مازاد تجاری با نفت

تعادل |تجارت خارجی کشور در دو ماهه امسال به ۲۵.۳ میلیارد دلار رسید. داده های گمرک نشان می‌دهد، با احتساب صادرات نفت خام و نفت کوره (اعلام شده توسط وزارت نفت) و خدمات فنی و مهندسی، شاهد ۷.۱۳ میلیارد دلار مازاد تجارت خارجی و بدون احتساب صادرات نفت خام و نفت کوره، خدمات فنی و مهندسی، حدود یک میلیارد دلار کسری تجارت خارجی هستیم. میزان صادرات غیر نفتی کشور در همین بازه زمانی، با افزایش نزدیک به 4 درصد نسبت به مدت مشابه سال گذشته، به ۸ میلیارد دلار رسیده است. در بین ده قلم عمده کالا‌های صادراتی، بیشترین رشد ارزشی به گاز‌های نفتی و هیدروکربور‌های گازی شکل مایع شده، میله‌های آهنی یا فولادی و اوره اختصاص دارد. همچنین در این مدت ۵ میلیون و ۸۴۸ هزار تن کالا به ارزش ۹.۱ میلیارد دلار وارد کشور شده که به لحاظ وزنی ۱۳ درصد و از حیث ارزش ۹ درصد افزایش نشان می‌دهد. در بین ده قلم عمده کالا‌های وارداتی، بیشترین افزایش به لحاظ ارزش، به کنجاله سویا، شکر و طلا اختصاص داشت. «آلمان، هلند و سوییس» در فهرست کشورهای عمده طرف معامله واردات قرار دارند. از آنسو، براساس اعلام بانک مرکزی، در سال جاری سهم کالاهای اساسی از ارز ترجیحی 2 میلیارد و ۵۸ میلیون دلار و سهم تجهیزات پزشکی، شیرخشک، ماده اولیه دارو و ملزومات دارویی ۳۴۶ میلیون و ۷۰ هزار دلار بود.

جزییات تجارت دوماهه

میزان صادرات غیر نفتی کشور در دو ماهه امسال با افزایش ۳.۸ درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته، به ۸ میلیارد دلار رسیده است.

محمد رضوانی‌فر معاون وزیر اقتصاد و رییس کل گمرک ایران با اعلام این خبر گفت: میزان وزنی صادرات غیرنفتی در دو ماهه امسال ۲۳.۵‌‌‌‌‌‏ میلیون تن بوده که افزایش ۸.۵‌‌‏ درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل برخوردار بوده است. رضوانی‌فر افزود: میزان صادرات کشور با احتساب نفت خام و نفت کوره، خدمات فنی مهندسی و تجارت چمدانی ۱۶.۲ میلیارد دلار بوده است.

وی ارزش تجارت خارجی کشور (مجموع واردات و صادرات) در دو ماهه نخست سال ۱۴۰۳ را ۲۵ میلیارد و ۲۸۰ میلیون دلار اعلام کرد.

معاون وزیر اقتصاد و رییس کل گمرک ایران گفت: در دو ماهه نخست سال ۱۴۰۳، با احتساب صادرات نفت خام و نفت کوره (اعلام شده توسط وزارت نفت) و خدمات فنی و مهندسی، شاهد ۷.۱۳ میلیارد دلار مازاد تجارت خارجی و بدون احتساب صادرات نفت خام و نفت کوره، خدمات فنی و مهندسی، حدود یک میلیارد دلار کسری تجارت خارجی بوده‌ایم.

به گفته وی در دو ماهه امسال ۸.۳‌‌‏ میلیون تن محصولات پتروشیمی به ارزش ۳.۵‌‌‌‌‏ میلیارد دلار صادر شده است که با افزایش ۴.۵ درصدی در وزن و ۸ درصدی در ارزش روبرو بوده است.

رضوانی‌فر اظهار داشت: سه قلم عمده کالا‌های صادراتی در دو ماهه نخست سال جاری، به پروپان مایع شده با ۵۵۹ میلیون دلار، گاز طبیعی مایع شده با ۵۵۳ میلیون دلار و متانول با حدود ۳۹۵ میلیون دلار اختصاص داشت.او با اشاره به اینکه در بین ده قلم عمده کالا‌های صادراتی، بیشترین رشد ارزشی به گاز‌های نفتی و هیدروکربور‌های گازی شکل مایع شده با ۱۱۰ درصد، میله­‌های آهنی یا فولادی با ۲۴ درصد و اوره با ۱۴ ‌‌‏درصد افزایش اختصاص داشت در خصوص کالاهایی که در بین ده قلم عمده کالا‌های صادراتی، دارای بیشترین کاهش در ارزش بودند، بیان‌ کرد: سنگ آهن بهم فشرده شده و کنسانتره های آن با ۲۳ درصد، شمش از آهن و فولاد با ۲۳ درصد و بوتان مایع شده با ۱۸.۵ ‌‌‏درصد کاهش، بیشترین کاهش در ارزش را داشته‌اند.

متوسط ارزش گمرکی هر تن کالای صادراتی از ۳۵۸ دلار در دو ماهه نخست سال گذشته به ۳۴۲ دلار در دو ماهه نخست سال ۱۴۰۳ رسیده، که کاهش ۴ ‌‌‏درصدی داشته است. او در خصوص بزرگ‌ترین مقاصد صادراتی کشور در دو ماهه سال جاری افزود: در این مدت چین با ۲.۲ میلیارد دلار، عراق ۱.۶ میلیارد دلار، امارات متحده عربی یک میلیارد دلار، ترکیه با ۷۲۹ میلیون دلار، پاکستان ۳۸۳ میلیون دلار، افغانستان ۳۵۱ میلیون دلار و هند با ۳۰۲ میلیون دلار، ۷ کشور عمده مقصد صادراتی ایران بودند. به گفته رضوانی فر، در دو ماهه امسال ۸۱ درصد از وزن و ۸۳ درصد از کل ارزش صادرات غیر نفتی کشور به ۷ کشور فوق‌الذکر صادر شده است. رضوانی‌فر در خصوص میزان واردات در دو ماهه سال جاری می افزاید: در این مدت ۵ میلیون و ۸۴۸ هزار تن کالا به ارزش ۹.۱ میلیارد دلار وارد کشور شده است که به لحاظ وزنی ۱۳ درصد و از حیث ارزش ۹ درصد افزایش نشان می‌دهد. به گفته وی، ۳ قلم عمده کالا‌های وارداتی در دو ماهه نخست سال ۱۴۰۳، ذرت دامی با ۶۴۵ میلیون دلار، طلا به اشکال خام با ۳۳۰ میلیون دلار و کنجاله سویا با ۳۲۶ میلیون دلار بوده است. در بین ده قلم عمده کالا‌های وارداتی، بیشترین افزایش به لحاظ ارزش، به کنجاله سویا با رشدی ۶۵۲ درصدی، شکر با رشد ۵۹۷ ‌‏درصدی و طلا به اشکال خام با رشدی ۳۱۸ ‌‌‏درصدی اختصاص داشت. به گفته وی، در بین ده قلم عمده کالا‌های وارداتی، بیشترین کاهش به لحاظ ارزش دلاری، مربوط به برنج با ۱۱ درصد کاهش، دانه سویا با ۱۰.۷ درصد کاهش و ذرت دامی با ۶ درصد کاهش بوده است. وی در خصوص ۷ کشور عمده طرف معامله واردات با ایران در فروردین و اردیبهشت ۱۴۰۳، اظهار داشت: در این مدت امارات متحده عربی با ۲.۷ میلیارد دلار، چین با ۲.۶ میلیارد دلار، ترکیه با ۱.۱ میلیارد دلار، آلمان با ۳۲۸ میلیون دلار، هند با ۲۴۹ میلیون دلار، سوئیس با ۱۹۴ میلیون دلار و هلند با ۱۹۳ میلیون دلار ۷ کشور عمده طرف معامله واردات با ایران بودند.

به گفته رضوانی فر، متوسط ارزش گمرکی هر تن کالای وارداتی ۱۵۵۲ دلار بوده که نسبت به رقم ۱۶۱۰ دلار در دو ماهه نخست سال ۱۴۰۲، ۳.۶ ‌‌‌‏درصد کاهش نشان می دهد.

ارز کالاهای وارداتی چقدر بوده؟

بانک مرکزی با اعلام جزئیات تأمین ارز کالاهای اساسی و دارو در سال جاری، اعلام کرد: در سال جاری سهم کالاهای اساسی از ارز ترجیحی دو میلیارد و ۵۸ میلیون دلار و سهم تجهیزات پزشکی، شیرخشک، ماده اولیه دارو و ملزومات دارویی ۳۴۶ میلیون و ۷۰ هزار دلار بود.

طی این مدت در حوزه کالاهای اساسی مبلغ ۵۲۹ میلیون و ۱۴۰ هزار دلار برای واردات ذرت، ۳۵۷ میلیون و ۱۰ هزار دلار برای واردات کنجاله سویا، و ۲۰۵ میلیون و ۱۳۰ هزار دلار برای واردات انواع روغن خام نباتی و پالم با نرخ ترجیحی (‌۲۸۵۰۰ تومان) تأمین شد. همچنین طی این مدت برای واردات گندم ۲۵۷ میلیون و ۶۰۰ هزار دلار، دانه‌های روغنی ۳۶۸ میلیون و ۵۰ هزار دلار، جو ۶۴ میلیون و ۱۴۰ هزار دلار، قند و شکر ۲۱ میلیون و ۷۱۰ هزار دلار و گوشت قرمز ۷۸ میلیون و ۹۳۰ هزار دلار ارز با نرخ ترجیحی تأمین شد. علاوه براین طی دو ماهه سال جاری مبلغ ۴۰ هزار دلار برای واردات گوشت مرغ، ۱۲۵ میلیون و ۷۹۰ هزار دلار برای واردات برنج، ۷ میلیون و ۸۱۰ هزار دلار برای واردات محصولات باغی و زراعی، ۱۰ میلیون و ۲۰۰ هزار دلار برای واردات حبوبات و مبلغ ۴۰۰ هزار دلار نیز برای واردات اقلام مورد نیاز صنایع غذایی، شیلات، دام و طیور و دامپزشکی ارز با نرخ ۲۸,۵۰۰ تومان تأمین شد. این گزارش حاکی‌ست در دو ماهه سال جاری، ۱۶ میلیون و ۴۰۰ هزار دلار برای سایر کد تعرفه‌ها در حوزه کالاهای اساسی و ۱۵ میلیون و ۷۰۰ هزار دلار برای کارمزد تبدیل و نقل و انتقال ارز در این بخش ارز با نرخ ترجیحی اختصاص یافت.

بر پایه این گزارش، سهم تجهیزات پزشکی، شیرخشک، ماده اولیه دارو و ملزومات دارویی از ارز تأمین شده با نرخ ترجیحی در دو ماهه ابتدایی سال جاری ۳۴۶ میلیون و ۷۰ هزار دلار بوده که از این میزان برای واردات تجهیزات و ملزومات پزشکی، ۱۳۵ میلیون و ۲۴۰ هزار دلار، دارو، ماده اولیه دارو، زیرفرآورده یا ملزومات دارویی ۱۹۲ میلیون و ۹۶۰ هزار دلار، ماده اولیه غذا، شیرخشک، مکمل و آرایشی و بهداشتی، دو میلیون و ۳۴۰ هزار دلار، و برای واردات واکسن‌ها و کیت‌های پزشکی، ۱۲ میلیون و ۸۲۰ هزار دلار ارز با نرخ ۲۸,۵۰۰ تومان با نظر دستگاه متولی مربوطه از سوی بانک مرکزی تأمین شد.

طی این مدت ۲ میلیون و ۷۰۰ هزار دلار نیز با نرخ ۲۸,۵۰۰ تومان برای تأمین کارمزد تبدیل نقل و انتقال ارز در حوزه سلامت اختصاص یافت.