نقش خاورميانه در نوسان قيمت‌هاي گاز جهان
تمديد پنج‌ساله قرارداد صادرات گاز ايران به عراق، هدف‌گذاري قطر براي افزايش ۲ برابري ظرفيت توليد ال‌ان‌جي، توليد ال‌ان‌جي در مصر و ادامه ناآرامي‌ها در درياي سرخ، مهم‌ترين تحولات بازار گاز در خاورميانه است كه باعث كاهش قيمت تك‌محموله‌هاي گاز در اروپا و افزايش قيمت آن در آسيا و امريكا شده است.
تمديد پنج‌ساله قرارداد صادرات گاز ايران به عراق، هدف‌گذاري قطر براي افزايش ۲ برابري ظرفيت توليد ال‌ان‌جي، توليد ال‌ان‌جي در مصر و ادامه ناآرامي‌ها در درياي سرخ، مهم‌ترين تحولات بازار گاز در خاورميانه است كه باعث كاهش قيمت تك‌محموله‌هاي گاز در اروپا و افزايش قيمت آن در آسيا و امريكا شده است.
به گزارش ايلنا به‌نقل از اداره كل امور اوپك، مجامع و سازمان‌هاي بين‌المللي وزارت نفت، بازار جهاني گاز در حال تغيير است و اين تغييرات بيش از هر نقطه‌اي در خاورميانه متمركز شده است.
ايران قرارداد پنج‌ساله، صادرات گاز به عراق را تمديد كرد و قطر نيز به عنوان شريك ايران در بزرگ‌ترين ميدان مشترك گازي جهان، دوبرابرسازي ظرفيت توليد ال‌ان‌جي را در برنامه دارد. بااين‌حال، ناآرامي‌ها در درياي سرخ، به عنوان يكي از مهم‌ترين شاهراه‌هاي انتقال ال‌ان‌جي در جهان، بر روند قيمت جهاني گاز و توليد بعضي از محموله‌هاي ال‌ان‌جي از مصر در زمستان آينده سايه افكنده است.
قطر انرژي، شركت ملي گاز و ال‌ان‌جي قطر، تأييد كرد كه در حال دو برابركردن ظرفيت توليد ال‌ان‌جي خود در چند سال آينده است. اين افزايش بيشتر از ظرفيت، حاصل پروژه‌هاي توسعه‌اي در كشور قطر است كه بايد ظرفيت توليد ال‌ان‌جي داخلي را از ۷۷ ميليون تن در سال به ۱۴۲ ميليون تن در سال (۳۲ ميليون تن در سال از پروژه شمال ميدان شرق، ۱۶ ميليون تن در سال از پروژه شمال ميدان جنوبي و ۱۶ ميليون تن در سال از پروژه شمال ميدان غرب) افزايش دهد.
شركت قطر انرژي همچنين انتظار دارد سالانه ۱۸ ميليون تن ال‌ان‌جي را از ترمينال گلدن‌پاس تگزاس (امريكا) كه تا سال ۲۰۲۵ راه‌اندازي خواهد شد و اين شركت از سهامداران آن است، صادر كند. اين گروه قبلاً با چند شركت چندمليتي ازجمله توتال انرژي، شل، اني، سينوپك، شركت ملي نفت چين، اكسون‌موبيل يا كونوكو فيليپس قراردادهاي تأمين امضا كرده است و فروش بلندمدت سالانه ۲۵ ميليون تن ال‌ان‌جي را تضمين مي‌كند.
چهار ماه از عبور آخرين كشتي حامل ال‌ان‌جي از تنگه باريك در انتهاي جنوبي درياي سرخ كه شبه‌جزيره عربستان و آفريقا را از هم جدا مي‌كند، مي‌‌گذرد و اين نشان ميدهد چگونه حملات به كشتي‌ها در آن منطقه تجارت جهاني انرژي را به هم ريخته است، درحالي‌كه قبل از تشديد درگيري‌ها در خاورميانه، ماهانه ده‌ها فروند كشتي تجاري از تنگه باب‌المندب عبور مي‌كردند. هم‌اكنون اين كشتي‌ها مجبور شدهاند براي انتقال سوخت بين حوضه‌هاي اقيانوس اطلس و اقيانوس آرام، مسير خود را در سراسر آفريقا تغيير دهند و خريداران را با تعداد محدودي از تأمين‌كنندگان باقي بگذارند، مگر اينكه مايل باشند هزينه‌هاي حمل‌ونقل بيشتري را بپذيرند. درنتيجه بازار جهاني ال‌ان‌جي به‌طور فزاينده‌‌اي در حال تكه‌تكه‌شدن است. پاتريك دوگاس، رييس تجارت ال‌ان‌جي در توتال انرژي، گفت: هم‌اكنون بيش از هر زمان ديگري، تقسيم‌بندي محموله‌هاي بين دو حوزه را شاهد هستيم و انتقال محموله از حوزه‌اي به حوزه ديگر از نظر اقتصادي چالش‌برانگيزتر خواهد بود. تاجران مجبور شدهاند براي محموله‌هاي خود خريداراني نزديك‌تر به محل توليد بيابند تا در حمل‌ونقل صرفه‌جويي كنند. از سوي ديگر شركت انرژي ايتاليايي اني انتظار دارد در زمستان آينده «برخي» محموله‌هاي ال‌ان‌جي را از پايانه داميتا در مصر صادر كند. اين كشور هم‌اكنون براي تضمين تأمين گاز داخلي خود به واردات ال‌ان‌جي احتياج دارد.
براساس گزارش اخير وود مكنزي، شركت هلدينگ گاز طبيعي مصر، واحد ذخيره‌سازي و گازي‌سازي دوباره شناور «هوگ» ال‌ان‌جي را به نام «هوگ گالئون»، براي استقرار در بندر عينسخنا، به‌منظور رفع كمبودهاي احتمالي گاز در بازار داخلي خود اجاره كرده است. اين اجاره براي دوره‌اي ۱۸ماهه است كه از ژوئن امسال آغاز مي‌شود.
به گزارش رسانه‌هاي محلي در مصر، اين كشور از ماه مه براي تأمين نياز داخلي خود، همه صادرات ال‌ان‌جي خود را متوقف كرده است. مصر افزون بر پايانه داميتا، تأسيسات «ايدكو» را با رهبري شركت انگليسي شل در اختيار دارد. كريستين سيگنورتو، مدير سبد جهاني گاز و ال‌ان‌جي، در پاسخ به پرسشي درباره چشم‌انداز كلي صادرات ال‌ان‌جي به خارج از مصر امسال طي نتايج سه ماه نخست شركت اني ايتاليا گفت: «در سه ماه اول سال جاري به‌وضوح شاهد كاهش شديد ظرفيت صادرات از مصر به‌دليل نبود تعادل بين عرضه و تقاضا و وضعيت خاورميانه بوده‌ايم.»
در كنار اين تحولات گازي در خاورميانه، امضاي قرارداد خط لوله گاز پاور سيبري ۲ از سوي روسيه و چين در آينده‌اي نزديك نيز از مهم‌ترين اتفاق‌هاي بازارهاي جهاني گاز در هفته‌هاي اخير بوده است كه مي‌تواند بر قيمت محموله‌هاي گاز اثرگذار باشد.
روسيه و چين انتظار دارند در آينده‌اي نزديك قراردادي درخصوص خط لوله گاز پاور سيبري ۲ براي انتقال گاز روسيه به چين امضا كنند. روسيه سال‌هاست كه براي ساخت اين خط لوله كه قرار است سالانه ۵۰ ميليارد مترمكعب گاز طبيعي را از طريق مغولستان از منطقه يامال در شمال روسيه به چين انتقال دهد، به مذاكره مشغول است.
اين عوامل سبب شده است ميانگين قيمت تك‌محموله‌هاي گاز طبيعي مايع‌شده (ال‌ان‌جي) در هفته منتهي به هفدهم مه (۲۸ ارديبهشت)، در بازار شمال شرق آسيا (NEA) با ۰.۱۵ دلار افزايش نسبت به هفته قبل به سطح ۱۰.۴۳ دلار در هر ميليون بي‌تي‌يو برسد. قيمت گاز هنري‌هاب (Henry Hub) امريكا نيز افزايش يافت. قيمت گاز در اين بازار در محدوده ۲ دلار بود و ميانگين قيمت نسبت به هفته پيش آن با ۰.۲۳ دلار افزايش به ۲.۳۲ دلار در هر ميليون بي‌تي‌يو رسيد.
بااين‌حال، قيمت تك‌محموله‌هاي گازي در بازار اروپا در اين هفته با كاهش همراه بود. ميانگين قيمت تك‌محموله ال‌ان‌جي در بازار جنوب غرب اروپا (SWE) در طول اين هفته با نوسان اندكي همراه بود و سرانجام با ۰.۰۶ دلار كاهش به ۹.۳۷ دلار در هر ميليون بي‌تي‌يو رسيد. قيمت گاز در بازار ان‌بي‌پي انگلستان (NBP) نيز هفته گذشته به‌طور ميانگين از ۹.۲۱ دلار براي هر يك ميليون بي‌تي‌يو به ۹.۰۵ دلار رسيد كه حدود ۰.۱۶ دلار كاهش داشت. قيمت گاز در بازار تي‌تي‌اف هلند (TTF) نيز با نوسان كمي همراه بوده است و سرانجام ميانگين قيمت گاز در اين بازار به ۹.۴۴ دلار براي هر يك ميليون بي‌تي‌يو رسيد كه ۰.۳۲ دلار نسبت به هفته گذشته كاهش يافت.
