تغيير چهره بحران انرژي اروپا؛ زمستان سخت در راه است
با وجود اينكه اتحاديه اروپا مدعي غلبه بر وابستگي به انرژي روسيه بدون پيامدهاي منفي شده است، سوئيچ اين بلوك از خط لوله گاز روسيه به ال‌ان‌جي، هزينه‌هايش را افزايش داده است.
با وجود اينكه اتحاديه اروپا مدعي غلبه بر وابستگي به انرژي روسيه بدون پيامدهاي منفي شده است، سوئيچ اين بلوك از خط لوله گاز روسيه به ال‌ان‌جي، هزينه‌هايش را افزايش داده است.
به گزارش ايسنا، هنگامي كه اتحاديه اروپا، روسيه را پس از حمله نظامي به اوكراين در سال ۲۰۲۲، با تحريم‌هاي گسترده بمباران كرد، گاز در كانون توجهات قرار گرفت.
روسيه بزرگ‌ترين تامين كننده گاز طبيعي اروپا بود و در آستانه توقف عرضه قرار گرفت. در آن زمان، روحيه غالب در اروپا، اطمينان از اين بود كه حتي اگر روسيه، شير گاز را به روي اروپايي‌ها ببندد، گزينه‌هاي جايگزين زيادي وجود دارد. در واقع، چنين هم بود. اما كاري كه اروپايي‌ها انجام دادند، جايگزين كردن واردات گاز طبيعي مايع (ال‌ان‌جي) به جاي وابستگي به واردات گاز روسيه از خط لوله بود. اما در گزينه جديد، رقابت بيشتري نسبت به واردات گاز روسيه از طريق خط لوله وجود دارد.
در سال ۲۰۲۲، زماني كه اولين كشتي‌هاي حامل ال‌ان‌جي امريكا وارد بنادر اروپايي شدند، رهبران ملي و اتحاديه اروپا، خوشحال شدند و ادعا كردند اروپايي‌ها به راحتي، وابستگي خود به گاز روسيه را بدون هيچ اثر نامطلوبي، قطع كرده‌اند. تنها چند ماه بعد، امانوئل ماكرون، رييس‌جمهور فرانسه، امريكا را به دليل درخواست قيمت بسيار بالا براي گاز مايع خود، به‌شدت مورد انتقاد قرار داد و جنبه‌اي از اين سوئيچ را كه هيچ كس ديگري نمي‌خواست درباره آن صحبت كند، آشكار كرد: مساله قيمت.
سوئيچ اروپا از گاز خط لوله‌اي روسيه به ال‌ان‌جي آن سوي اقيانوس اطلس، هزينه داشت و همچنان هزينه دارد و به همين دليل است كه اروپا هنوز واردات گاز از روسيه از جمله ال‌ان‌جي روسيه را به‌طور كامل متوقف نكرده است. مشكل اين است كه به زودي، مسير ترانزيتي اوكراين بسته خواهد شد، زيرا اين كشور اعلام كرده است قرارداد ترانزيت خود با گازپروم را كه در پايان سال منقضي مي‌شود، تمديد نخواهد كرد.
بار ديگر، رهبران اروپايي مطمئن بوده و مدعي شدند اروپا بدون گاز روسيه، مشكلي نخواهد داشت. نكته‌اي كه آنها بار ديگر از قلم انداختند، اين بود كه وابستگي فزاينده به ال‌ان‌جي، قيمت انرژي در اين منطقه را بالا نگه مي‌دارد و رقابت پذيري صنايع اروپايي را كه بروكسل تلاش زيادي براي تقويت آن دارد، به خطر مي‌اندازد.
داده‌هاي جريان گاز در ماه مه كه اوايل ماه جاري منتشر شد، نشان داد جريان صادرات گازپروم از طريق اوكراين به اروپا، نسبت به مدت مشابه سال گذشته، ۳۹ درصد افزايش يافته است. رويترز هفته گذشته گزارش كرد از آغاز سال ميلادي جاري، شركت دولتي گازپروم روسيه، حدود ۱۳ ميليارد متر مكعب گاز طبيعي به اروپا صادر كرده است. اين ميزان، در مقايسه با صادراتي كه اين غول روسي، سابق بر اين به اروپا داشت، اندك محسوب مي‌شود و ال‌ان‌جي جاي آن را گرفته است. اين مشكلي براي اروپا است.
بلومبرگ اخيرا در گزارشي نوشت: برخلاف آنچه رهبران اروپايي در زمستان سال ۲۰۲۲ اعلام كردند و مدعي شدند بحران انرژي حتي پيش از اينكه آغاز شود، كنترل شده است، بحران گاز اروپا هنوز فاصله زيادي تا پايان يافتن دارد. در آن زمستان، اروپا شانس داشت چرا كه دماي هوا، معتدل بود و زمستان بعدي هم چنين بود. اما خبر بد اين است كه دماي هواي معتدل زمستاني كه تحت پديده «ال نينو» بوده است، به پايان خود نزديك شده و پديده جوي «لانينا» در راه است كه هواي سردتري را به همراه مي‌آورد.
اين به معناي زمستان‌هاي سردتر در نيمكره شمالي است و به نوبه خود، به معناي تقاضاي بيشتر براي گاز است و در نهايت، به معناي قيمت‌هاي بالاتر براي مصرف انرژي در اروپاست. سياستمداران اروپايي هنوز دوست ندارند درباره قيمت ال‌ان‌جي صحبت كنند زيرا اين موضوع كاملا ناخوشايند است. در واقع قيمت‌ها از اوجي كه در اواسط سال ۲۰۲۲ پيدا كردند، به ميزان قابل ملاحظه‌اي كاهش يافتند اما به هيچ‌وجه به ميانگين قيمت گازي كه اروپا قبل از آن سال، از طريق خط لوله وارد مي‌كرد، نزديك نشده‌اند. مساله ناخوشايندتر، يكي از دو دليل بزرگ اين كاهش قيمت است كه به فعاليت صنعتي كمتر به دليل قيمت بالاي گاز، برمي‌گردد. خبر خوب اين است كه زمستان سال ۲۰۲۵-۲۰۲۴، احتمالا آخرين زمستاني خواهد بود كه اروپا با تامين محدود ال‌ان‌جي و قيمت‌هاي بالاتر روبرو مي‌شود. از سال ۲۰۲۵، عرضه جديد از سوي قطر و امريكا وارد بازار مي‌شود و از فشار تقاضا كم مي‌كند. اما آنچه اتفاق نمي‌افتد، خريد گاز به قيمت هم سطح واردات گاز روسيه از طريق خط لوله است كه به رشد صنعتي اروپا كمك كرده بود.
اين مساله نشان مي‌دهد رشد صنعتي به اين زودي بهبود نخواهد يافت، به خصوص اگر حمايت دولتي عظيمي فراهم نشود. شايد به همين دليل است كه صحبت از «رشد زدايي» و «پسا رشد» وارد صحبت سياسي رسمي در اروپا شده‌اند. بازگشت به رشد واقعي بدون انرژي ارزان، غيرممكن است و هيچ انرژي ارزاني در افق اروپايي به چشم نمي‌خورد.
بر اساس گزارش اويل پرايس، در واقع، ال‌ان‌جي بسيار گران‌تر، در افق انرژي اروپا ديده مي‌شود كه به دليل سياست‌هاي انرژي خود اتحاديه اروپاست. اتحاديه اروپا ماه گذشته قانون جديدي را تصويب كرد كه روي انتشار متان از گاز طبيعي كه وارد اين بلوك مي‌شود، محدوديت تعيين كرد. اين به معناي آن است كه صادركنندگان به اروپا، بايد در كاهش انتشار كربن سرمايه‌گذاري كنند و اين به معناي آن است كه محصول نهايي، گران‌تر خواهد شد. زمستان سال ۲۰۲۵-۲۰۲۴ بعيد است آخرين زمستان سخت براي اروپايي‌ها باشد. اين زمستان احتمالا سومين زمستان از بسياري از زمستان‌هاي سخت خواهد بود.
