كشور 80 ميليوني را نميتوان با تهاتر گوسفند و انبه اداره كرد
سيدحميد حسيني، فعال حوزه نفت و پتروشيمي درباره نگاه دو نامزد به مساله اقتصاد به فرارو گفت: «برنامه اقتصادي بايد حاوي راهكارها و مسيرهايي گويا باشد كه مشخص كند رويكرد نامزد راجع به توسعه اقتصادي، رشد شاخصهاي اقتصادي كشور و ارزآوري چيست.
سيدحميد حسيني، فعال حوزه نفت و پتروشيمي درباره نگاه دو نامزد به مساله اقتصاد به فرارو گفت: «برنامه اقتصادي بايد حاوي راهكارها و مسيرهايي گويا باشد كه مشخص كند رويكرد نامزد راجع به توسعه اقتصادي، رشد شاخصهاي اقتصادي كشور و ارزآوري چيست.
آقاي پزشكيان رويكرد نخبگاني و كارشناس محور به مسائل دارد. از سوي ديگر معتقد است كه براي توسعه اقتصادي نياز به اجماع ملي، استفاده از ظرفيت همه نيروها، كاهش و رفع اختلافات داخلي، حلوفصل منازعات خارجي و رفع تحريمها داريم. آنچه آقاي جليلي در نظر دارد، به نوعي ادامه روند وضع موجود است. ايشان اعتقاد دارد كه با برخي اقدامات مثل برقراري انضباط مالي، تشكيل دولت قوي و داشتن برنامه ميتوانيم به اهدافمان برسيم. هر كدام از اين نگاهها، مزايا و معايبي دارد. متاسفانه هر وقت نامزدها به ارايه برنامه عملياتي ميپردازند، اين احساس به وجود ميآيد كه در اين زمان كم نتوانستند خود را براي اظهارنظر و ذكر مصاديق آماده كنند.»
حسيني افزود: «بايد ببينيم كه هر كدام از اين رويكردها كه داراي مزايا و معايب است، چقدر امكان تحقق دارد. در جريان مناظره، بحث اجراي برنامه هفتم پيشرفت بارها مورد تاكيد قرار گرفت. اين برنامه ۲۴ فصل دارد و برنامهاي مسالهمحور است. در برنامه تاكيد شده كه رشد اقتصادي سالانه بايد ۸ درصدباشد، صادرات سالانه ۱۲ درصد افزايش يابد و معضل صندوقهاي بازنشستگي، كمآبي، جمعيت، اشتغال، مسكن و كاهش ونهايتا حل گردد، دولت بايد براي رسيدن به اين اهداف برنامه ارايه نمايد.»
حسيني تاكيد كرد: «از طرف ديگر بايد به اين اصل مهم توجه كنيم كه براي تحقق اين اهداف، به منابع مالي نياز داريم (سالانه ۲۰۰ ميليارد دلار) . بخشي از اين منابع مالي، در اختيار شركتهاي دولتي و متعلق به نهادها و همچنين بانكها و شركتهاي بزرگ خصوصي است. شركتها بخشي از درآمدشان را به عنوان سود توزيع و بخشي از آن را سرمايهگذاري ميكنند. اما تمام اين منابع، پاسخگوي سرمايه مورد نياز براي رسيدن به اين اهداف نيست. براي رسيدن به اهداف برنامه هفتم، نياز به سرمايه، تكنولوژي و تجهيزات داريم. بايد بتوانيم از امكانات و سرمايههاي جهاني استفاده كنيم. نياز به جذب سرمايه خارجي داريم.
برنامه آقاي پزشكيان در اين زمينه مشخص است، ولي نياز به پلن بي دارد كه اگر لغو تحريمها و جذب سرمايهگذاري خارجي ميسر نشد چه خواهد كرد. اين رويكرد نخبگاني و كارشناسمحور بايد بتواند در سناريوهاي مختلف سوالات اصلي اقتصاد كشور را پاسخ دهد.
راهكار اقتصادي آقاي جليلي در صورت عدم تحقق ارتباط با اقتصادهاي برتر و سيستمهاي جهاني، اين است كه ما فرصتهايي داريم و بايد روي ظرفيتهاي داخلي تمركز كنيم. در حالي كه پزشكيان نگاهش استفاده از همه ظرفيتها، اجماعسازي، رفع تبعيض است.از ديدگاه آقاي جليلي و دولت فعلي با استفاده از نيروهاي كارآمد (موسوم به جوانان مومن انقلابي) و انضباط مالي ميتوان رشد اقتصادي را محقق كرد.»
سازوكارهاي مالي در اختيار امريكاست
اين فعال اقتصادي خاطرنشان كرد: «طيف آقاي جليلي نقدشان به دولت روحاني اين بود كه اين دولت كارآمد نيست، چون مديران پير و فرسوده دارد كه انگيزهاي براي كار ندارند؛ اگر ما بياييم با نيروهاي جوان انقلابي مشكلات كشور را حل ميكنيم. اما مردم ديدند نه تنها مشكلات حل نشد، بلكه وضعيت معيشت مردم بدتر شد و هيچيك از شعارهاي دولت در زمينه مسكن، بورس، اشتغال، تورم ورفع تحريمها محقق نشد و قيمتها چند برابر شد. بنابراين، معتقدم كه جليلي شخصيت خوبي دارد، اما حرفهايي كه در برابر يك جهان فرصت و يك ايران جهش ميزند، بر اساس واقعيت نيست. شايد روي كاغذ خوب باشد، ولي عملي نيست. بخواهيم يا نخواهيم، اقتصاد جهان در اختيار چند كشور بزرگ غربي است. ۸۴ درصد مبادلات تجاري دنيا با دلار انجام ميشود.
بعد از خروج ترامپ از برجام، كشورهاي اروپايي سازوكار اينستكس را براي انجام تراكنشهاي مالي با ايران برپا كردند. اما بنگاههاي اروپايي از آن استقبال نكردند چون نميخواستند با امريكا درگير شوند. اين نشان ميدهد كه امريكا هست كه بخش اعظم روابط اقتصادي جهان را مديريت ميكند و بر آن مسلط است. بنگاههاي اقتصادي، بانكها، شركتهاي بيمه، كشتيراني و هر آنچه در اين سازوكار اقتصادي جهاني وجود دارد و بعد از جنگ جهاني دوم ايجاد شده، به نحوي تحت سلطه امريكاييهاست. بنابراين، نميشود آن را ناديده گرفت.»
حسيني با اشاره به صحبتهايي كه درباره اولويت دادن به منطقه مطرح ميشود، تاكيد كرد: «آقاي جليلي ميگويد كه ما بايد از فرصتهايمان استفاده كنيم. چند بازار ۲۵۰ تا ۳۰۰ ميليارد دلاري در كشورهاي همسايه ايران مثل امارات، عربستان، تركيه و روسيه وجود دارد. در سه سال گذشته كه قرار بود اولويت به كشورهاي همسايه داده شود، چند درصد از اين بازارهاي ميليارد دلاري را به دست آورديم؟ با روسيه چقدر مراوده تجاري داريم، در حالي كه براي جنگ اوكراين هزينه داديم؟ حجم مبادلات تجاري با تركيه كه روابط حسنهاي با آن داريم، چقدر است؟
تمام اين كشورها روابط كلان اقتصادي خود را بر اساس اصول جهاني تنظيم ميكنند. آقاي پزشكيان به درستي گفت كه FATF مثل فيفاست. آن قاعده كلي بر جهان حاكم است. اگر آن را پذيرفتيم، در بازي هستيم و اگر نپذيرفتيم، در بازيهاي اصلي نيستيم. وقتي نظام بانكداري جهاني با اين ابزار كار ميكند و شما اين ابزار را در دست نداري، نميتواني معامله كني. نميشود يك كشور بزرگ ۸۰ ميليوني را با تهاتر گوسفند و انبه اداره كرد.»