وجود ۱۰۵ مركز تكثير و پرورش گونه‌هاي حيات‌وحش در كشور
مدير كل حفاظت و مديريت حيات وحش سازمان حفاظت محيط زيست گفت: اكنون ۱۰۵ مركز تكثير و پرورش گونه‌هاي حيات‌وحش با ارزش جانوري از جمله يوزپلنگ، گورخر، قوچ و ميش در كشور فعال است كه ۳۲ مورد از سوي سازمان محيط‌زيست و ۷۳ مركز توسط بخش خصوصي مديريت مي‌شود.
مدير كل حفاظت و مديريت حيات وحش سازمان حفاظت محيط زيست گفت: اكنون ۱۰۵ مركز تكثير و پرورش گونه‌هاي حيات‌وحش با ارزش جانوري از جمله يوزپلنگ، گورخر، قوچ و ميش در كشور فعال است كه ۳۲ مورد از سوي سازمان محيط‌زيست و ۷۳ مركز توسط بخش خصوصي مديريت مي‌شود. غلامرضا ابدالي درباره وضعيت گونه‌هاي جانوري به ايلنا گفت: در محيط زيست چند رده گونه‌هاي جانوري وجود دارد، پرندگان، خزندگان و دو زيستان كه همه اين دست گونه‌ها زندگي متفاوتي دارند. زندگي آنها تحت تاثير شرايط محيطي متفاوت است. تغيير اقليم، بر زيستگاه‌ها تاثير مي‌گذارد و به موازات آن بر زندگي زيستمندان در گونه‌هاي جانوري تاثيرگذار است. تاثير اقليم بر تنوع زيستي بسيار حائز اهميت است، لذا تاثير تغيير اقليم بر روي گونه‌ها به مراتب بيشتر از تاثير برداشت آنها از طبيعت و تخريب زيستگاه‌ها است. او در ادامه تصريح كرد: عمده تهديدات تخريب زيستگاه، تكه تكه شدن زيستگاه، برداشت از گونه‌ها، بيماري‌ها، معرفي گونه‌هاي غير بومي و تغييرات اقليمي است، اينها در حقيقت عواملي هستند كه گونه‌ها و زيستگاه‌ها را تهديد مي‌كنند كه در اين ميان تغيير اقليم هم مستقيم و هم غيرمستقيم گونه‌ها را تهديد مي‌كند.
گونه‌هاي جانوري در ليست قرمز و در معرض تهديد
ابدالي در ادامه تصريح كرد: در ايران بر اساس ليست قرمز اكنون ۸۷ گونه در معرض خطر است و چند گونه ديگر هم به دليل اينكه جمعيت شان كاهش پيدا كرده به صورت ويژه بر روي آنها كار مي‌شود. از جمله گوزن زرد، يوز، هوبره، ميش مرغ و گور خر ايراني. روي اين دست گونه‌ها در خارج از زيستگاه در مراكز تكثير روي آنها كار انجام مي‌گيرد و به صورت ويژه آنها را مديريت مي‌كنيم.
ابدالي با اشاره به وضعيت پرندگان گفت: از ميان حدود ۵۶۰ گونه پرنده فهرست شده در فون جانوري ايران، ۶۲ گونه در ليست گونه‌هاي در معرض تهديد قرار مي‌گيرند كه از ميان اين تعداد، ۳۵ گونه آبزي و كنار آبزي شمرده مي‌شوند. مدير كل دفتر حفاظت و مديريت حيات وحش سازمان حفاظت محيط زيست ادامه داد: گروه ديگري از پرندگان، از گونه‌هاي مهاجر عبوري در ايران هستند؛ اين پرندگان فصل تابستان از ايران عبور مي‌كنند و براي مدتي مهمان كشورمان هستند، همچنين جمعيت‌هاي بزرگي از گونه‌هاي كنار آبزي چون سليم خرچنگ خوار و انواعي از پرستوهاي دريايي در مناطق ساحلي كشور توليد مثل مي‌كنند.همچنين ۳۵ گونه پرنده مهاجر به ايران در فهرست گونه‌هاي در معرض تهديد قرار دارند.
تاثير مخرب توسعه ناپايدار
بر زيستگاه‌هاي گونه‌هاي جانوري
ابدالي درباره مهم‌ترين عامل تهديد كننده جانوري چنين گفت: عوامل تهديد كننده جانوري، تغيير اقليم، شكار و صيد است، عامل ديگري كه بايد متذكر شد، عوامل مخرب توسعه ناپايدار كه موجب تخريب زيست مي‌شود.بيماري‌هاي حيات وحش از ديگر مواردي است كه گونه‌هاي جانوري را مورد تهديد قرار مي‌دهند.
اودر ادامه گفت: مناطق چهارگانه كشور تحت قانون حفاظت از محيط زيست است. جمعيت‌هاي جانوري ما در تمام گستره كشور پراكنش دارند، چه در سطح مناطق حفاظت شده يا در مناطق آزاد. بخشي از توسعه ناپايدار كه به گونه‌هاي جانوري آسيب وارد مي‌كنند، خارج از مناطق حفاظت شده است. اكنون طرح‌هاي اقتصادي بزرگ، پيوست محيط زيستي دارند. ولي بعضي از طرح‌هاي اقتصادي كه صورت مي‌گيرد باعث تخريب زيستگاه‌هاي محيط زيست شده و به قطع اين زيستگاه‌ها که داراي گونه‌هاي جانوري هستند و تحت عوامل ناپايدار مخرب توسعه‌اي قرار مي‌گيرند می‌انجامد.
حفاظت از گونه‌هاي جانوري
اصلي‌ترين وظيفه است
اوتأكيد كرد: وظيفه اصلي سازمان حفاظت و مديريت حيات وحش، حفظ گونه‌ها در طبيعت و زيستگاه اصلي است، اما عواملي مانند توسعه و تغيير كاربري اراضي موجب تخريب و جزيره‌اي شدن زيستگاه‌ها و كاهش طعمه شده است، از اين‌رو حيات تعدادي از گونه‌ها از جمله يوزپلنگ، گوزن زرد ايراني و گورخر در خطر نابودي و انقراض قرار گرفته است و سازمان محيط‌زيست به موازات وظيفه اصلي خود، سايت‌هاي تكثير و پرورش برخي گونه‌ها را ايجاد كرده تا با حفاظت از گونه‌ها مانع از دست رفتن ژن‌هاي ارزشمند جانوري شود. مدير كل حفاظت و مديريت حيات وحش سازمان حفاظت محيط زيست گفت: بارزترين وظيفه سازمان احياي گونه‌ها در زيستگاه اصلي است، به خصوص گونه‌هايي كه جمعيت آنها كاهش پيدا كرده است. علاوه بر اين موضوع، در خارج از زيستگاه در مراكز تكثير، بر روي گونه‌هایي كه جمعيت آنها كاهش پيدا كرده است، به صورت ويژه و به منظور حفاظت از ژن‌ها، به صورت ويژه كار مي‌شود.
اقدامات موثري براي تكثير گونه‌هاي جانوري صورت گرفته است
ابدالي تاكيد كرد: اكنون ۱۰۵ مركز تكثير و پرورش گونه‌هاي حيات‌وحش با ارزش جانوري از جمله يوزپلنگ، گورخر، قوچ و ميش در كشور فعال است كه ۳۲ مورد از سوي سازمان محيط‌زيست و ۷۳ مركز توسط بخش خصوصي مديريت مي‌شود. او گفت: سازمان حفاظت محيط زيست در مدت دو سال گذشته اقدامات موثري در زمينه تكثير گونه‌هاي جانوري در مراكز تكثير و پرورش انجام داده است. حفاظت از گونه‌هاي حيات‌وحش جزو برنامه‌هاي اصلي سازمان حفاظت محيط‌زيست است.
ايران داراي غني‌ترين پوشش گياهي و جانوري در خاورميانه است
ابدالي اظهار داشت: در طبيعت ايران ۲۰۹ گونه پستاندار، ۵۶۸ گونه پرنده، ۲۷۲ گونه خزنده و ۲۴ گونه دوزيست زندگي مي‌كنند كه نشان مي‌دهد كشور ما زيستگاهي مناسب براي جانوران است و در ميان كشورهاي خاورميانه داراي غني‌ترين فون و فلور (پوشش گياهي و جانوري) است؛ از اين‌رو بايد از آنها محافظت كنيم.
