست كه نابساماني در زمينه تعطيلات پايان هفته براي كسب‌وكارها مشكل‌ساز شده بود و تصميم‌گيري براي سازمان‌دهي اين تعطيلات اقدام بسيار درستي است. عليرضا كلاهي صمدي در گفت‌وگو با «اتاق ايران آنلاين»، ادامه داد: در حال حاضر برخي از كسب‌وكارها، پنجشنبه را تعطيل و برخي نيمه تعطيل هستند. همچنين برخي شعب سازمان‌هاي خارجي و يا دفاتر شركت‌هاي بين‌المللي نيز جمعه و شنبه را تعطيل هستند. اين عدم هماهنگي نيازمند ايجاد يك وحدت رويه با محوريت هماهنگي بيشتر با نظام بين‌المللي است. او درباره برخي مخالفت‌ها با مصوبه مجلس براي تعطيلي شنبه، بيان كرد: اينكه در تصميمات و اقداماتمان به ايجاد هماهنگي بيشتر ميان سازمان و نهادهاي داخل ايران و خارج از آن، بي‌توجه باشيم، اشتباه محض است. كلاهي صمدي گفت: اكثر كشورهاي اسلامي، جمعه و شنبه يا شنبه و يكشنبه را تعطيل كرده‌اند. اينكه پنجشنبه و جمعه را تعطيل كنيم، موجب خواهد شد ارتباط ما نه تنها با كشورهاي غيرمسلمان بلكه با بسياري از كشورهاي منطقه و مسلمان محدودتر شده و تعداد روزهاي فعال ما براي ارتباط با آنها از چهار روز به سه روز كاهش يابد. او مخالفت با تعطيلي شنبه به دليل تعطيلي اين روز در دين يهوديت را بهانه‌تراشي دانست و افزود: اين استدلال درستي نيست. بسياري از مناسك ديني ما از جمله حرمت خوردن گوشت خوك با آنها مشترك است. آيا بايد در اين موارد هم تجديدنظر كرد؟
