دبير شوراي اجرايي فناوري با تشريح نقش دولت آينده در حكمراني ديجيتال و هوشمندسازي گفت: بايد بازارگاه‌هايي براي ارايه خدمات دولتي رقابتي كاربرپسند و هوشمند فراهم شود.
به گزارش خبرنگار مهر؛ فناوري اطلاعات و ارتباطات (ICT) به عنوان يكي از مهم‌ترين عوامل تحول‌زا در جهان معاصر، نقشي حياتي در توسعه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي كشورها ايفا مي‌كند. در دهه‌هاي اخير، گسترش اينترنت و فناوري‌هاي مرتبط، منجر به تغييرات شگرفي در نحوه زندگي، كار و تعاملات اجتماعي مردم شده است. اين تحولات نه‌تنها به بهبود كيفيت زندگي افراد كمك كرده‌اند، بلكه زمينه‌ساز پيشرفت‌هاي چشمگيري در عرصه‌هاي مختلف اقتصادي و فرهنگي نيز بوده‌اند. در حوزه اقتصاد، فناوري اطلاعات و ارتباطات با تسهيل فرآيندهاي كسب‌وكار، كاهش هزينه‌ها و افزايش بهره‌وري، به شركت‌ها و سازمان‌ها امكان داده است تا با سرعت بيشتري به بازارها دست يابند و خدمات خود را بهبود بخشند. همچنين، ايجاد فرصت‌هاي شغلي جديد در حوزه فناوري اطلاعات و ارتباطات، از ديگر مزاياي اقتصادي اين تحولات به‌شمار مي‌رود. به‌علاوه، ديجيتالي شدن فرآيندهاي مالي و تجاري، از جمله بانكداري و تجارت الكترونيك، به افزايش شفافيت و كاهش فساد كمك كرده است. در بُعد اجتماعي، فناوري اطلاعات و ارتباطات با فراهم كردن امكان دسترسي به اطلاعات و خدمات متنوع، زمينه‌ساز افزايش آگاهي و مشاركت عمومي در امور مختلف شده است. ارتباطات مجازي، شبكه‌هاي اجتماعي و ابزارهاي ارتباطي نوين، به افراد اين امكان را داده‌اند تا به‌راحتي با يكديگر در تماس باشند و از تجربيات و دانش بهره‌مند شوند. اين امر نه‌تنها باعث نزديكي بيشتر افراد به يكديگر شده، بلكه فرصت‌هاي آموزشي و فرهنگي جديدي را نيز فراهم آورده است. در اين ميان، نقش رييس‌جمهور آينده جمهوري اسلامي ايران در هدايت و تحول نظام حكمراني بسيار حائز اهميت است. رييس‌جمهور آينده بايد توانمندي لازم براي ايجاد تحول آفريني منسجم و ذوابعاد را در نظام حكمراني كشور داشته باشد. اين تحول نيازمند ايجاد انسجام در خط‌مشي‌گذاري، اجرا و نظارت بر برنامه‌هاي توسعه‌اي، به‌ويژه در حوزه فناوري اطلاعات و ارتباطات است. بي‌شك همگام‌سازي دولت با تحولات جهاني و پاسخگويي به نيازهاي مردم در پارادايم هميشه برخط، از اصلي‌ترين چالش‌هايي است كه رييس‌جمهور آينده با آن مواجه خواهد بود. دولت آينده بايد با استفاده از ظرفيت‌هاي بخش خصوصي و ايجاد رقابت در ارايه خدمات دولتي، به‌صورت هوشمند و بهينه، كيفيت و كميت خدمات را بهبود بخشد. اجراي برنامه‌هاي توسعه‌اي نظير ماده ۱۰۷ برنامه هفتم توسعه و قانون مديريت داده‌ها و اطلاعات ملي، نيازمند هماهنگي و انسجام در دستگاه‌هاي اجرايي و توانمندسازي نيروي انساني است. بدون ترديد فناوري اطلاعات و ارتباطات به عنوان يك محرك قوي براي تحقق توسعه، نقش بي‌بديلي در پيشرفت جوامع ايفا مي‌كند. در اين ميان كشورهايي كه توانسته‌اند به‌خوبي از اين فناوري‌ها بهره‌برداري كنند، شاهد رشد و شكوفايي در ابعاد مختلف اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي بوده‌اند. از همين رو، سرمايه‌گذاري در توسعه زيرساخت‌هاي فناوري اطلاعات و ارتباطات و بهره‌گيري هوشمندانه از آنها، بايد يكي از راهبردهاي اصلي رييس‌جمهور آينده براي دستيابي به رشد و توسعه همه‌جانبه كشور باشد. مهر، به همين بهانه و در آستانه برگزاري دور دوم چهاردهمين دوره انتخابات رياست‌جمهوري ايران، به گفت‌وگو با احسان كيان‌خواه دبير شوراي اجرايي فناوري پرداخته و نظر ايشان را درباره نقش دولت آينده در توسعه فضاي مجازي و اينترنت جويا شده است.
سه پارادايم در زمينه كاربرد اينترنت
احسان كيان‌خواه، دبير شوراي اجرايي فناوري اطلاعات در پاسخ به پرسش مطرح شده در مورد كاربرد اينترنت در زيست جهاني امروز گفت: سال‌هاست كه تغيير پارادايمي در كاربرد اينترنت براي زيستِ جهاني مردم رخ داده است. سه پارادايم مختلف در اين زمينه وجود داشته است. پارادايم اول در دوگانه «اتصال – قطع» (Connect - Disconnect)
تعريف مي‌شود. در اين پارادايم اينترنت به مثابه فضايي صرفاً جهت رفع نياز است. پارادايم بعد، شهروندان را در دوگانه برخط – برون خط (Online - Offline) تعريف مي‌كند. در اين نگاه، انسان تا حدي مي‌تواند نيازها و حياتش را به صورت برخط مرتفع سازد. وي در ادامه افزود: در اين ميان، پارادايم سوم و آخر كه پيشرفته‌ترين پارادايم موجود در رابطه انسان و اينترنت محسوب مي‌شود، پارادايم «هميشه برخط» (Always Online) است. شهروندي كه در پارادايم قبل توانست ميزاني از نيازهايش را به صورت برخط مرتفع سازد، چرا نتواند از ظرفيت اينترنت به صورت حداكثري جهت تسهيل زندگي و رفع نيازهايش استفاده كند؟ دبير شوراي اجرايي فناوري اطلاعات اضافه كرد: پس نگاه انسان نسل جديد به اينترنت و فضاي مجازي نه به صورت يك كالاي لوكس و نه به صورت فضايي حداقلي براي رفع نياز است، بلكه وي اساساً به دنبال طراحي زيست جديد، درون اين فضا است. وي در ادامه و در پاسخ به اين پرسش كه نقش و ماهيت دولت، حكمراني و رييس‌جمهور آينده در اين تحول چيست؟ گفت: واضح است كه دولت و نظام حكمراني كشور بايد هم‌پاي اين تحولات حركت كند. كيان‌خواه معتقد است كه اصلي‌ترين چالش‌هاي نظام حكمراني كشور (مخصوصاً در نظام اداري) علاوه بر نبود تمركز و انسجام در خط‌مشي‌گذاري، اجرا و نظارت بر اين تحول، عدم هماهنگي دولت با مردم است. مردم نياز به پارادايم سوم دارند اما دولت هنوز در پارادايم دوم و حتي گاهي اول قرار دارد.
سرويس‌هاي دولتي به پارادايم سوم نرسيده‌اند
وي در اين خصوص گفت: به عنوان نمونه مردم در حالي كه تجربه تحولات سايبري در خريدهاي روزانه يا سرويس‌هاي بانكي را دارند، همين چابكي و به‌هنگام بودن را از نظام حكمراني و اداري كشور توقع دارند و البته توقع به جايي است؛ اما متأسفانه بسياري از سرويس‌هاي دولتي هنوز به بلوغ پارادايم سوم دست نيافتند.
