افزايش تدريجي ۵ ساله «سن ازدواج» در ايران
مدتهاست كه بالا رفتن سن ازدواج به يك چالش جدي براي جامعه ما تبديل شده است. از يك طرف افزايش سن ازدواج از طرف ديگر كاهش نرخ تولد كشور ما را در سراشيبي پيري جمعيت قرار داده و هر چند مسوولان سعي ميكنند با تصويب قوانين و در نظر گرفتن مشوقهايي اين مشكلات را تا حدي حل و فصل كنند اما در نهايت آن چيزي كه در واقعيت وجود دارد اين است كه شرايط به قدري براي تشكيل زندگي مشترك و فرزند آوري سخت شده است كه ديگر نميتوان با وعده وامهاي چند ده ميليوني افراد زيادي را به ازدواج و فرزندآوري تشويق كرد.
مدتهاست كه بالا رفتن سن ازدواج به يك چالش جدي براي جامعه ما تبديل شده است. از يك طرف افزايش سن ازدواج از طرف ديگر كاهش نرخ تولد كشور ما را در سراشيبي پيري جمعيت قرار داده و هر چند مسوولان سعي ميكنند با تصويب قوانين و در نظر گرفتن مشوقهايي اين مشكلات را تا حدي حل و فصل كنند اما در نهايت آن چيزي كه در واقعيت وجود دارد اين است كه شرايط به قدري براي تشكيل زندگي مشترك و فرزند آوري سخت شده است كه ديگر نميتوان با وعده وامهاي چند ده ميليوني افراد زيادي را به ازدواج و فرزندآوري تشويق كرد.
يك جمعيتشناس از وجود ۵ ميليون و ۵۰۰ هزار مرد و ۴ ميليون و ۶۰۰ هزار زن در بازه سني ازدواج خبر داد و افزود: ميانگين سن ازدواج در ۴ دهه گذشته براي دختران ۲۰ سال و براي پسران ۲۵ سال بود اما اين رقم اكنون براي مردان به ۳۰ سال و براي زنان به ۲۵ سال رسيده؛ به عبارتي بهطور تدريجي ميانگين سن ازدواج در زنان و مردان ۵ سال افزايش يافته است. شهلا كاظميپور، با اشاره به وضعيت آمار ازدواج در ايران، به ايسنا گفت: براساس برآوردهاي انجام شده در سال ۱۴۰۰، ۱۵ ميليون نفر از مردان ايراني در بازه سني ۲۰ تا ۳۹ سال و ۱۳ ميليون نفر از زنان در بازه سني ۱۵ تا ۳۵ سال قرار دارند كه از اين تعداد ۵ ميليون و ۵۰۰ هزار نفر از مردان و ۴ ميليون و ۶۰۰ هزار نفر از زنان در اين بازه سني، مجرد هستند.
يكسوم زنان و مردان ۱۵ تا ۳۵ ساله «مجرد» هستند
او با بيان اينكه ازدواج در كشور كاهش نيافته؛ تغييرات ساختاري جمعيت موجب كاهش ازدواج در كشور شده است، ادامه داد: بررسي وضعيت تناسب جمعيت جوانان متاهل و مجرد به تفكيك جنسيت نيز نشان ميدهد كه ۳۷ درصد از مردان و ۳۶ درصد از زنان در بازه سني مذكور مجرد هستند؛ به عبارتي تقريبا يك سوم از جمعيت مردان و زنان در بازه سني جوانان مجرد و دوسوم آنها متاهل هستند.
اين جمعيتشناس با اشاره به روند ازدواج جوانان طي دهههاي اخير، بيان كرد: تفاوتي در بررسي روند ازدواج در سنوات گذشته وجود ندارد؛ اگرچه معمولا تعداد ازدواجهاي ثبتشده در بازههاي قبلي حدود ۸۰۰ هزار مورد بود كه اين رقم در سالهاي بعد به ۷۰۰ هزار و سپس به ۶۰۰ هزار مورد رسيد و در سال ۱۴۰۰ نيز به ۵۲۰ هزار مورد رسيده است. اما ممكن است برخيها ادعا كنند كه اين آمار نشاندهنده كاهش ميزان ازدواج است، اين درحالي است كه وقتي هركدام از ازدواجها را در هر بازه زماني به تعداد زنان مجرد تقسيم كنيم، مشخص ميشود كه همواره در هر سالي ۱۰ درصد از زنان ازدواج كردهاند؛ بنابراين نسبت ازدواج در كشور كاهش نيافته، بلكه تغييرات ساختاري جمعيت موجب كاهش ازدواج در كشور شده است.
كاظميپور در توضيح بيشتر اين موضوع تاكيد كرد: ازدواج در مقابل جمعيت زنان مجرد كم نشده است و همواره يك سوم جمعيت «مجرد» هستند.
او با اشاره به تعداد مردان و زنان در بازه سني ۱۵ سال و بالاتر نيز گفت: براساس آمارها بهطور كلي ۳۲ ميليون مرد و ۳۲ ميليون زن ۱۵ سال به بالا در كشور وجود دارد كه از ميان جمعيت مردان ۸ ميليون و ۶۰۰ هزار نفر و از ميان جمعيت زنان، ۵ ميليون و ۷۰۰ هزار نفر مجرد هستند كه اين تفاوت جمعيتي موجب شده با افزايش سن جمعيت در ايران، زنان بدون همسر در اثر فوت يا طلاق در سالمندي بيشتر از مردان باشند.
اين جمعيتشناس در ادامه به افزايش سن ازدواج طي سنوات اخير اشاره كرد و توضيح داد: در گذشته، ازدواجها در سنين پايينتري اتفاق ميافتاد، بهطوري كه ميانگين سن ازدواج طي 4 دهه گذشته براي دختران ۲۰ سال و براي پسران ۲۵ سال بود اما اين رقم اكنون براي مردان به ۳۰ سال و براي زنان به ۲۵ سال رسيده؛ به عبارتي بهطور تدريجي ميانگين سن ازدواج در زنان و مردان ۵ سال افزايش يافته است. كاظميپور در ادامه به روند وضعيت ازدواجها باتوجه به سالمندي جمعيت ايران توضيح داد كه ثبت ازدواج ۱۰ درصد از زنان در ساليان مختلف ثابت بوده است، اما اگر جمعيت جوان در كشور كاهش يابد به طبع تعداد ازدواج در كشور نيز كاهش مييابد، اما نسبت آن ثابت خواهد ماند.
آمارهاي ازدواج در ايران نگرانكننده نيست
اين جمعيتشناس با تاكيد بر اينكه آمارهاي ازدواج در ايران، نگرانكننده نيست، درخصوص تاثير تسهيلات ارايه شده به جوانان در امر ازدواج، بيان كرد: ايران كشوري اسلامي است و آمار ازدواج در ايران در مقايسه با كشورهاي غربي بسيار بيشتر است. تسهيلاتي كه به جوانان ارايه ميشود نيز ميتواند در زمان ازدواج جوانان اثرگذار باشد، اما يكي از دلواپسيهايي كه در اين زمينه مطرح است، تاخير در ازدواج جوانان و به دنبال آن تاخير در باروري است از همين رو علت تلاش براي تسريع زمان ازدواج به دليل جواني جمعيت ايران است.