روز جمعه انتخابات رياست‌جمهوري برگزار شد و همين موضوع باعث شد كه بازارها كمي به آرامش برسند تا زمان انتخاب كابينه دولت جديد در يك مسير نسبتا متعادل حركت كنند و پس از آن با توجه به اينكه چه برنامه‌اي براي اقتصاد و سياست كشور دارند بازارها نيز تغيير مسير دهند.
در هفته‌اي كه گذشت بازار شرايط بدي نداشت و نسبت به انتخابات در آخرين روزهاي كاري خود واكنش مثبت نشان داد و به عقيده برخي از كارشناسان اين مثبت شدن بازار به روز جاري نيز سرايت خواهد كرد. البته بايد به اين موضوع توجه داشت كه از روز جاري دامنه نوسان پس از گذشت حدودا يك ماه به حالت معمول خود باز خواهد گشت. پس از شهادت رييس‌جمهور و هيات همراه در روز يكشنبه ۳۰ ارديبهشت با تصميم هيات مديره سازمان بورس و اوراق بهادار معاملات بورس دامنه نوسان سهام به ۲درصد كاهش پيدا كرد. اين تصميم به منظور مديريت هيجانات فعالان بازار و كاهش ريسك‌هاي بازار سهام اتخاذ شد. محدوديت دامنه نوسان در روز بعد (سه‌شنبه پس از سانحه سقوط بالگرد) براي كنترل شرايط بازار كافي بود، اما تداوم اين تصميم با توجه به تعطيل نبودن ساير بخش‌هاي كشور، نتيجه‌اي نداشت.
قادر معصومي خانقاه، مدير نظارت بر بورس‌ها درخصوص محدوديت دامنه نوسان گفت: «در خصوص تصميم هيات مديره سازمان بورس مبني بر محدوديت دامنه نوسان از اواخر ارديبهشت تا ۹ تيرماه بايد اشاره كرد كه به سبب حادثه‌اي كه براي بالگرد رييس‌جمهور و همراهان رخ داد سازمان بورس به استناد مفاد قانون اوراق بهادار جمهوري اسلامي ايران به منظور حمايت از حقوق سهامداران و صيانت از منابع آنها تصميماتي را اتخاذ كرد كه يكي از آنها كاهش دامنه نوسان به مثبت و منفي ۲ درصد بود.»
اين مقام مسوول در ادامه اظهار كرد: «البته كه يكسري ابهامات در برخي از صنايع از جمله پالايشگاه‌ها و خودرو وجود داشت كه اين ابهامات هم در اين تصميم‌گيري بي‌تاثير نبود ولي اصلي‌ترين موضوع همان بحث شهادت رييس‌جمهور و هيات همراه بود.»
او در نهايت گفت: «حالا باتوجه به رصد شرايط و بنابر جلسات برگزار شده قرار شد از تاريخ ۹ تيرماه ۱۴۰۳ دامنه نوسان قيمت سهام در بورس تهران و فرابورس (به جز بازار پايه و توافقي) از مثبت و منفي ۲ درصد به مثبت و منفي ۶ درصد افزايش پيدا كند و دامنه نوسان قيمت صندوق‌هاي سرمايه‌گذاري سهامي و مختلط از نوع قابل معامله به همان دامنه نوسان قيمت قبل از كاهش دامنه نوسان كه ۱۰ درصد بود برگردد.»
به نظر مي‌رسد كه اين بازگشت دامنه نوسان به اراقام خود مي‌تواند ورود نقددينگي و پس از آن افزايش ارزش معاملات را در پي داشته باشد.
فعالان بازار سرمايه انتظارات بسيار زيادي از دولت چهاردهم دارند كه مهم‌ترين آن عدم دخالت و دستكاري و همچنين حذف قيمت‌گذاري دستوري است. در اصل يكي از نيازهاي بازار سهام داشتن مديراني با ثبات، با دانش و تجربه فراوان است تا در روزهاي سخت كمك حال باشند و تنها نقش ناظر را نداشته باشند. برزو حق‌شناس، كارشناس بازار سرمايه درخصوص انتخابات و انتظارات نوشت: «انتظارات بازار سرمايه از دولت مشخص است، اما ديدگاه‌هاي كانديدا‌ها در خلاف يكديگر قرار دارد. ديدگاه يكي از اين دو طيف كه در سه سال گذشته نيز شاهد آن بوديم، پيش‌روي به سمت دلار زدايي، هرچه دولتي‌تر شدن اقتصاد و اعمال حاكميت بيشتر دولت بر اقتصاد است كه بيان انتظارات به اين طيف از كانديدا‌ها نتيجه‌اي را به دنبال نخواهد داشت؛ در مقابل، طيف ديگري با شعار اقتصاد آزاد قرار دارند كه انتظارات بازار سرمايه از آنها، تحقق شعار بها دادن به تفكرات كارشناسان و اجرايي شدن وعده‌هاي ذكر شده جهت بهبود وضعيت بورس است.
مسائل كلان اقتصاد كشور در درجه‌اي از وخامت قرار دارند كه هيچ يك از دولت‌ها در كوتاه‌مدت قادر به حل اين مسائل نخواهند بود و صدور وعده در اين باره، صرفا يك رويا و حرفي شعار زده است. طيفي از كانديدا‌ها بر اين شرايط واقف‌اند و بر حل مسائل كشور با جهان تأكيد مي‌ورزند، كه اين نكته مي‌تواند انتظارات تورمي را كنترل كند، در كوتاه‌مدت به جامعه اميد تزريق كرده و از بحراني بودن شرايط موجود بكاهد؛ اما در بلندمدت -با توجه به مسائل كلانِ بسيار، حل اين بحران‌ها به تصميمات سختي نياز دارد كه در حد تصميم‌گيري دولت‌ها نخواهد بود و به تصميمات كلان نظام نيازمند است.»
تالار شيشه‌اي از دريچه معاملات
در هفته اخير شاخص كل بورس ۲ درصد افزايش يافت و در ارتفاع ۲ ميليون و ۸۵ هزار واحدي و شاخص كل هم‌وزن با افزايش ۱.۱۳ درصدي در پله ۶۷۳ هزار و ۲۶۳ واحدي قرار گرفت و شاخص كل فرابورس نيز با افزايش ۱.۹۳ درصدي در ارتفاع ۲۲ هزار و ۳۰۳ واحدي ايستاد.
همچنين صنعت استخراج نفت به جز كشف با افزايش ۴.۷۵ درصدي بيشترين رشد را بين صنايع بورسي داشت و صنعت اطلاعات و ارتباطات هم در جايگاه بعدي قرار گرفت. همچنين صنعت وسايل ارتباطي با افت اطلاعات و ارتباطات درصدي در بين صنايع بيشترين كاهش را تجربه كرد. مجموع ارزش معاملات خرد و حق تقدم‌ها در اين هفته كاري ۷ هزار و ۷۸ ميليارد تومان بود. جزئيات ارزش معاملات خرد روزانه به اين شكل بود كه شنبه هزار و ۵۳۹ ميليارد، يكشنبه هزار و ۷۹۵ ميليارد تومان، دوشنبه هزار و ۸۴۲ ميليارد تومان و چهارشنبه هزار و ۹۰۶ ميليارد تومان ارزش معاملات روي تابلو ثبت شد. ميانگين سرانه خريد افراد حقيقي در اين هفته كاري ۲۳ ميليون و ۸۰۰ هزار تومان و ميانگين سرانه فروش آنها ۲۲ ميليون و ۴۰۰ هزار تومان بوده است. همچنين در اين هفته كاري ۲۰۵ ميليارد تومان نقدينگي افراد حقيقي از بازار سهام خارج شد.
بورس كالا در يك نگاه
آمار معاملات بازار فيزيكي بورس كالاي ايران نشان مي‌دهد در هفته منتهي به ۸ تير ۳۸۶ شركت در تالارها و بازار فرعي كالا و محصولشان را عرضه كردند كه به معامله نزديك به ۲.۱ ميليون تن انواع كالا و محصول به ارزش ۲۱.۵ هزار ميليارد تومان منتهي شد. ارزش معاملات ۱۰ شركت برتر ۹.۵ هزار ميليارد تومان برآورد شد. بورس كالاي ايران برترين‌هاي بورس كالا در هفته منتهي به ۸ تير را براساس ارزش فروش شركت‌ها در بازار فيزيكي اعلام كرد. جزييات رتبه‌بندي جايگاه شركت‌ها از لحاظ فروش به شرح زير است: ملي صنايع مس ايران (فملي) با ثبت معامله ۹ هزار و ۲۱۵ تن مس كاتد، مس كم عيار، مس مفتول، سولفور موليبدن، اكسيد موليبدن و كننسانتره فلزات گرانبها به ارزش ۳ هزار و ۳۰۹ ميليارد تومان در رتبه نخست ايستاد.
فولاد خوزستان (فخوز) با فروش ۸۱ هزار و ۳۲۰ تن آهن اسفنجي، شمش بلوم، تختال و آرگون به ارزش يك هزار و ۳۲۳ ميليارد تومان، دوم شد. معدني و صنعتي گل گهر (كگل) با فروش ۱۹۰ هزار تن گندله و كنسانتره سنگ آهن به ارزش ۹۹۸ ميليارد تومان، سوم شد.
فولاد كاوه جنوب كيش (كاوه) با ثبت معامله ۵۳ هزار تن آهن اسفنجي و شمش بلوم به ارزش ۸۴۴ ميليارد تومان در رتبه چهارم ايستاد. جهان فولاد سيرجان (فجهان) با فروش ۲۶ هزار و ۵۰ تن ميلگرد، شمش بلوم و آرگون به ارزش ۶۲۶ ميليارد تومان پنجم شد.
پالايش نفت اصفهان (شپنا) با ثبت معامله ۳۸ هزار تن وكيوم باتوم و لوب كات سبك به ارزش ۵۸۱ ميليارد تومان، ششم شد. پالايش نفت بندرعباس (شبندر) با فروش ۳۰ هزار تن لوب كات سنگين و وكيوم باتوم به ارزش ۵۶۹ ميليارد تومان در رتبه هفتم ايستاد.
فولاد هرمزگان جنوب (هرمز) با ثبت معامله ۲۰ هزار تن تختال به ارزش ۴۵۲ ميليارد تومان هشتم شد. سازمان توسعه و نوسازي معادن و صنايع معدني ايران ۳۴ هزار و ۶۰۰ تن آهن اسفنجي به ارزش ۴۳۲ ميليارد تومان فروخت نهم شد. ذوب آهن اصفهان (ذوب) با فروش ۱۷ هزار و ۳۵۰ تن شمش بلوم و ثبت ارزش ۳۷۵ ميليارد تومان دهم شد.
