تحریم‌ها مانع تجارت 16میلیاردی با دهلی

تعادل |

سفیر هند در تهران می گوید: اگر اقتصاد ایران تحریم نبود، حجم تجارت دو کشور می‌توانست به 16 میلیارد دلار برسد ولی الان حدود 2 میلیارد دلار است. این امر نشان‌دهنده پتانسیل عظیم موجود برای گسترش روابط تجاری بین دو کشور است. با این حال، برای تحقق این پتانسیل، لازم است که موانع موجود، به‌ویژه تحریم‌ها، برطرف شوند. فعالان اقتصادی دو کشور به این نکته اشاره می‌کنند در صورتی که دو کشور بخواهند مناسبات تجاری خود را توسعه دهند باید تسهیل‌گری در سرمایه‌گذاری مشترک را در دستور کار قرار دهند.

تسهیل فرصت‌های سرمایه‌گذاری مشترک

همایش توسعه روابط تجاری ایران و هند به همت اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران و اتاق مشترک ایران و هند برگزار شد. در این نشست، ابراهیم جمیلی، ريیس اتاق مشترک ایران و هند گفت: ما به هند توجه داریم و برای همین به دنبال تسهیل فرصت سرمایه‌گذاری مشترک هستیم. باید این فرصت‌ها به فعالان اقتصاد معرفی شود و ظرفیت‌های اقتصادی دو کشور را شناخت و بدانیم در دوره تحریم چگونه صادرات مجدد به هند داشته باشیم. جمیلی درباره نقل‌وانتقال پولی گفت: برای انتقال روپیه و ریال باید بانک مرکزی دو کشور تسهیل‌گری کنند و تلاش کنیم ارز به قیمت واقعی به دست صادرکننده برسد. جمیلی در ادامه تاکید کرد: برای رفع مشکلات تجار ایرانی و هندی تلاش می‌کنیم، چراکه وظیفه اتاق مشترک ایران و هند شنایی و رفع این مشکلات است.

در ادامه رودرا گاوراو شرست، سفیر هند در ایران از رابطه تاریخی، فرهنگی و تجاری دو کشور گفت: هند و ایران دو کشور مهم هستندکه تعامل تاریخی دیرینه با هم دارند. شش قرن زبان رسمی هند، فارسی بود و این نشان‌دهنده عمق روابط تاریخی است. ایران و هند در طول تاریخ با هم روابط تجاری داشتند و اقتصاد دو کشور مکمل هم هستند.

سفیر هند در ایران تصریح کرد: دو کشور می‌توانند در حوزه‌های مختلف با هم کار کنند. ایران نزدیک‌ترین اقتصاد به هندوستان است. کشورهای جنوب آسیا، محصولات و اقلام مشترکی را تولید می‌کنند و بازار کشورهای همسایه مناسب صادرات هند نیستند اما اقتصاد ایران غنی و گسترده است. محصولات کشاورزی‌ای که در ایران تولید می‌شود، نسبت به جنوب آسیا متفاوت است.

او از صادرات انرژی ایران به هند گفت: در سال 2018، هندوستان حدود 11 میلیارد دلار از ایران نفت خریداری کرده بود ولی با شروع تحریم‌ها در سال 2019 این رقم کاهش یافت با این وجود اقلام دیگری هستند که می‌تواند موردتوجه تجار قرار گیرد.

سفیر هند در ایران ادامه داد: ایرانی‌ها باید به شرایط حال هندوستان نگاه کنند. ما در گذشته مستعمره غرب بودیم ولی الآن تولید و اقتصاد هند رشد کرده است. قبلا استعمارگران علیه صنعت این کشور بودند و برای همین اقتصاد هند بیشتر کشاورزی محور بود. الان وضعیت تغییر کرده است. امروز هند سومین اقتصاد بزرگ دنیاست و آنچه باید موردتوجه ایران قرار گیرد نزدیکی اقتصاد هند به اقتصاد ایران است.

او ادامه داد: تولید ناخالص داخلی هندوستان در سال گذشته 800 میلیارد دلار رشد کرده ولی این رشد در حوزه تجارت کم بوده است. ما از تجارت سود می‌بریم و ایران اقتصاد مهمی دارد. فرصت زیادی برای هر دو کشور وجود دارد که می‌شود از آن استفاده کرد.

سفیر هند در ایران تصریح کرد: اگر اقتصاد ایران تحریم نبود، حجم تجارت دو کشور می‌توانست به 16 میلیارد دلار برسد ولی الان این عدد 2 میلیارد دلار است.

او به وضعیت بازار هند اشاره کرد: در هند طبقه متوسط و طبقه فقیر در حال رشد است و در سبد مصرفی آنها محصولات فرآوری‌شده کشاورزی و میوه جا دارد و این باعث می‌شود فرصت تعاملات بالاتر برود.

به گفته سفیر هندوستان در ایران، یکی از مهم‌ترین مشکلات در مسیر تجارت دو کشور، نبود تعاملات بانکی و سازوکار پرداخت است. قبلا سیستم روپیه-ریال خوب کار می‌کرد. هند نفت می‌خرید و روپیه در بانک هند سپرده‌گذاری می‌شد و ایران برنج، موز، شکر و کالای دارویی وارد می‌کرد ولی با شروع تحریم‌های ثانویه این وضعیت تغییر کرد. هنوز هم تلاش می‌کنیم به سراغ کالای غیرتحریمی برویم و حتی می‌توانیم روی نفت هم تمرکز کنیم.

او ادامه داد: ظرفیت همکاری و سرمایه‌گذاری در اقتصاد دو کشور وجود دارد. اقتصاد هند خدمات محور است؛ ما سرمایه‌گذاری در حوزه زیرساخت، لجستیک، حمل‌ونقل و فرودگاه‌ها را تقویت می‌کنیم که این فرصت خوبی برای سرمایه ایران است. از طرفی ایران مهم‌ترین و منطقی‌ترین مسیر ترانزیتی برای عبور کالای هند به کشورهایی مانند ارمنستان، آذربایجان و غیره است. ما علاقه‌مند هستیم در کریدور بین‌المللی همکاری داشته باشیم و در بندر چابهار سرمایه‌گذاری کنیم. ایران نقش ترانزیت بین هند و دیگر کشورها را دارد و همین ظرفیت بستری برای سرمایه‌گذاری مشترک است. باید سازوکار سرمایه‌گذاری مشترک آماده شود.

گاوراو شرست اظهار کرد: باید تلاش کنیم در حوزه‌هایی که مشمول تحریم نیستند ازجمله حوزه‌های کشاورزی، دارو و غذا تجارت خود را افزایش دهیم تا پول به‌اندازه کافی به این سیستم تزریق شود و ایران علاوه بر صادرات محصولات خود، با اتکا به آن اقلام مورد نیاز خود را از هند وارد کند.

او تأکید کرد: علاوه بر این‌ها باید بر افزایش سرمایه‌گذاری‌های مشترک نیز متمرکز شویم که این امر درنهایت به افزایش حجم مبادلات تجاری منجر خواهد شد. شرکت‌های هندی علاقه‌مند به سرمایه‌گذاری در حوزه‌های انرژی و محصولات کشاورزی در چابهار هستند.

موانع همکاری کجاست؟

در ادامه نیلوفر اسدی، مدیر آسیا و اقیانوسیه معاونت بین‌الملل اتاق ایران گفت: اقتصاد هند در حوزه فناوری و اطلاعات، خودرو، خدمات فنی و مهندسی، نانو و بایو، تکنولوژی، محصولات دارویی و خدمات و پزشکی رشد خوبی کرده و ایران هم ظرفیت‌های خوبی در این حوزه‌ها دارد که می‌توان با هم‌افزایی این فرصت‌ها را تکمیل کرد. دو کشور لازم است از مزیت‌ها و دستاوردهای یکدیگر بهره بیشتری ببرند.

با توجه به موانع تعرفه‌ای، لازم است مذاکرات در خصوص توافق تجارت آزاد به‌ویژه در حوزه کشاورزی هر چه سریع‌تر منتهی به یک نتیجه شود و فعالان بخش خصوصی امکان همکاری بیشتری پیدا کنند.

در بحث انتقال دانش فنی و توسعه همکاری‌های شرکت‌های دانش‌بنیان و همچنین جذب سرمایه‌گذاران در این بخش می‌تواند یک اولویت مهم برای رشد این بخش از فعالیت‌های تجاری در تکنولوژی‌های نوین باشد و می‌تواند همکاری گسترده شکل گیرد.

او ضمن اشاره به دیگر موانع همکاری ادامه داد: با توجه به تحریم‌ها انتظار می‌رود سفارت هند مساله حمل و نقل، ترانزیت و نقل‌وانتقال بانکی را موردتوجه قرار دهد. اتاق ایران و اتاق مشترک ایران و هند آمادگی دارند با همکاری سفارت برای رفع این مشکلات راهکارهای جدید بیندیشد. او پیشنهاد کرد: با توجه به گام‌های اخیر هند در حوزه سرمایه‌گذاری و تجهیز و توسعه بندر چابهار، این کشور می‌تواند در چابهار شعبه بانک هندی تاسیس کند تا از این مسیر فعالیت تجار ایران و هند تسهیل شود. اسدی همچنین از تجارت به شیوه تهاتر گفت که می‌تواند موردتوجه دو کشور قرار گیرد.

موانع و مشکلات تجارت

از زبان فعالان اقتصادی

در ادامه فعالان اقتصادی ایران و هند از موانع و مشکلات تجارت گفتند. یکی از مشکلات مطرح‌شده، تسهیل در بازگشت پول صادرکننده‌ها بود. همچنین بیان شد که تعرفه تجارت ترجیحی بین دو کشور لحاظ شود و هزینه حمل‌ونقل موردتوجه قرار گیرد. یکی از مشکلات تجار کم بودن تعداد کشتی‌های حمل بار بود؛ همچنین عنوان شد که مشکلات ویزا برطرف شود. در ادامه فهیم احمد، مدیر یوکو بانک در ایران از صادرات کالای غیرتحریمی گفت و اینکه یوبانک آماده همکاری با تجار برای نقل‌وانتقال مالی در بستر قواعد و قوانین است.

در این نشست نماینده بانک پاسارگاد، بانک سامان و بانک کشاورزی از مشکلات نقل‌وانتقال مالی در دوره تحریم گفتند. آنها عنوان کردند که در دوره تحریم می‌توانیم در حوزه تجارت بشردوستانه همکاری کنیم.

در ادامه نشست سفیر هندوستان در ایران درباره تسهیل‌گری در ویزای تجاری و گردشگری سخن گفت و تاکید کرد: درباره تعرفه‌ها و تجارت ترجیحی بین هند و ایران که چند سال است مذاکرات آن جریان دارد نیازمند این است که در حوزه تجارت ترجیحی و لغو تعرفه‌ها کالا به کالا بررسی شود.

او تأکید کرد: هند می‌خواهد واردات کالای غیرتحریمی از ایران را افزایش دهد. باید مشکل عدم توازن واردات و صادرات حل شود. همچنین باید برای نقل‌وانتقال مالی تجار، گردشگران و دانشجویان هندی در ایران تدبیری اندیشیده شود.

سفیر هند در ایران به بخش معدن اشاره کرد: در بخش معدن، هند به لحاظ منابع معدنی قوی نیست، ولی علاقه‌مند به همکاری و سرمایه‌گذاری در حوزه سنگ‌آهن هستیم. در این حوزه ظرفیت‌هایی برای سرمایه‌گذاری ایرانی وجود دارد. هند بزرگ‌ترین کشور پالایشگاهی دنیاست ولی تولید نفت نداریم و ما اکتشافات نفت را در هند ادامه می‌دهیم. ایران در این حوزه تجربه‌هایی دارد و می‌توانیم با انتقال تکنولوژی و سرمایه‌گذاری مشترک فعالیت‌های اکتشافی را ادامه دهیم. او در ادامه به همکاری دو کشور در حوزه استارت‌آپ‌ها و فین‌تک‌ها اشاره کرد و تاکید کرد که ریسک سرمایه‌گذاری کاهش یابد.