تعادل |
ميزان وزني صادرات غيرنفتي در سه ماهه امسال ۳۷.۸ ميليون تن بوده كه افزايش ۵.۶ درصدي نسبت به مدت مشابه سال قبل را تجربه كرده است. همچنين، ميزان صادرات كشور با احتساب نفت خام و نفت كوره، خدمات فني مهندسي و تجارت چمداني ۲۵.۷ ميليارد دلار بوده است. بررسي داده‌هاي گمرك از روند صادرات كشور در فصل بهار 1403 نشان از خروج كشورهاي اروپايي از فهرست هفت مقصد نخست صادراتي حكايت دارد. به‌طوريكه «تركيه» تنها كشور دو رگه آسيايي - اروپايي است كه در ميان مقاصد اصلي صادراتي كشور در بازه زماني مورد بررسي قرار دارد. بررسي روند صادرات كشور در فصل بهار 1403 بيانگر اين است كه تمركز ايران بر بازارهاي جايگزين به خصوص در منطقه آسيا در اين فصل بوده است. با اين حال، «چين» همچنان توانسته عنوان مهم‌ترين مقصد صادراتي ايران در اين فصل را به خود اختصاص دهد و جايگاه خود را در صدر جدول حفظ كند.
جزييات تجارت در ماه سوم
داده‌هاي اعلام شده از سوي گمرك نشان مي‌دهد كه ارزش تجارت خارجي كشور (مجموع واردات و صادرات) در سه ماهه نخست سال ۱۴۰۳ حدود ۴۰ ميليارد دلار بوده است. ميزان وزني صادرات غيرنفتي در سه ماهه امسال ۳۷.۸ ميليون تن بوده كه افزايش ۵.۶ درصدي نسبت به مدت مشابه سال قبل را تجربه كرده است. به گفته رييس كل گمرك ايران، ميزان صادرات كشور با احتساب نفت خام و نفت كوره، خدمات فني مهندسي و تجارت چمداني ۲۵.۷ ميليارد دلار بوده است.
با توجه به اعداد و ارقام اعلام شده ارزش صادرات غير نفتي كشور در بازه زماني مورد بررسي با افزايش ۷.۶ درصدي نسبت به مدت مشابه سال گذشته، ۱۳.۵ ميليارد دلار بوده و ميزان وزني صادرات غيرنفتي نيز به ۳۷.۸ ميليون تن رسيد كه افزايش ۵.۶ درصدي نسبت به مدت مشابه سال قبل داشته است.
محمد رضواني‌فر در خصوص مازاد تجارت خارجي كشور نيز گفت: با احتساب صادرات نفت خام و نفت كوره (اعلام شده توسط وزارت نفت) و خدمات فني و مهندسي، شاهد ۱۱.۴ ميليارد دلار مازاد تجارت خارجي و بدون احتساب صادرات نفت خام و نفت كوره، خدمات فني و مهندسي، حدود ۸۰۰ ميليون دلار كسري تجارت خارجي بوده‌ايم. براساس داده‌هاي اعلام شده از سوي گمرك در بهار ۱۴۰۳، در سه ماهه امسال ۱۵.۶ ميليون تن محصولات پتروشيمي به ارزش ۶.۲ ميليارد دلار صادر شده است كه ۷.۲۶ درصدي در وزن و ۸.۸۵ درصدي در ارزش افزايش نشان مي‌دهد.
آمار تجارت در ماه دوم
از آن‌سو، ميزان صادرات غيرنفتي كشور در دو ماهه امسال ۲۳.۵ ميليون تن بوده كه از افزايش ۸.۵ درصدي نسبت به مدت مشابه سال قبل برخوردار بوده است. ارزش تجارت خارجي كشور (مجموع واردات و صادرات) در دو ماهه نخست سال ۱۴۰۳، ۲۵ ميليارد و ۲۸۰ ميليون دلاراعلام شد. ميزان صادرات كشور با احتساب نفت خام و نفت كوره، خدمات فني مهندسي و تجارت چمداني هم به ۱۶.۲ ميليارد دلار رسيده است. البته رصد آمارهاي ارديبهشت ماه نشان از افزايش 130 درصدي واردات نسبت به فروردين ماه دارد. در ماه دوم سال، ارزش واردات 6 ميليارد و 360 ميليون دلار محاسبه شده است، در مقابل صادرات كشور در ارديبهشت 52 درصد نسبت به ماه گذشته افزايش داشته است. بالاترين ميزان واردات در مقايسه با ارديبهشت ماه سال‌هاي گذشته و بالاترين رقم ماهانه واردات از اسفند 1400، به روشني نشان مي‌دهد كه استراتژي تجارت خارجي كشور تغييري نداشته و همچنان بناي سياست‌گذاران بر استفاده از درآمد نفتي براي حفظ سطح واردات بين 50 تا 60 ميليارددلار در سال است.
اقلام عمده صادراتي
با توجه به روند واردات كالا اين سوال مطرح مي‌شود كه در مدت زمان مورد بررسي سه قلم كالاي عمده صادراتي شامل «گاز طبيعي مايع شده» با ۱.۶ ميليارد دلار، «پروپان مايع شده» با ۸۶۴ ميليون دلار و «متانول» با حدود ۶۰۴ ميليون دلار اختصاص داشت.
از سوي ديگر در بين ده قلم عمده كالا‌هاي صادراتي، بيشترين رشد ارزشي به «گاز‌هاي نفتي» و «هيدروكربور‌هاي گازي شكل مايع شده» با ۸۷ درصد، «پلي اتيلن گريد فيلم» با ۶۳ درصد و «ميله‌هاي آهني يا فولادي» با ۱۸ درصد افزايش، اختصاص داشت. اما در ميان كالاهايي كه در بين ده قلم عمده كالا‌هاي صادراتي، داراي بيشترين كاهش در ارزش بودند، نيز «بوتان مايع شده» با ۱۳ درصد، «شمش از آهن و فولاد» با ۹ درصد و «گاز طبيعي مايع شده» با ۳ درصد كاهش، بيشترين كاهش در ارزش را داشته‌اند.
از سوي ديگر متوسط ارزش گمركي هر تن كالاي صادراتي از ۳۵۱ دلار در سه ماهه نخست سال گذشته به ۳۵۷ دلار در سه ماهه نخست سال ۱۴۰۳ رسيده، كه افزايش ۲ درصدي داشته است.
كشورهاي مقصد صادراتي
با توجه به داده‌هاي اعلام شده مي‌توان گفت بزرگ‌ترين مقاصد صادراتي كشور در سه ماهه شامل «چين» با ۳.۶ ميليارد دلار، «عراق» ۳ ميليارد دلار، «امارات متحده عربي» ۱.۹ ميليارد دلار، «تركيه» با ۱.۳ ميليارد دلار، «افغانستان» با ۵۲۴ ميليون دلار، «پاكستان» ۵۱۴ ميليون دلار و «هند» با ۴۴۳ ميليون دلار، ۷ كشور عمده مقصد صادراتي ايران بوده‌اند.
به گفته رييس كل گمرك، در سه ماهه امسال ۸۱ درصد از وزن و ۸۳ درصد از كل ارزش صادرات غير نفتي كشور به ۷ كشور فوق‌الذكر صادر شده است.
اقلام عمده وارداتي
داده‌هاي اعلام شده همچنين نشان مي‌دهد در بازه زماني مورد بررسي ۹ ميليون و ۴۰۰ هزار تن كالا به ارزش ۱۴.۳ ميليارد دلار وارد كشور شده است كه به لحاظ وزني ۷.۷۳ درصد و از حيث ارزش ۱.۳۳ درصد افزايش نشان مي‌دهد. از سوي ديگر در بين سه قلم عمده كالا‌هاي وارداتي در سه ماهه نخست سال ۱۴۰۳، «ذرت دامي» با ۸۹۰ ميليون دلار، «كنجاله سويا» با ۴۸۳ ميليون دلار و «طلا به اشكال خام » با ۴۷۶ ميليون دلار بوده است.
در بين ده قلم عمده كالا‌هاي وارداتي، بيشترين افزايش به لحاظ ارزش، به «كنجاله سويا» با رشدي ۱۰۱۵ درصدي، «طلا به اشكال خام» با رشدي ۲۶۵ درصدي و «شكر» با رشد ۱۵۰ درصدي اختصاص داشت.
